Cách viết bài văn nghị luận về một vấn đề trong đời sống lớp 7

Hướng dẫn phân tích đề bài

- Dạng bài: Các vấn đề trong đời sống luôn đa dạng, phức tạp và thường được đánh giá khác nhau, tuỳ cách nhìn nhận của mỗi người. Sự trung thực của con người thể hiện ở thái độ biết tán thành những ý kiến đúng, phản đối những ý kiến sai trái. Phần Viết của bài học này yêu cầu em bàn luận về một vấn đề trong đời sống, theo hướng trình bày ý kiến tán thành. Sự tán thành dĩ nhiên phải được đặt trên cơ sở những nguyên tắc ứng xử và nền tảng đạo lí thích hợp, cũng như sức thuyết phục của ý kiến tuỳ thuộc vào những lí lẽ và bằng chứng được sử dụng. 

- Yêu cầu: 

+ Nêu được vấn đề và ý kiến cần bàn luận.

+ Trình bày được sự tán thành đối với ý kiến cần bàn luận.

+ Đưa ra được những lí lẽ rõ ràng và bằng chứng đa dạng để chứng tỏ sự tán thành là có căn cứ.

Dàn bài chung cho dạng bài

1. Mở đoạn: Nêu vấn đề đời sống cần bàn và ý kiến đáng quan tâm về vấn đề đó.

Gợi ý: Có thể nêu vấn đề cần bàn theo cách trực tiếp hay kể một câu chuyện để dẫn dắt vấn đề, giới thiệu ý kiến về vấn đề đó. Mở bài cần ngắn gọn, hấp dẫn, thu hút sự chú ý của người đọc.

2. Thân đoạn: 

- Làm rõ các khía cạnh cơ bản của vấn đề. Trình bày thực chất của ý kiến, quan niệm đã nêu để bàn luận.

- Khẳng định rõ ràng, dứt khoát thái độ tán thành ý kiến vừa nếu bằng các ý.

+ Ý 1: Khía cạnh thứ nhất cần tán thành (lí lẽ, bằng chứng)

+ Ý 2: Khía cạnh thứ hai cần tán thành (lí lẽ, bằng chứng)

+ Ý 3: Khía cạnh thứ ba cần tán thành (lí lẽ, bằng chứng)

+ ….

+ Tuần tự triển khai từng ý, sử dụng lí lẽ và huy động bằng chứng để sự tán thành ý kiến có sức thuyết phục. Mỗi ý cần được viết thành một đoạn văn hoàn chỉnh, giữa các ý có sự liên kết chặt chẽ.

3. Kết đoạn: Khẳng định tính xác đáng của ý kiến được người viết tán thành và sự cần thiết của việc tán thành ý kiến đó. Phần kết bài nên viết trọn vẹn trong một đoạn văn.

Ví dụ minh hoạ

Viết bài văn nghị luận về vấn đề “Không thể sống thiếu tình bạn” trong đời sống.

A. Dàn ý chi tiết:

1. Mở bài:

- Tình bạn là tình cảm đẹp của con người.

- Con người không thể sống mà thiếu tình bạn.

2. Thân bài: 

- Tình bạn là sự gắn kết của những người có cùng hoàn cảnh, sở thích, lý tưởng, chia sẻ vui buồn, giúp đỡ lẫn nhau...

- Tình bạn đem lại niềm vui.

- Tình bạn là một trong những nguồn sức mạnh tinh thần.

- Tình bạn chân thành là món quà vô giá của con người.

- Nếu thiếu tình bạn, con người thật lẻ loi, đơn độc, khó có niềm vui trong cuộc sống.

 Phê phán những người chưa biết trân trọng tình bạn, ích kỷ và gian dối trong tình bạn là điều rất đáng tiếc.

3. Kết bài: 

- Cuộc sống không thể thiếu tình bạn, hãy luôn xây dựng và giữ gìn tình cảm này.

B. Các bài mẫu tham khảo:

Bài văn mẫu số 1:

Bạn bè là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Bởi vậy mà có người đã từng nói rằng: “Không thể sống thiếu tình bạn”.

Trước hết, hiểu đơn giản, tình bạn là tình cảm gắn bó giữa những người có cùng chung sở thích, lí tưởng, hoàn cảnh. Một người bạn chân chính luôn sẵn sàng chia sẻ với chúng ta mọi niềm vui, nỗi buồn hay khó khăn trong cuộc sống. Bởi vậy, vai trò của tình bạn là vô cùng quan trọng.

Chẳng ai sinh ra có thể sống mãi trong cô đơn. Con người luôn cần có ít nhất một người bạn để chia sẻ. Thử tưởng tượng một ngày nào đó không có bạn bè ở bên thì cuộc sống sẽ tẻ nhạt biết bao. Không ai cùng đi chơi, không ai cùng trò chuyện, không ai cùng ăn uống. Cuộc sống lúc đó sẽ trở nên vô vị, nhàm chán. Một người bạn có thể cùng chúng ta trải nghiệm mọi thứ.

Người bạn tốt có thể sẽ sẵn sàng ở bên động viên, giúp đỡ trong những giây phút khó khăn, cay đắng nhất của cuộc đời. Khi bạn cảm thấy mất phương hướng, họ sẽ đưa ra một lời khuyên chân thành, hướng đến điều tích cực. Một người bạn chân chính đôi khi lại chính là người thầy của chúng ta.

Tình bạn tồn tại giữa cuộc đời như một chỗ dựa cho con người. Trong cuộc sống hiện đại, chúng ta có rất nhiều bạn bè. Nhưng không phải tình bạn nào cũng đáng trân trọng. Chỉ có những người thực sự thấu hiểu và chia sẻ được cho nhau mới trở thành những người bạn thân thiết. Tình bạn khi đó đáng trân quý biết bao.

Chúng ta đã từng biết đến tình bạn tri kỉ của Nguyễn Khuyến và Dương Khuê, hay giữa Lý Bạch và Đỗ Phủ. Họ không màng công danh, vật chất mà đối xử với nhau bằng tấm chân tình, sự đồng điệu về tâm hồn. Những tình bạn đáng thật đáng ngưỡng mộ.

Để giữ gìn tình bạn, mỗi người cần học cách tôn trọng bạn bè. Trong tình bạn không có chỗ cho sự dối trá, hay lợi dụng. Chỉ có thể dùng trái tim chân thành mới đổi lại được những người bạn tốt. Những người bạn cũng cần thẳng thắn để giúp bạn nhận ra đúng sai, hướng đến điều đúng đắn nhất.

Có thể khẳng định rằng, câu nói “Không thể sống thiếu tình bạn” là hoàn toàn đúng đắn. Bởi vậy, mỗi người hãy biết trân trọng tình bạn mà bản thân đang có.

Bài văn mẫu số 2:

Tình bạn là một trong những tình cảm đáng quý của con người. Bởi vậy mà có người đã từng khẳng định rằng: “Không thể sống thiếu tình bạn” để cho thấy giá trị của tình bạn.

Hiểu đơn giản rằng tình bạn là tình cảm yêu mến, gắn bó giữa bạn bè - những con người có cùng chung sở thích, lí tưởng, hoàn cảnh. Họ cùng nhau chia sẻ mọi buồn vui, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống. Con người không thể sống trong cô đơn. Dù là ai cũng cần có một người bạn ở bên cạnh. Bởi vậy, con người không thể sống thiếu tình bạn.

Tình bạn tồn tại giữa cuộc đời như một nguồn sống, một chỗ dựa, một động lực tinh thần cho con người. Chúng ta có thể gặp gỡ, quen biết rất nhiều người bạn. Nhưng không phải người bạn nào cũng trở nên thân thiết, tình bạn nào cũng đáng trân trọng. Chỉ có những người sẵn sàng chia sẻ, giúp đỡ chúng ta trong mọi hoàn cảnh mới là tình bạn chân chính.

Thử tưởng tượng nếu không có bạn bè. Một mình học tập, làm việc hay ăn uống, vui chơi sẽ thật nhàm chán, cô đơn. Những niềm vui hay nỗi buồn không có người cùng chia sẻ, thấu hiểu. Khi gặp khó khăn, mỗi người phải tự mình vượt qua, không ai giúp đỡ. Cuộc sống dường như trở nên vô nghĩa hơn.

Chúng ta đã bắt gặp rất nhiều những tình bạn vĩ đại trong cuộc sống. Đó có thể là tình bạn tâm giao giữa Dương Lễ và Lưu Bình. Một tình bạn tri kỷ giữa Bá Nha và Tử Kỳ. Cả tình bạn tri tâm giữa tô Đông Pha và Phật Ấn. Hay tình bạn sinh tử chi giao giữa ba người Lưu Bị, Quan Công và Trương Phi. Đó còn là tình đồng chí hướng giữa C. Mác và Ăngghen… Tất cả những tình bạn ấy đã trở thành tượng đài vĩnh cửu về những tình bạn chân chính trong cuộc sống thực tại.

Còn với một học sinh như tôi, tình bạn là một thứ tình cảm thực sự thiêng liêng. Chúng tôi cùng nhau học tập, vui chơi và chia sẻ những câu chuyện buồn vui trong cuộc sống. Tình bạn của chúng tôi, không đến với nhau vì lợi ích, mà đến với nhau bằng tình cảm yêu thương và sự đồng điệu về tâm hồn. Đó quả thật là những người bạn đáng trân trọng.
Tình bạn là viên ngọc mà mọi người cần bảo vệ và giữ gìn. Chúng ta cần trân trọng và yêu mến những người bạn chân chính, cũng như tránh xa những người bạn xấu xa. Hãy biết trân trọng tình bạn đẹp đẽ của mình.