Phân tích tác phẩm Bên bờ Thiên Mạc lớp 8

Dàn ý chi tiết

1. Mở đoạn: 

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm:

+ Hà Ân tên thật là Hoàng Hiển Mô (1928 - 2011) ở Hà Nội, là một nhà văn Việt Nam, nổi tiếng với các tác phẩm tiểu thuyết lịch sử, truyện kể lịch sử và dã sử.

+ Bên bờ Thiên Mạc là tập truyện lịch sử kể về một địa danh lịch sử nổi tiếng gắn với tên tuổi những người anh hùng thời nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên lần thứ 2 (năm 1285).

- Giới thiệu đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc: Đoạn trích kể về việc Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ hết sức quan trọng và tuyệt mật cho Hoàng Đỗ, con ông già Màn Trò, một nô tì ở vùng Thiên Mạc.

2. Thân đoạn:

a) Tấm lòng yêu nước nồng nàn của Hoàng Đỗ

- Khi được Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ, Hoàng Đỗ không chút do dự, dũng cảm nhận lời.

- Cậu bé đã thể hiện lòng yêu nước, trung thành với đất nước qua những lời nói:

+ "Phải trung với nước. Dù có chết cho nước cháu cũng không sợ"

+ "Cháu sợ không đảm đương được việc này"

+ "Nuốt xong, cháu không chịu chết, chỉ sợ không làm tròn nhiệm vụ, để giặc làm hại nước".

b) Tinh thần dũng cảm, mưu trí của Hoàng Đỗ

- Cậu bé đã vượt qua nhiều khó khăn, nguy hiểm để hoàn thành nhiệm vụ.

- Cậu bé đã lẻn vào trại giặc, nghe ngóng tình hình, tìm ra kế sách đánh giặc.

- Cậu bé đã dũng cảm đối mặt với quân giặc, sẵn sàng hy sinh thân mình để bảo vệ đất nước.

c) Lòng tự tôn dân tộc của Hoàng Đỗ

- Là một cậu bé nô tì, nhưng Hoàng Đỗ vẫn mang trong mình lòng tự hào dân tộc.

- Cậu bé đã dũng cảm vượt qua mọi khó khăn, nguy hiểm để hoàn thành nhiệm vụ.

- Cậu bé đã thể hiện ý chí quyết tâm bảo vệ đất nước, không chịu khuất phục trước giặc ngoại xâm.

d) Đặc sắc nghệ thuật

- Ngôn ngữ giản dị, gần gũi, giàu cảm xúc

- Cách diễn tả tâm lý nhân vật độc đáo, phương thức đối thoại hấp dẫn làm cho câu chuyện hay hơn, sinh động hơn.

- Bố cục chặt chẽ, hợp lý

- Xây dựng nhân vật chân thực, sinh động.

- Sự kết hợp nhuần nhị giữa kiến thức lịch sử vững chãi, cảm xúc dồi dào, tưởng tượng phong phú của tác giả.

3. Kết đoạn:

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc đã thể hiện tấm lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm chống giặc ngoại xâm, lòng tự tôn dân tộc của nhân dân Việt Nam -  truyền thống quý báu cần được gìn giữ và phát huy của dân tộc ta.

Bài siêu ngắn Mẫu 1

Phần trích từ Bên bờ Thiên Mạc nằm trong chương 4, phần 2, tả việc Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ vô cùng quan trọng và bí mật cho Hoàng Đỗ, cậu bé côn ông già Màn Trò, một nô tì ở vùng Thiên Mạc. Trần Quốc Tuấn cũng đã dành một phần thưởng cho Hoàng Đỗ. Đoạn trích cũng đã thể hiện tình yêu quê hương đất nước một cách sâu sắc và mãnh liệt, trong bối cảnh dân ta đang chống lại quân xâm lược.

Trong thời điểm đất nước đang chịu sự xâm lược của kẻ thù, ông không có gì ngoài một vài bộ quần áo chiến và một cây kiếm để tự bảo vệ, vì vậy ông không có gì khác. Cậu bé còn quá nhỏ để sử dụng quần áo chiến và kiếm. Sau khi suy nghĩ một thời gian, ông bất ngờ nhớ ra một điều quan trọng. Ông rút ra cây kiếm, dùng đầu kiếm vạch trên trán cậu bé một hình vuông nhỏ và lột bỏ phần da để viết ba chữ “Quan trung khách”. Ba chữ này được dùng để phân biệt giữa những người dân tự do và những người nô tì thấp hèn, gần như là loài vật. Cậu bé sẽ rất mong chờ điều này vì khi loại bỏ ba chữ đó, thân phận của cậu không còn là một nô tì nữa, cuộc đời cậu sẽ được sang trang mới, tỏa sáng hơn và ít khổ sở hơn trước. Trần Quốc Tuấn, với tấm lòng rộng lượng và nhân ái, đã nhận Hoàng Đỗ làm em nuôi của mình, điều này chắc chẳng bao giờ cậu bé có thể mơ tưởng. Việc cậu bé làm cũng là do lòng yêu nước mãnh liệt, lòng yêu nước của mình. Nhưng điều mà cậu không ngờ là cậu sẽ được nhận một phần thưởng to lớn như vậy.

Trần Quốc Tuấn là người có tầm nhìn nhân văn sâu sắc và nhận ra đúng con người. Hoàng Đỗ, mặc dù còn trẻ nhưng đã có tấm lòng yêu nước sâu sắc, sẵn lòng hy sinh vì đất nước. Truyện Bên bờ Thiên Mạc là một tác phẩm ý nghĩa, ca ngợi tấm lòng và tinh thần yêu nước của quần chúng, nhân dân.

Bài siêu ngắn Mẫu 2

Đoạn trích kể về việc Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ hết sức quan trọng và tuyệt mật cho Hoàng Đỗ, con ông già Màn Trò, một nô tì ở vùng Thiên Mạc. Trước giờ chia tay, Trần Bình Trọng đã xóa vết xăm nô tì trên trán Hoàng Đỗ để cậu bé trở thành người dân bình thường.

Nhiệm vụ của Hoàng Đỗ là giao một đạo lệnh bí mật bọc sáp cho Thượng tướng quân Trần Quang Khải. Đây là nhiệm vụ rất quan trọng có ảnh hưởng trực tiếp tới sự an nguy của vua Nhà Trần. Hoàng Đỗ rất dũng cảm, vượt qua nguy hiểm để hoàn thành nhiệm vụ. Hoàng Đỗ rất nhanh nhẹn, mưu trí, thông minh và vô cùng cẩn trọng. Khi được tướng Trần Bình Trọng tặng quà và nhận làm em, Hoàng Đỗ rất cảm kích, từ nay em không còn là thân phận nô lệ trở thành một người lính trẻ tuổi được giao phó trọng trách lớn lao, em rất hãnh diện về điều đó. Tướng Trần Bình Trọng là vị tướng tài, ông đã nhìn nhận ra những người lính tốt, sẵn sàng nhận nhiệm vụ, ông đã nhận ra sự nhanh nhẹn, mưu trí và thông minh của cậu bé chăn ngựa. Ông cảm thấy hạnh phúc khi có những người lính dũng cảm sẵn sàng hi sinh vì Tổ Quốc.

Đoạn trích ca ngợi vị tướng Trần Bình Trọng giỏi tài thao lược, dùng binh, cách ông ứng xử với nhân dân và yêu thương gần gũi nhân dân.

Bài siêu ngắn Mẫu 3

Trần Bình Trọng là người rất tình cảm, trọng nghĩa tình. Ông biết nhiệm vụ của Hoàng Đỗ rất nguy hiểm nên muốn động viên tinh thần cho cậu bé bằng một món quà ý nghĩa. Ông đã xóa 3 chữ “Quan Trung Khách” và nhận Hoàng Đỗ làm em. Hành động này thể hiện rõ sự thấu hiểu của ông với lính của mình. Món quà vô giá xóa bỏ thân phận nô lệ cho 1 em bé nhỏ.

Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ hết sức quan trọng và tuyệt mật cho Hoàng Đỗ, con ông già Màn Trò, một nô tì ở vùng Thiên Mạc. Trước giờ chia tay, Trần Bình Trọng đã xóa vết xăm nô tì trên trán Hoàng Đỗ để cậu bé trở thành người dân bình thường. Trước sự gần gũi của thượng tượng Trần Hưng Đạo với nhân dân, vị tướng trẻ còn thấy mình mình chưa đối xử rộng với các quân sĩ.

Trần Bình Trọng là một vị tướng giỏi, dũng cảm, điều binh khiển tướng chọn quân sĩ tốt, trân trọng những đóng góp của nhân dân. Luôn luôn học hỏi. Ông là người trọng nghĩa tình, hiểu rõ giá trị của tự do, và gần gũi với quân sĩ, nhân dân.

Bài tham khảo Mẫu 1

Tác giả Hà Ân tên thật là Hoàng Hiền Mô, quê ở Hà Nội; là một nhà văn Việt Nam. Ông nổi tiếng với các tác phẩm tiểu thuyết lịch sử, truyện kể lịch sử và dã sử. Bên bờ Thiên Mạc là tập truyện lịch sử gồm năm chương, kể về một địa danh lịch sử nổi tiếng gắn với tên tuổi những người anh hùng thời nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ 2.

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc thuộc chương 4, phần 2, kể về việc Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ hết sức quan trọng và tuyệt mật cho Hoàng Đỗ, côn ông già Màn Trò, một nô tì ở vùng Thiên Mạc. Trần Quốc Tuấn cũng dành một phần thưởng dành cho Hoàng Đỗ. Đoạn trích cũng đã thể hiện tình yêu quê hương đất nước một cách tha thiết và mãnh liệt, khi dân ta đang bị quân giặc xâm lược.

Mở đầu, là chuyện Trần Quốc Tuấn gặp cậu bé chăn ngựa, trông cậu bé cũng sáng sủa và hiểu rất rõ về bãi lầy. Nơi mà chút nữa cậu bé sẽ mang bản lệnh trao cho Thượng tướng quân. Trần Quốc Tuấn đã giao cho Hoàng Đỗ một nhiệm vụ vô cùng quan trọng có liên quan tới vận mệnh của đất nước. Trước khi giao, ông đã có những lời căn dặn cho cậu bé vì đây là việc lớn nên không thể để xảy ra sai sót nào được. Khi gặp giặc là phải cố gắng vượt thoát, còn nếu vượt không được phải nhau nuốt bản lệnh không để cho quân giặc lấy được bản lệnh đó.

Hoàng Đỗ là một cậu bé ngoan ngoãn, nhanh nhẹn và có lòng yêu nước nồng nàn từ khi còn rất nhỏ, đây quả là một đức tính tốt và đáng để học hỏi cậu bé. “Phải trung với nước. Dù có chết cho nước cháu cũng không sợ” mặc dù cậu bé này vẫn còn nhỏ tuổi nhưng trong thâm tâm cậu đã cháy lên ngọn lửa yêu nước vô cùng lớn, sẵn sàng hi sinh vì nước, dù có chết thì cũng chẳng sợ gì. Thế nhưng vì cậu cũng chỉ một cậu bé nên đứng trước với việc lớn như này mà bản thân mình phải tự làm cậu cũng tỏ ra lo lắng và sợ hãi. Cậu sợ đi nửa đường bị giặc bao vây, miệng thì nói sợ là vậy nhưng chính cậu bé lại tự nghĩ ra cách làm sao để mình chiến thắng lũ giặc và nếu có phải chết cậu cũng phải kéo lấy mấy tên giặc chết theo.

Nhiều thắc mắc là vậy nhưng cậu bé cũng rất thông minh tính toán cả việc lỡ nuốt bản lệnh rồi thì lấy gì đưa cho Thượng tướng quân. Cậu bé tuy nhỏ tuổi mà thông minh vô cùng, dám làm cả việc lớn không sợ nguy hiểm, không sợ chết. Trần Quốc Tuấn quả thật rất có mắt nhìn người. Hoàng Đỗ chỉ là một đứa trẻ nhưng khi được ông giao nhiệm vụ cậu cũng sẵn sàng nhận và làm. Ông còn suy nghĩ thêm nếu như đất nước có thêm nhiều người lính có tấm lòng gan dạ, sẵn sàng hiến thân vì nước thì thật hạnh phúc và tốt biết bao.

Vì sự can đảm và lòng gan dạ, sẵn sàng vì nước mà hiến thân mình của cậu bé nên ông quyết định tìm một phần thưởng để thưởng cho cậu bé. Đang trong thời gian giặc hoành hành xâm chiếm nước ta nên ông chẳng có gì ngoài mấy bộ quần áo chiến và thanh kiếm dùng làm vật giữ mình ra thì ông không có gì khác. Cậu còn ít tuổi quá nên áo chiến và kiếm cũng không dùng được. Suy nghĩ hồi lâu bỗng nhìn xuống mặt Hoàng Đỗ và sực nhớ ra một điều lớn lao. Ông đã rút thanh kiếm ra, dùng mũi kiếm rạch lên trán cậu bé một ô vuông nhỏ và lột làn da có thích chàm ba chữ “Quan trung khách” ba chữ này là để phân biệt thân phận những người dân tự do với các nô tì thân phận thấp hèn gần như loài vật. Cậu bé hẳn sẽ khao khát điều này lắm vì khi lột bỏ ba chữ đó đi thân phận của cậu không còn là một nô tì nữa, cuộc đời của cậu sẽ bớt cơ cực, khổ sở đi. Trần Quốc Tuấn với tấm lòng rộng lượng, nhân hậu đã nhận Hoàng Đỗ là em nuôi của mình, điều này chắc chẳng bao giờ cậu dám mơ tưởng đến. Việc cậu làm cũng xuất phát từ lòng yêu nước mãnh liệt, một lòng vì đất nước của mình. Thế nhưng, điều mà cậu không ngờ là cậu lại được một phần thưởng lớn như vậy.

Sự xúc động của già Màn Trò khi nhìn lên trán đứa con trai của mình. Ông sửng sốt và cảm thấy vô cùng vui sướng. Thâm chí, ông còn không tin vào mắt mình hỏi con trai có thật không con. Niềm vui sướng của người cha khi thầy con trai mình thoát khỏi thân phận nô tì, cuộc đời của cậu như được bước sang một trang mới sáng sủa hơn, đỡ cực khổ hơn trước. Cũng vì lòng dũng cảm, sẵn sàng làm nhiệm vụ có liên quan tới vận mệnh của đất nước mà cậu bé đã được trao phần thưởng vô cùng quý báu này.

Trần Quốc Tuấn là người có mắt nhìn người rất tinh tế và nhìn đúng người. Hoàng Đỗ là cậu bé tuy còn ít tuổi nhưng đã có lòng yêu nước nồng nàn, sẵn sàng hiến thân mình vì đất nước thân yêu. Truyện Bên bờ Thiên Mạc là một tác phẩm hay và ý nghĩa ngợi ca tấm lòng và tinh thần yêu nước của tầng lớp quần chúng, nhân dân.

Bài tham khảo Mẫu 2

Trong cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên lần thứ hai của dân tộc ta, có rất nhiều tấm gương anh hùng, dũng cảm, tiêu biểu như Trần Quốc Tuấn, Trần Hưng Đạo, Lê Văn Hưu,... Trong đó, đoạn trích "Bên bờ Thiên Mạc" đã kể về câu chuyện Hoàng Đỗ, một cậu bé nô tì, nhưng đã dũng cảm nhận nhiệm vụ theo dõi quân giặc, tìm ra kế sách đánh giặc. Đoạn trích đã thể hiện tấm lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm chống giặc ngoại xâm của nhân dân Việt Nam.

Tình huống giao nhiệm vụ của Trần Quốc Tuấn cho Hoàng Đỗ đã đặt ra một thử thách lớn cho cậu bé. Hoàng Đỗ là một cậu bé nô tì, vốn bị coi thường, khinh rẻ trong xã hội. Thế nhưng, khi được Trần Quốc Tuấn giao nhiệm vụ quan trọng, Hoàng Đỗ đã không chút do dự, dũng cảm nhận lời. Hoàng Đỗ đã thể hiện lòng yêu nước, trung thành với đất nước qua những lời nói: "Phải trung với nước. Dù có chết cho nước cháu cũng không sợ", "Cháu sợ không đảm đương được việc này", "Nuốt xong, cháu không chịu chết, chỉ sợ không làm tròn nhiệm vụ, để giặc làm hại nước". Hoàng Đỗ đã sẵn sàng hy sinh thân mình để bảo vệ đất nước.

Không chỉ vậy, Hoàng Đỗ còn là một cậu bé thông minh, nhanh nhẹn, gan dạ. Cậu bé đã vượt qua nhiều khó khăn, nguy hiểm để hoàn thành nhiệm vụ. Cậu bé đã lẻn vào trại giặc, nghe ngóng tình hình, tìm ra kế sách đánh giặc. Cậu bé đã dũng cảm đối mặt với quân giặc, sẵn sàng hy sinh thân mình để bảo vệ đất nước. Câu chuyện về Hoàng Đỗ là một minh chứng tiêu biểu cho tấm lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm chống giặc ngoại xâm của nhân dân Việt Nam. Trong những thời khắc đất nước lâm nguy, mỗi người dân Việt Nam đều sẵn sàng đứng lên, bất chấp khó khăn, gian khổ để bảo vệ quê hương, đất nước.

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc cũng thể hiện lòng tự tôn dân tộc của nhân dân Việt Nam. Hoàng Đỗ là một cậu bé nô tì, nhưng cậu bé vẫn mang trong mình lòng tự hào dân tộc. Cậu bé đã dũng cảm vượt qua mọi khó khăn, nguy hiểm để hoàn thành nhiệm vụ. Cậu bé đã thể hiện ý chí quyết tâm bảo vệ đất nước, không chịu khuất phục trước giặc ngoại xâm.

Tấm lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm chống giặc ngoại xâm, , thể hiện lòng tự tôn dân tộc của nhân dân Việt Nam là một truyền thống quý báu của dân tộc ta. Truyền thống này đã được hun đúc qua hàng nghìn năm lịch sử và được thể hiện qua nhiều thời kỳ lịch sử khác nhau. Trong thời kỳ chống giặc ngoại xâm, truyền thống này đã được phát huy mạnh mẽ, góp phần to lớn vào thắng lợi của các cuộc kháng chiến.

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc đã góp phần giáo dục cho thế hệ trẻ về truyền thống yêu nước, tinh thần dũng cảm chống giặc ngoại xâm, thể hiện lòng tự tôn dân tộc của dân tộc ta. Qua đoạn trích, chúng ta càng thêm yêu quý, tự hào về truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Về nghệ thuật, đoạn trích được viết theo thể truyện, kết hợp với yếu tố tự sự, miêu tả, đối thoại,... ngôn ngữ giản dị, trong sáng, giàu cảm xúc.

Đoạn trích Bên bờ Thiên Mạc là một đoạn trích hay, giàu ý nghĩa, thể hiện tấm lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm chống giặc ngoại xâm cũng như lòng tự tôn dân tộc của nhân dân Việt Nam.

Bài tham khảo Mẫu 3

Hà Ân, tên thật là Hoàng Hiển Mô, sinh năm 1928 ở Hà Nội, là một nhân vật nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam. Ông được biết đến với nhiều biệt danh như "Nhà viết lịch sử" hay "Nhà văn của cái đẹp". Truyện "Bên bờ Thiên Mạc" là một tác phẩm nổi tiếng và được yêu thích trong thể loại truyện lịch sử. Nó kể về cuộc đời và công lao của vị tướng Trần Bình Trọng - một nhân vật lịch sử tài năng và anh dũng.

Truyện "Bên bờ Thiên Mạc" là một tác phẩm văn học lịch sử nổi tiếng trong văn hóa Việt Nam. Được viết dưới bút danh "Sơn Tinh", tác phẩm này đã thu hút sự quan tâm và yêu mến của đông đảo độc giả từ nhiều thế hệ khác nhau.

Trần Quốc Tuấn, một vị tướng uyên thâm và giàu kinh nghiệm, đã giao phó một nhiệm vụ quan trọng cho Hoàng Đỗ - một cậu bé nô tì người làm việc tại vùng đất Thiên Mạc. Trước khi trao nhiệm vụ, ông đã dành thời gian để đính chính sự quan trọng của nhiệm vụ và cảnh báo cậu rằng nếu gặp kẻ thù, cậu phải tìm mọi cách để trốn thoát hoặc trong trường hợp không thể, phải nhai nuốt lệnh chỉ để tránh để lọt vào tay quân giặc. Tuy nhiên, dù là một đứa trẻ, Hoàng Đỗ không ngại đối mặt với nỗi sợ hãi và lo lắng. Trái tim cậu bé tràn đầy lòng can đảm và ý chí chiến đấu.

Với ý nghĩ sáng tạo và nghị lực vượt trội của mình, Hoàng Đỗ đã tự nghĩ ra một chiến thuật để đánh bại đám quân giặc và thuận lợi nhận được sự công nhận từ Trần Quốc Tuấn. Như một phần thưởng xứng đáng cho sự dũng cảm và sự đóng góp của cậu, ông đã trao cho Hoàng Đỗ một bộ quần áo chiến binh và một thanh kiếm. Thậm chí, ông còn tự tay lột da và chàm ba chữ "Quan trung khách" lên trán của cậu bé. Ba chữ này trở thành biểu tượng đại diện cho thân phận cao quý của những người tự do, đồng thời phân biệt cậu với những nô tì thấp kém. Với Hoàng Đỗ, đó thực sự là món quà quý giá mà cậu luôn khát khao và trân trọng.

Sau khi hoàn thành nhiệm vụ thành công, Trần Quốc Tuấn đã chấp nhận Hoàng Đỗ làm em nuôi của mình. Điều này chứng tỏ sự tín nhiệm và lòng nhân ái của ông dành cho cậu bé. Từ đó, Hoàng Đỗ không chỉ có một người hướng dẫn và bảo vệ, mà còn có một gia đình thứ hai, nơi cậu được yêu thương và chăm sóc.

Cuộc đời của Hoàng Đỗ từ đó trở nên khác biệt. Cậu bé không chỉ học được những kỹ năng chiến đấu và sự can đảm từ Trần Quốc Tuấn, mà còn được nuôi dưỡng tinh thần tự do và độc lập.

Tác phẩm "Bên bờ Thiên Mạc" không chỉ là một câu chuyện hấp dẫn về cuộc sống và sự nghiệp của Trần Bình Trọng, mà còn là một sự tôn vinh và khắc họa chân thành về tình yêu đất nước và lòng trung thành với mầm non Việt Nam. Qua những trang sách, độc giả sẽ được trải nghiệm những trận chiến hào hùng, những tình huống gay cấn và những khía cạnh tâm lí sâu sắc của nhân vật chính.

"Bên bờ Thiên Mạc" là một tác phẩm đáng đọc và đáng trân trọng, mang lại cho chúng ta những bài học về lòng dũng cảm, trách nhiệm và tình yêu đất nước. Nhờ tác phẩm này, chúng ta có thêm hiểu biết về quá khứ lịch sử của đất nước và những người anh hùng đã hy sinh vì tổ quốc.