Toán lớp 5 trang 66 Chia một số thập phân cho 10, 100, 1000, ...

Bài 1

Tính nhẩm:

a) $43,2 : 10$                          $0,65:10$

  $432,9: 100$                       $13,96: 1000$

b) $23,7 :10$                          $2,07 : 10$

   $2,23 : 100$                        $999,8 : 1000$

Phương pháp giải:

Muốn chia một số thập phân cho $10, \;100,\; 1000,\;...$ ta chỉ việc chuyển dấu phẩy của số đó lần lượt sang bên trái một, hai, ba, ... chữ số.

Lời giải chi tiết:

a) $43,2 : 10=4,32$                        $0,65:10=0,065$

    $432,9: 100=4,329$                  $13,96: 1000=0,01396$

b) $23,7 :10=2,37$                         $2,07 : 10=0,207$            

    $2,23 : 100=0,0223$                  $999,8 : 1000=0,9998$

Bài 2

Tính nhẩm rồi so sánh kết quả tính:

a) $12,9 : 10$ và $12,9 \times  0,1;$

b) $123,4 : 100$ và $123,4 \times 0,01;$

c) $5,7 : 10$ và $5,7 \times 0,1$;

d) $87,6 : 100$ và $87,6 \times 0,01$.

Phương pháp giải:

- Muốn chia một số thập phân cho $10;\; 100;\; 1000;\;...$ ta chỉ việc chuyển dấu phẩy của số đó lần lượt sang bên trái một, hai, ba, ... chữ số.

Lời giải chi tiết:

a) $12,9 : 10 = 1,29\,;$               

$\;12,9 \times 0,1 = 1,29$

    Do đó:   $12,9 : 10=12,9 \times  0,1;$ 

b) $123,4 : 100 =1,234\,;$           

$\; 123,4 \times 0,01 = 1,234$

   Do đó:   $123,4 : 100=123,4 \times 0,01;$

c) $5,7 : 10 =0,57\; ;$               

$\; 5,7 \times 0,1 = 0,57$

   Do đó:   $5,7 : 10=5,7 \times 0,1$

d) $87,6 : 100 =0,876\; ;$           

$\; 87,6 \times 0,01$$= 0,876$

   Do đó:   $87,6 : 100=87,6 \times 0,01$.

Bài 3

Một kho gạo có $537,25$ tấn gạo. Người ta đã lấy ra $\dfrac{1}{10}$ số gạo trong kho. Hỏi trong kho còn lại bao nhiêu tấn gạo?

Phương pháp giải:

Cách 1: 

- Tìm số gạo đã lấy ra $=$ số gạo ban đầu $\times \dfrac{1}{10}$ hoặc tính số gạo đã lấy ra $=$ số gạo ban đầu $:10$.

- Số gạo còn lại $=$ số gạo ban đầu $-$ số gạo đã lấy ra.

Cách 2: 

- Tìm phân số chỉ số gạo còn lại:  $1 -\dfrac{1}{10} =\dfrac{9}{10}$ (số gạo ban đầu).

- Tìm số gạo còn lại $=$ số gạo ban đầu $\times \dfrac{9}{10}$ hoặc tính số gạo còn lại $=$ số gạo ban đầu $: 10 \times 9$.

Lời giải chi tiết:

Cách 1:

Số gạo đã lấy ra là: 

            $537,25 : 10= 53,725$ (tấn)

Số gạo còn lại trong kho là:

           $537,25 - 53,725 = 483,525$ (tấn)

                                 Đáp số: $483,525$ tấn.

Cách 2:

Phân số chỉ số gạo còn lại là:

            $1-\dfrac{1}{10}$ = $\dfrac{9}{10}$ (số gạo lúc đầu)

Số gạo còn lại trong kho là:

            $537,25 : 10 \times 9 = 483,525$ (tấn)

                                Đáp số: $483,525$ tấn.

Lý thuyết

a) Ví dụ 1:         $213,8: 10 = \;?$

                          $213,8: 10 =21,38$

Nhận xét: Nếu chuyển dấu phẩy của số $213,8$ sang bên trái một chữ số ta cũng được $21,38$.

b) Ví dụ 2:         $89,13 : 100= \;?$

                          $89,13 : 100= 0,8913$

Nhận xét: Nếu chuyển dấu phẩy của số $89,13$ sang bên trái hai chữ số ta cũng được $0,8913$.

Muốn chia một số thập phân cho $10,\; 100,\; 1000,\;...$ ta chỉ việc chuyển dấu phẩy của số đó lần lượt sang bên trái một, hai, ba, ... chữ số.