Giải Bài tập đọc hiểu: Cùng nhà văn Tô Hoài ngắm phố phường Hà Nội trang 26 sách bài tập Ngữ văn 9 - Cánh diều

Câu 1

Trả lời câu 1 trang 26 SBT Ngữ văn 9 Cánh diều

Vì sao văn bản Cùng nhà văn Tô Hoài ngắm phố phường Hà Nội là một văn bản thông tin?

A. Văn bản đã nêu nhận xét về vị trí địa lí của thành phố Hà Nội

B. Văn bản đã so sánh các di tích lịch sử của thành phố Hà Nội

C. Văn bản đã nêu suy nghĩ về những hiểu biết của nhà văn Tô Hoài

D. Văn bản đã giới thiệu những thông tin về đất và người Hà Nội

Phương pháp giải:

Dựa vào Kiến thức Ngữ văn SGK/56, đọc kĩ lại văn bản 

Lời giải chi tiết:

Đáp án D

Câu 2

Trả lời câu 2 trang 26 SBT Ngữ văn 9 Cánh diều

(Câu hỏi 2, SGK) Nội dung phỏng vấn về vấn đề gì? Vấn đề ấy có ý nghĩa như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ lại văn bản và thực hiện các yêu cầu

Lời giải chi tiết:

- Nội dung bài phỏng vấn xoay quanh những hiểu biết của nhà văn Tô Hoài về lịch sử và sự phát triển của thành phố Hà Nội trong gần một thế kỷ, đặc biệt là từ sau năm 1945 đến thời điểm phỏng vấn (năm 2003).

- Ý nghĩa của vấn đề:

+ Giúp người đọc hiểu thêm về thành phố và lịch sử Hà Nội: về phố phường, tên gọi, gạch lát, cống ngầm; về Hồ Tây, địa giới Hà Nội, tên các phố cổ, nhân vật lịch sử gắn với thành phố (ông Trần Văn Lai),...

+ Những câu chuyện thú vị về Hà Nội không chỉ mang tính chất truyền tải thông tin mà còn gợi mở nhận thức về sự thay đổi và phát triển của thành phố qua thời gian, từ đó gợi cho người đọc những suy ngẫm về giá trị của di sản văn hóa.

Câu 3

Trả lời câu 3 trang 26 SBT Ngữ văn 9 Cánh diều

(Câu hỏi 3, SGK) Hãy chỉ ra đặc điểm của một bài phỏng vấn thể hiện qua văn bản này. Em thích câu hỏi và câu trả lời nào nhất? Vì sao?

Phương pháp giải:

Dựa vào Kiến thức Ngữ văn SGK/57, đọc kĩ văn bản văn bản và thực hiện các yêu cầu.

Lời giải chi tiết:

- Đặc điểm của thể loại phỏng vấn thể hiện qua văn bản này:

+ Tính dân chủ: Các câu hỏi được đặt ra một cách công bằng, cho phép người được phỏng vấn bày tỏ quan điểm và suy nghĩ của mình một cách tự do.

+ Trực tiếp, khách quan, chân thực: Phỏng vấn ghi lại những trải nghiệm và hiểu biết của nhà văn Tô Hoài một cách trực tiếp, phản ánh chính xác quan điểm của ông về Hà Nội.

+ Tính sinh động, hấp dẫn: Ngôn ngữ tự nhiên, lối diễn đạt sinh động trong câu hỏi và câu trả lời làm cho văn bản trở nên hấp dẫn và dễ tiếp cận với người đọc.

+ Các thông tin trong bài viết hoàn toàn do người được phỏng vấn chịu trách nhiệm, tạo ra sự tin cậy và chính xác trong nội dung.

- Em thích câu hỏi: "Nếu cần nói thật ngắn gọn về tính cách người Hà Nội thì ông sẽ nói thế nào?" và câu trả lời: "Muốn hiểu tính cách người Hà Nội, ta phải tìm hiểu tính cách chung của người Việt Nam rồi nghiên cứu cá tính người thành thị thì mới ra tính cách người Hà Nội." Bởi:

- Câu hỏi này rất hay, sâu sắc, giúp cho nhà văn Tô Hoài có thể bày tỏ quan điểm của mình về người Hà Nội.

- Câu trả lời thể hiện sự khéo léo và khách quan của ông khi nhận định rằng tính cách người Hà Nội bởi vì người Hà Nội gốc rất ít, chủ yếu là người từ các tỉnh đổ về Hà Nội nên để có một tính cách đặc trưng là rất khó.

Câu 4

Trả lời câu 4 trang 26 SBT Ngữ văn 9 Cánh diều

(Câu hỏi 4, SGK) Qua bài phỏng vấn, em có được những thông tin gì mới mẻ về Thủ đô Hà Nội?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ lại văn bản và thực hiện các yêu cầu

Lời giải chi tiết:

Qua bài phỏng vấn, em có được những thông tin mới mẻ về Thủ đô Hà Nội:

- Quá trình phát triển của Hà Nội trong gần một thế kỷ, những biến đổi quan trọng từ năm 1945.

- Thông tin về các tên gọi phố phường, cấu trúc hạ tầng phản ánh sự phát triển đô thị.

-  Quan điểm của nhà văn Tô Hoài về tính cách người Hà Nội, rằng để hiểu được họ, cần xem xét cả tính cách chung của người Việt Nam và cá tính người thành phố.

-> Những thông tin này giúp người đọc có cái nhìn sâu sắc và toàn diện hơn về Thủ đô Hà Nội, không chỉ về lịch sử mà còn về văn hóa và con người nơi đây.

Câu 5

Trả lời câu 5 trang 26 SBT Ngữ văn 9 Cánh diều

Đọc văn bản Phát triển giá trị bền vững của di sản Văn Miếu – Quốc Tử Giám và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

a) Văn bản trên nêu lên nội dung gì? Nội dung và hình thức của văn bản trên có gì giống văn bản Cùng nhà văn Tô Hoài ngắm phố phường Hà Nội (Trần Đăng Khoa)?

b) Nêu đặc điểm của bài phỏng vấn được thể hiện trong văn bản trên.

c) Theo văn bản, chúng ta sẽ làm gì để bảo tồn Văn Miếu – Quốc Tử Giám?

d) Văn bản giúp em hiểu được thông điệp gì từ các di tích lịch sử?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ lại văn bản, dựa vào Kiến thức Ngữ văn SGK/57, thực hiện các yêu cầu.

Lời giải chi tiết:

a)

- Nội dung chính của văn bản là nêu lên giá trị của di tích lịch sử Văn Miếu Quốc Tử Giám và sự cần thiết phải bảo tồn, phát huy giá trị của di tích này.

- Nội dung và hình thức của văn bản này giống văn bản Cùng nhà văn Tô Hoài ngắm phố phường Hà Nội ở các điểm sau:

+ Nội dung: Cả hai văn bản đều đề cập đến các giá trị văn hóa, lịch sử của Hà Nội, từ di sản văn hóa cho đến trải nghiệm sống trong thành phố.

+ Hình thức: Cả hai văn bản đều được trình bày dưới dạng một bài phỏng vấn.

b) Đặc điểm của bài phỏng vấn  được thể hiện trong văn bản là:

- Hình thức: văn bản trình bày dưới dạng phỏng vấn ngắn.

- Mục đích của văn bản là để tiếp nhận thông tin về sự phát triển giá trị bền vững của di sản Văn miếu - Quốc Tử Giám.

- Tính dân chủ: Cuộc phỏng vấn thể hiện tính dân chủ khi cho phép người phỏng vấn đặt câu hỏi và người được phỏng vấn tự do bày tỏ quan điểm.

- Trực tiếp, chân thực: Nội dung được trình bày một cách trực tiếp, phản ánh chính xác suy nghĩ và kế hoạch của TS. Lê Xuân Kiêu.

- Tính sinh động: Các câu hỏi và câu trả lời diễn ra tự nhiên, làm cho thông tin trở nên hấp dẫn và dễ tiếp cận.

- Thông tin có trách nhiệm: Người được phỏng vấn phải chịu trách nhiệm về các thông tin cung cấp, từ đó tạo độ tin cậy cho nội dung.

c) Để bảo tồn Văn Miếu – Quốc Tử Giám chúng ta cần:

- Làm tốt công việc bảo tồn, tu bổ di tích.

- Tuyên truyền, quảng bá về khu di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

- Tuyên truyền, giáo dục để nâng cao ý thức trách nhiệm của người dân.

d) Văn bản Phát triển giá trị bền vững của di sản Văn Miếu - Quốc Tử Giám nêu lên một thông điệp về tinh thần của dân tộc qua các di tích lịch sử. Không nhất thiết phải là thông điệp từ di tích Văn Miếu – Quốc Tử Giám mà có thể từ một di tích lịch sử khác.