Soạn bài Chuyến du hành về tuổi thơ SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết

Cuốn sách là chuyến tàu du hành ngược thời gian, đưa người đọc trở lại quãng thời gian đẹp đẽ khi còn là những cô bé, cậu bé tiểu học.

Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ là truyện cổ tích được viết dành cho người lớn – những ai đã từng là trẻ con. Nó không chỉ đơn giản là một cuốn sách mà còn là một tấm vé giúp chúng ta lên chuyến tàu thời gian để trở về tuổi thơ với những kỉ niệm êm đềm nhất.

Tác phẩm gồm những truyện nhỏ xoay quanh 4 đứa trẻ tiểu học trong một khu xóm là Tủn, Tí, Sún, Hải Cò và Cu Mùi. Trong đó người kể chuyện là nhân vật tôi - tức cậu bé Cu Mùi. Những câu chuyện về tuổi thơ được kể lại và nhận xét bởi Cu Mùi gần 50 tuổi. Xin đừng vội nghĩ cuốn sách này chỉ dành cho lũ trẻ con lít nhít đang còn độ tuổi chọc phá, cuốn sách này dành cho tất cả chúng ta - những người đã từng có tuổi thơ như chính tác giả đã khẳng định sau cuốn sách “Tôi viết cuốn sách này không dành cho trẻ em. Tôi viết cho những ai từng là trẻ em”. Khi đọc cuốn sách này bạn sẽ bắt gặp những hình ảnh quen thuộc của chính bản thân ở những ngày xa xưa - là những trò giả vờ ngủ say để được bám trụ vài phút quý giá trên chiếc giường trước khi dậy đi học; những lúc hối hả chạy đi truy lùng sách vở để nhét vào cặp sách trước khi đến trường và còn vô cùng nhiều chiêu trò lém lỉnh thời học trò... Sẽ có những lúc bạn thấy mình đã từng rất nghịch ngợm giống cậu bé Mùi trong truyện và những suy nghĩ của chúng ta thời thơ ấu thật giống với nhóm bạn tiểu quỷ trong tác phẩm. Chúng ta đã từng suy nghĩ rằng kho báu là những thứ có thật và chúng được chôn ở trong vườn, dưới cái cây hay trong bãi cát nào đó. Cũng giống như họ, chúng ta đã từng bực bội thốt lên những câu nói điển hình như: “Người lớn thật khó hiểu và bất công”. Bạn đã từng lập một phiên tòa kể tội bố mẹ như nhóm bạn của Cu Mùi chưa? Chắc chắn trong số chúng ta đã có nhiều người làm vậy rồi. Chúng ta ngồi lại với nhau, thay phiên đóng giả bố mẹ của nhau và cùng nhau nói lên hết những suy nghĩ, những điều chúng ta thấy người lớn luôn bất công và sai phạm. Điều đó không có gì là xấu cả. Khi còn trẻ thơ, mỗi đứa trẻ đều có một phiên tòa trong lòng mình.

Chỉ qua 12 chương truyện ngắn ngủi trong cuốn sách “Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ” nhưng đã vẽ lên cả một thế gới tràn ngập kí ức của mỗi người chúng ta. Khi đọc xong cuốn sách này tôi tin rằng tất cả chúng ta đều muốn có một tấm vé trên chuyến tàu hành trình tìm về với những kí ức để được sống lại khoảng thời gian rất đỗi bình dị và ngọt ngào của tuổi thơ. Cũng sẽ có không ít người thấy mình thật khờ khạo khi còn bé, đừng xấu hổ hay cố gắng né tránh bởi vì đó chính là một phần quá khứ của mỗi chúng ta – những kí ức rất đẹp, rất trong sáng và đáng được trân trọng. Đó chính là tất cả những gì mà tác giả muốn gửi gắm thông qua cuốn sách này.

Nội dung chính: những kỉ niệm ngày còn bé đã ùa về trong trí nhớ của Mùi.

Mục đích: gợi nhớ về những ngày tháng vô tư, hồn nhiên của Mùi nói riêng và của tất cả mọi người nói chung.

Đoạn văn này tác giả muốn nói đến những trò chơi và những phi vụ nghich của những đứa trẻ với người lớn để nhắc lại những trò chơi kỉ niệm của các đứa trẻ.

Bố cục: 3 phần:

- Phần 1: Giới thiệu khái quát các thông tin về cuốn sách.

- Phần 2: Kể về những trò chơi mà tụi nhỏ đã nghĩ ra để khỏi nhàm chán với các công việc được lặp đi lặp lại hàng ngày.

- Phần 3: Cậu bé tự chiêm nghiệm và rút ra cho mình kinh nghiệm về sự trưởng thành

- Văn bản gồm 3 phần:

+ Phần 1 (đoạn 1): Nêu tên tác giả, tác phẩm và ấn tượng chung về tác phẩm.

+ Phần 2 (đoạn 2,3,4): Tóm tắt nội dung và đánh giá về tác phẩm, đồng thời hoài niệm về tuổi thơ.

+ Phần 3 (đoạn 5): Khẳng định giá trị của tác phẩm và khuyến khích mọi người nên tìm đọc.

Văn bản gồm có 3 phần

Phần 1: Giới thiệu về tác phẩm Cho tôi một vé về tuổi thơ của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, kể về lời tự thuật của MÚi bé và Múi lớn về một thế giới đầy mầu sắc mơ ước của cậu bé và các bạn. Ở nơi đó không có nỗi buồn, không bị cha mẹ mắng, nỗi lo thường trực về vật chất,.....

Phần 2: Tác giả nói về sự nhàm chán của cuộc sống, tất cả mọi thoái quen, công việc cứ lặp đi lặp lại, không còn sự yêu thích, phân khởi. Vì vậy cũng bé đã bày ra những trò vui thích thú của bản thân để tạo nên những câu chuyện, phiên tòa "xét xử" tội danh người lớn.

- Nội dung chính: những điều diệu kỳ xung quanh cuộc sống của Mùi và các bạn của cậu.

- Chi tiết: Một ngày chợt nhận ra thấy cuộc sống thật buồn chán và tẻ nhạt,…; Cậu bé quyết định lấp đầy những ngày tháng buồn tẻ bằng những “phi vụ” nghịch ngợm mà cũng hết sức đáng yêu. Bắt đầu trò chơi giả bộ làm phụ huynh rồi đặt tên đồ vặt bằng tên gọi không liên quan... “xét xử” tội danh người lớn.

- Nội dung chính của văn bản: tóm tắt nội dung và trình bày cảm nhận, đánh giá của người viết về cuốn sách Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ.

- Nội dung được thể hiện qua những chi tiết sau:

+ Chi tiết về cảm nhận, đánh giá của tác giả về cuốn sách (sa-pô).

+ Chi tiết về thông tin và nội dung của cuốn sách: tên sách, tên tác giả, ấn tượng chung về cuốn sách (đoạn 1).

+ Cảm nhận, đánh giá chi tiết của tác giả về cuốn sách (đoạn 4).

+ Khẳng định giá trị của cuốn sách và khuyến khích mọi người nên tìm đọc (đoạn 5).

- Phương thức biểu đạt: thuyết minh.

- Tác dụng: đưa ra các thông tin, luận điểm về quãng thời gian trưởng thành của sapo kết hợp với yếu tố biểu cảm để tạo sự tò mò.

Phương thức biểu đạt trong sapo là biểu cảm

Các đoạn 1, 2, 3, 4, 5 của văn bản, thể hiện được sự hồi tượng về những ngày thơ ấu của thời trẻ thơ, đồng thơi phân tích đưa ra các luận điểm, luận cứ để nói về quãng thời gian trưởng thành và chứng minh cho luận điểm, giới thiệu của sapo.

- Những từ ngữ: bồi hồi, đắm mình, vui sướng, ngỡ ngàng, lắng đọng, chiêm nghiệm.

- Mục đích: thể hiện sự yêu thích, tình cảm, những cung bậc cảm xúc của tác giả khi đọc tác phẩm

- Những từ ngữ thể hiện cảm xúc của người viết về tác phẩm Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ chiếc vé quý giả trở về những ngày ấu thơ xa vắng; một cuốn sách đáng đọc; thế giới kì diệu kia, lạ lùng thay; thấm đượm dư vị ngọt ngào của những ngày thơ bé, hương thơm dịu ngọt của những kỉ niệm đẹp để khó phai mờ, khiến người đọc bật cười thích thủ; vừa vui sướng khi bắt gặp hình ảnh của chính bản thân ta, vừa ngỡ ngàng vì những tháng ngày xưa; tác phẩm nhỏ xinh...

- Mục đích của việc sử dụng những từ ngữ ấy trong VB: biểu đạt cảm xúc, sự nhìn nhận, đánh giá của người viết về cuốn sách; qua đó thể hiện sự khích lệ của người viết với bạn đọc về việc nên tìm đọc cuốn sách.

Những từ ngữ thể hiện cảm xúc của người viết về cuốn sách Cho tôi xin một vẻ đi tuổi thơ là: chiếc vé quý giá, bồi hồi, đắm mình trong dòng suối mát, ngọt ngào, vui sướng, ngỡ ngàng, lắng đọng, chiêm nghiệm

Mục đích sử dụng những từ ngữ trên để thể hiện sự yêu thích và ngạc nhiên của tác giả khi đọc tác phẩm giúp bản thân trở về với những năm tháng quê hương hồi tưởng lại những năm tháng đã qua.

Nhận xét: gây ấn tượng, chạm đến cảm xúc, gợi sự tò mò và giúp thể hiện chủ đề văn bản.

Nhan đề Chuyến du hành về thế giới tuổi thơ vừa thể hiện được nội dung chính của văn bản: hồi ức về tuổi thơ, vừa thể hiện ý kiến của người viết bài giới thiệu sách; cuốn sách đưa người đọc trở về với thế giới tuổi thơ.

Cách đặt nhan đề của tác giả đã giúp người đọc hình dung được nội dung và chủ đề của tác phẩm hướng tới là câu chuyện về tuổi thơ đồng thời tạo sự tò mò cho người đọc khi đặt là chuyến du hành thay vì đặt cái tên khác càng thúc đẩy bản thân người đọc tìm hiểu và chiêm nghiệm về những chia sẻ của tác giả về tuổi thơ

- Mục đích: kể về câu chuyện tuổi thơ của cậu bé Mùi với những người bạn của mình.

- Cách bố cục và sử dụng các phương tiện ngôn ngữ, phi ngôn ngữ trong văn bản đã giúp cho văn bản thêm sinh động, hấp dẫn.

- Mục đích viết của văn bản là giới thiệu cho bạn đọc nội dung và cảm nhận của người viết về cuốn sách Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ, từ đó, khuyến khích bạn đọc tìm đọc tác phẩm này.

- Bố cục của văn bản gồm Sa-pô và ba phần đã thể hiện rõ đặc điểm của kiểu văn bản thông tin giới thiệu một cuốn sách. Văn bản sử dụng kết hợp các phương thức biểu đạt, bao gồm: thuyết minh, biểu cảm, tự sự, nghị luận đã góp phần thực hiện mục đích ấy, cụ thể như sau:

+ Tự sự: kể lại một số sự kiện chính.

+ Biểu cảm: bộc lộ cảm nhận của người viết về cuốn sách.

HS thực hiện nhóm thiết kế áp phích giới thiệu cuốn sách Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ.