Soạn bài Giáo dục khai phóng Việt Nam nhìn từ Đông Kinh Nghĩa Thục SGK Ngữ văn 12 tập 2 Kết nối tri thức

Nội dung chính

Trước khi đọc

Trả lời Câu hỏi Trước khi đọc trang 69 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chia sẻ những hiểu biết của bạn về giáo dục khai phóng

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức cá nhân để trả lời câu hỏi

Tìm kiếm thông tin trên sách, báo, internet,...

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Giáo dục khai phóng: 

+ Giáo dục khai phóng là một triết lý giáo dục tập trung vào việc phát triển toàn diện con người, khuyến khích học sinh tư duy phản biện, sáng tạo và tự do khám phá tri thức. Nó đề cao tầm quan trọng của việc học tập rộng rãi, bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau như khoa học, nghệ thuật, nhân văn, lịch sử, triết học,...

- Mục tiêu của giáo dục khai phóng:

+ Phát triển tư duy phản biện: Giúp học sinh phân tích thông tin một cách logic, đánh giá các quan điểm khác nhau và đưa ra lập luận của riêng mình.

+ Khuyến khích sáng tạo: Giúp học sinh khám phá tiềm năng sáng tạo của bản thân, phát triển các ý tưởng mới và giải quyết vấn đề một cách độc đáo.

+ Nuôi dưỡng lòng ham học hỏi: Giúp học sinh có hứng thú với việc học tập và khám phá tri thức suốt đời.

+ Bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp: Giúp học sinh giao tiếp hiệu quả, trình bày ý tưởng một cách rõ ràng và thuyết phục.

+ Phát triển tư duy toàn cầu: Giúp học sinh hiểu biết về các nền văn hóa khác nhau và có khả năng thích nghi với môi trường đa dạng.

Trong khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 69 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Đọc lướt phần nhan đề, sa-pô đề mục, chữ in nghiêng, in đậm để nắm bắt được chủ đề, cấu trúc , các nội dung chính của văn bản.

Phương pháp giải:

Đọc lướt và kĩ văn bản để tìm ra chủ đề, cấu trúc, các nội dung chính của văn bản.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

* Chủ đề: Giáo dục khai phóng và vai trò tiên phong của Đông Kinh Nghĩa Thục trong việc đề xướng và thực hiện giáo dục khai phóng tại Việt Nam vào đầu thế kỷ 20.

* Cấu trúc:

-  Phần mở: Giới thiệu bối cảnh lịch sử, xã hội Việt Nam đầu thế kỷ 20 và vai trò của Đông Kinh Nghĩa Thục.

- Phần thân: Phân tích các khía cạnh của giáo dục khai phóng được thể hiện tại Đông Kinh Nghĩa Thục

- Phần kết: Khẳng định giá trị và ảnh hưởng của Đông Kinh Nghĩa Thục đối với sự phát triển của giáo dục khai phóng tại Việt Nam.

+ Nội dung chính:

Đông Kinh Nghĩa Thục: Trường học tư thục đầu tiên tại Việt Nam do Phan Bội Châu và các đồng chí sáng lập vào năm 1907, là trung tâm của phong trào Duy Tân và đóng vai trò tiên phong trong việc đề xướng và thực hiện giáo dục khai phóng.

- Giáo dục khai phóng tại Đông Kinh Nghĩa Thục: 

+ Mục đích: Giải phóng dân trí, bồi dưỡng nhân tài, canh tân đất nước.

+ Nội dung: Kết hợp kiến thức truyền thống với tri thức hiện đại.

+ Phương pháp: Tích cực

+ Hoạt động: Đa dạng, phong phú.

- Giá trị và ảnh hưởng: 

+ Góp phần thúc đẩy sự phát triển của giáo dục Việt Nam đầu thế kỷ 20.

+ Là nguồn cảm hứng cho các phong trào giáo dục khai phóng sau này.

Trong khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 69 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Quan sát hình và đọc kĩ phần chú thích

Phương pháp giải:

Quan sát hình vẽ trong văn bản và đọc kĩ chú thích

Lời giải chi tiết:

Từ phải qua trái: Căn nhà số 4 ( nhà riêng của cụ Lương Văn Can) và nhà số 10 ( màu trắng, có ba cửa vòm) ở phố Hàng Đào, Hà Nội, từng là cơ sở dạy học của Đông Kinh Nghĩa Thục 

Trong khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 70 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Tìm các từ ngữ chi tiết thể hiện sự nhận xét, đánh giá của tác giả về Đông Kinh Nghĩa Thục

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản để tìm ra các từ ngữ chi tiết thể hiện sự nhận xét, đánh giá của tác giả về Đông Kinh Nghĩa Thục

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Các từ ngữ chi tiết thể hiện sự nhận xét, đánh giá của tác giả về Đông Kinh Nghĩa Thục

- Về vai trò tiên phong của Đông Kinh Nghĩa Thục:

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục... là một hiện tượng giáo dục độc đáo và tiêu biểu cho khuynh hướng đổi mới giáo dục ở Việt Nam đầu thế kỷ XX."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã đi trước thời đại trong việc đề xướng và thực hiện giáo dục khai phóng."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy sự phát triển của giáo dục Việt Nam."

- Về những thành tựu của Đông Kinh Nghĩa Thục:

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã đề ra mục tiêu giáo dục tiến bộ, hướng đến giải phóng dân trí, bồi dưỡng nhân tài, canh tân đất nước."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã đổi mới nội dung giáo dục, kết hợp kiến thức truyền thống với tri thức hiện đại."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã áp dụng phương pháp giáo dục tiên tiến, lấy học sinh làm trung tâm, khuyến khích tư duy phản biện, sáng tạo và tự do học tập."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã tổ chức nhiều hoạt động giáo dục đa dạng, phong phú, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục."

- Về ý nghĩa của Đông Kinh Nghĩa Thục:

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục là một mốc son chói lọi trong lịch sử giáo dục Việt Nam."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục là nguồn cảm hứng cho các phong trào giáo dục khai phóng sau này."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã để lại những bài học quý giá cho sự phát triển của giáo dục Việt Nam hiện nay."

Trong khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Trong khi đọc trang 70 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Tìm các từ khóa và câu chủ đề trong mục này

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý các luận điểm được triển khai.

Lời giải chi tiết:

Các từ khóa: 

+ Biến động kinh tế, chính trị

+ Vòng kiểm soát 

+ Khu vực Đông Á

+ Sự lưu vong 

+ Khởi điểm quan trọng 

+ Tư tưởng chính trị, triết học phương Tây

* Câu chủ đề:

“Những biến động chính trị, kinh tế, xã hội và quân sự ở khu vực Đông Á cuối thế kỉ XIX đầu thế là XX đã có tác động mạnh mẽ đến một nước Việt Nam bị phân rất thành ba kì (Bắc, Trung, Nam), nằm trong vòng kiểm soát của những hệ thống chính trị bảo hộ thuộc địa của Pháp”

Trong khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Trong khi đọc trang 70 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Tóm tắt những điều kiện chính dẫn đến sự ra đời của Đông Kinh Nghĩa Thục

Phương pháp giải:

Vận dụng kĩ năng tổng hợp kiến thức để thực hiện yêu cầu

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Bối cảnh lịch sử - xã hội:

+ Sự áp bức của thực dân Pháp: Cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, Việt Nam trong thời gian Pháp thuộc, dẫn đến tình trạng kinh tế suy thoái, văn hóa giáo dục bị kìm hãm.

+ Nhu cầu đổi mới: Nhu cầu về đổi mới tư tưởng, văn hóa, giáo dục để giải phóng dân tộc, canh tân đất nước ngày càng cấp bách.

+ Sự du nhập của tư tưởng mới: Tư tưởng Duy Tân từ Trung Quốc và Nhật Bản du nhập vào Việt Nam, thúc đẩy phong trào yêu nước và cải cách xã hội.

+ Sự bùng nổ của phong trào yêu nước: Phong trào yêu nước chống Pháp bùng nổ mạnh mẽ, tạo điều kiện cho sự phát triển của các phong trào cải cách xã hội.

- Điều kiện văn hóa - tư tưởng:

+ Sự suy thoái của Nho giáo: Nho giáo, hệ tư tưởng phong kiến thống trị trong nhiều thế kỷ, dần bộc lộ những hạn chế, không đáp ứng được yêu cầu của thời đại.

+ Sự du nhập của văn hóa phương Tây: Văn hóa phương Tây du nhập vào Việt Nam, mang đến những giá trị mới mẻ, tiến bộ.

+ Sự hình thành của trí thức yêu nước: Trí thức yêu nước tiếp thu tư tưởng mới, tích cực tham gia vào các phong trào cải cách xã hội.

Trong khi đọc 6

Trả lời Câu hỏi 6 Trong khi đọc trang 71 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý nhận định của tác giả về Đông Kinh Nghĩa Thục

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, tìm ra các nhận định của tác giả về Đông Kinh Nghĩa Thục

Lời giải chi tiết:

Các nhận định của tác giả:

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục là một hiện tượng giáo dục độc đáo và tiêu biểu cho khuynh hướng đổi mới giáo dục ở Việt Nam đầu thế kỷ XX."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã đi trước thời đại trong việc đề xướng và thực hiện giáo dục khai phóng."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy sự phát triển của giáo dục Việt Nam."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã đề ra mục tiêu giáo dục tiến bộ, hướng đến giải phóng dân trí, bồi dưỡng nhân tài, canh tân đất nước."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã đổi mới nội dung giáo dục, kết hợp kiến thức truyền thống với tri thức hiện đại."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã áp dụng phương pháp giáo dục tiên tiến, lấy học sinh làm trung tâm, khuyến khích tư duy phản biện, sáng tạo và tự do học tập."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã tổ chức nhiều hoạt động giáo dục đa dạng, phong phú, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục."

- Ý nghĩa của Đông Kinh Nghĩa Thục:

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục là một mốc son chói lọi trong lịch sử giáo dục Việt Nam."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục là nguồn cảm hứng cho các phong trào giáo dục khai phóng sau này."

+ "Đông Kinh Nghĩa Thục đã để lại những bài học quý giá cho sự phát triển của giáo dục Việt Nam hiện nay."

Trong khi đọc 7

Trả lời Câu hỏi 7 Trong khi đọc trang 71 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Tìm các bằng chứng được tác giả sử dụng để làm nổi bật nhận định của mình

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý các bằng chứng được tác giả sử dụng

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Bằng chứng về mục tiêu và tôn chỉ giáo dục:

+ Tác giả trích dẫn nguyên văn mục tiêu và tôn chỉ giáo dục của Đông Kinh Nghĩa Thục

+ Tác giả phân tích nội dung giáo dục của Đông Kinh Nghĩa Thục

- Bằng chứng về phương pháp giáo dục:

+ Tác giả mô tả cụ thể các phương pháp giáo dục tiên tiến được áp dụng tại Đông Kinh Nghĩa Thục

+ Tác giả dẫn chứng những hoạt động giáo dục đa dạng, phong phú được tổ chức tại Đông Kinh Nghĩa Thục

- Bằng chứng về thành tựu:

+ Tác giả thống kê số lượng học viên theo học tại Đông Kinh Nghĩa Thục trong thời gian ngắn ngủi, thể hiện sức hút và ảnh hưởng của trường học.

+ Tác giả dẫn chứng những nhân vật nổi tiếng đã từng theo học tại Đông Kinh Nghĩa Thục, trở thành trụ cột của phong trào yêu nước và cải cách xã hội sau này.

+ Tác giả đánh giá cao những đóng góp của Đông Kinh Nghĩa Thục trong việc thúc đẩy sự phát triển của giáo dục Việt Nam.

- Bằng chứng về ý nghĩa:

+ Tác giả phân tích ảnh hưởng của Đông Kinh Nghĩa Thục đối với các phong trào giáo dục khai phóng sau này.

Trong khi đọc 8

Trả lời Câu hỏi 8 Trong khi đọc trang 72 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Theo tác giả, đâu là điểm nhấn then chốt của Đông Kinh Nghĩa Thục trong lịch sử giáo dục Việt Nam

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý các luận điểm tác giả triển khai trong văn bản.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Theo tác giả Nguyễn Nam, điểm nhấn then chốt của Đông Kinh Nghĩa Thục trong lịch sử giáo dục Việt Nam là:

- Tiên phong đề xướng và thực hiện giáo dục khai phóng:

+ Đông Kinh Nghĩa Thục là trường học đầu tiên ở Việt Nam đề cao vai trò của con người, hướng đến giải phóng dân trí, bồi dưỡng nhân tài, canh tân đất nước.

- Nội dung giáo dục kết hợp kiến thức truyền thống với tri thức hiện đại, chú trọng giáo dục quốc văn, khoa học tự nhiên, ngoại ngữ và kỹ năng thực hành.

- Góp phần thúc đẩy sự phát triển của giáo dục Việt Nam:

+ Đông Kinh Nghĩa Thục đã tạo ra luồng gió mới trong giáo dục Việt Nam đầu thế kỷ XX, thúc đẩy sự đổi mới tư duy và phương pháp giáo dục.

- Đông Kinh Nghĩa Thục là nguồn cảm hứng cho các phong trào giáo dục khai phóng sau này.

Trong khi đọc 9

Trả lời Câu hỏi 9 Trong khi đọc trang 73 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chỉ ra các bằng chứng được tác giả sử dụng

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

- Bằng chứng về mục tiêu và tôn chỉ giáo dục:

+ Giảng dạy bằng ba thứ chữ Phám, Hán, Việt

- Bằng chứng về cách thức giáo dục:

+ Chia làm ba cấp: Tiểu, Trung và Đại học...

+ Nhà trường dạy miễn phí, cấp cả sách vở, giấy bút,...

- Bằng chứng về phương pháp giáo dục:

+ Trường dạy "những khoa học thường thức, công nghệ thường thức cho người ta lấy đó mà mưu sanh, tự tồn"

Trong khi đọc 10

Trả lời Câu hỏi 10 Trong khi đọc trang 73 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Khái quát những đặc điểm chính của Đông Kinh Nghĩa Thục

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, vận dụng tư duy khái quát tổng hợp kiến thức.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Khái quát những đặc điểm chính của Đông Kinh Nghĩa Thục:

- Mục tiêu:

+ Khai trí dân đen, bồi dưỡng nhân tài, canh tân đất nước.

+ Giải phóng dân trí, phát triển tư tưởng dân chủ, dân quyền.

+ Chấn hưng thực nghiệp, phát triển công thương nghiệp.

- Hoạt động giáo dục:

+ Mở các lớp học cho mọi tầng lớp nhân dân, không phân biệt giới tính, giàu nghèo.

+ Tổ chức các buổi diễn thuyết, bình văn, xuất bản sách báo để tuyên truyền tư tưởng yêu nước, tiến bộ.

- Thành tựu:

+ Đào tạo ra nhiều nhân tài cho đất nước, góp phần vào sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước.

Trong khi đọc 11

Trả lời Câu hỏi 11 Trong khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Chú ý các từ ngữ, cách diễn đạt thể hiện thái độ, quan điểm của tác giả.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý cách diễn đạt, từ ngữ của tác giả

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Từ ngữ thể hiện sự trân trọng, ngưỡng mộ:

"tiên phong", "độc đáo", "tiêu biểu", "tiến bộ", "hiện đại", "phương pháp tiên tiến", "hoạt động đa dạng, phong phú", "mốc son chói lọi", "nguồn cảm hứng", "bài học quý giá",...

- Cách diễn đạt thể hiện sự khẳng định, đánh giá cao:

+ “Đông Kinh Nghĩa Thục” ra đời trong bối cảnh thuộc địa đánh dấu một bước phát triển mới trong truyền thống giáo dục khai phóng Việt Nam”

+ “Đông Kinh Nghĩa Thục là sự tích hợp những thành tựu cải cách giáo dục Đông – Tây vào cuối thế kỉ XIX”

+ “Đông Kinh Nghĩa Thục là một trong những cải cách quan trọng nhất trong lịch sử giáo dục Việt Nam”

+ “Đông Kinh Nghĩa Thục đã tiếp nối và phát huy tinh thần khai phóng của giáo dục Việt Nam trong khung cảnh thuộc địa của đất nước và trong bối cảnh biến động phức tạp của thế giới đầu thế kỉ XX”

- Cách diễn đạt thể hiện sự thuyết phục:

+ Sử dụng nhiều bằng chứng cụ thể, như mục tiêu và tôn chỉ giáo dục, phương pháp giáo dục, thành tựu, ý nghĩa,...

+ Sử dụng các so sánh, đối chiếu để làm nổi bật những điểm độc đáo, khác biệt của Đông Kinh Nghĩa Thục.

+ Sử dụng các dẫn chứng lịch sử, ý kiến đánh giá của các nhà nghiên cứu để củng cố cho lập luận của mình.

Sau khi đọc 1

Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Đông Kinh Nghĩa Thục ra đời trong bối cảnh lịch sử nào?

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức cá nhân và dựa vào văn bản để trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Bối cảnh chung:

+ Sự xâm lược của thực dân Pháp: Việt Nam rơi vào ách thống trị của thực dân Pháp, dẫn đến nhiều thay đổi về kinh tế, xã hội, văn hóa và giáo dục.

+ Sự suy yếu của chế độ phong kiến: Chế độ phong kiến Việt Nam ngày càng suy yếu, không đáp ứng được yêu cầu phát triển của xã hội.

+ Sự trỗi dậy của tư tưởng yêu nước và Duy Tân: Nhiều sĩ phu yêu nước bắt đầu nhận thức được tầm quan trọng của việc đổi mới, canh tân đất nước.

- Bối cảnh cụ thể:

+ Phong trào Duy Tân: Phong trào Duy tân phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam vào đầu thế kỷ XX, với mục tiêu canh tân đất nước trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội và văn hóa.

+ Nhu cầu giáo dục: Nhu cầu giáo dục của nhân dân ngày càng tăng cao, đặc biệt là đối với giáo dục hiện đại.

Sau khi đọc 2

Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Theo tác giả, điểm nhất then chốt của Đông Kinh Nghĩa Thục là gì? Tác giả đã sử dụng những ngữ liệu nào để làm rõ điều này?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý các luận điểm, luận cứ và cách lập luận tác giả sử dụng .

Lời giải chi tiết:

Cách 1

* Những điểm nhấn then chốt của Đông Kinh Nghĩa Thục: được tiến hành từ dưới lên, bắt nguồn từ dân chúng; theo định hướng độc lập dân tộc; mong cầu tiến bộ về tri thức, tư duy và dân chủ.

- Tác giả đã sử dụng các dữ liệu chính:

+ Sách Đông Kinh Nghĩa Thục của Đào Trinh Nhất: bị cấm trên toàn cõi An Nam từ năm 1937.

+ Các bài viết của Hoa Bằng rải rác trên báo chí.

+ Cuốn sách Đông Kinh Nghĩa Thục chưa được in chính thức của Hoa Bằng.

– Những dữ liệu này cho thấy các thư tịch, khảo cứu về Đông Kinh Nghĩa Thục rất ít ỏi, bị chính quyền kiểm duyệt chặt chẽ, phần nào cho thấy sự trấn áp của chính quyền thực dân đối với phong trào này, đồng thời thể hiện những nỗ lực của giới học giả đầu thế kỉ nhằm bảo vệ, khẳng định đóng góp của Đông Kinh Nghĩa Thục.

- Qua các dữ liệu đó, tác giả làm nổi bật mối quan hệ đối kháng giữa sự thống trị của quyền lực thực dân và sự kháng cự của giới trí thức Việt Nam, trong bối cảnh xã hội thuộc địa. Điều này làm nổi bật tính chất dân chủ, tinh thần yêu nước ẩn chứa trong các hoạt động, phong trào.

Sau khi đọc 3

Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Giáo dục khai phóng có đặc điểm gì? Vì sao tác giả lại cho rằng Đông Kinh Nghĩa Thục là một mô hình giáo dục giải phóng.  

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý các luận điểm được tác giả triển khai.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

*Đặc điểm:

- Mục tiêu:

+ Phát triển tư duy phản biện, sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề của học sinh.

+ Bồi dưỡng những phẩm chất đạo đức và nhân cách tốt đẹp cho học sinh.

- Nội dung:

+ Kết hợp kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau, không chỉ giới hạn trong một chuyên ngành cụ thể.

+ Khuyến khích học sinh tự do khám phá và học hỏi.

- Phương pháp:

+ Lấy học sinh làm trung tâm, khuyến khích học sinh tự chủ trong học tập.

+ Tạo môi trường học tập cởi mở, khuyến khích học sinh đặt câu hỏi và tranh luận.

- Hoạt động:

+ Đa dạng, phong phú, bao gồm các hoạt động học tập, ngoại khóa và hoạt động xã hội.

+ Khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động tình nguyện, phục vụ cộng đồng.

+ Tạo điều kiện cho học sinh phát triển toàn diện về trí tuệ, thể chất và tinh thần.

* Lý do tác giả cho rằng Đông Kinh Nghĩa Thục là một mô hình giáo dục giải phóng:

- Tinh thần khai phóng của Đông Kinh Nghĩa Thục được thể hiện ở dũng khí dám từ bỏ lối học từ chương, cho phép người học tự do học thuật, hướng tới thực học, thúc đẩy tinh thần phản biện, giúp hoà nhập với thế giới hiện đại.

Sau khi đọc 4

Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Các thông tin trong văn bản được chọn lọc, sắp xếp theo trình tự nào? Cách sắp xếp đó có có thuyết phục không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, sử dụng tư duy tổng hợp, phân tích để thực hiện yêu cầu của đề bài.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

* Sắp xếp theo trình tự: Bối cảnh, mục đích, đặc điểm và đánh giá.

- Cách sắp xếp thông tin theo trình tự này có tính thuyết phục cao vì:

+ Logic và mạch lạc: Trình tự sắp xếp thông tin từ giới thiệu bối cảnh, nội dung giáo dục đến đánh giá thành tựu, ý nghĩa và khẳng định mô hình giáo dục khai phóng giúp người đọc dễ dàng nắm bắt và hiểu rõ hơn về Đông Kinh Nghĩa Thục.

+ Cung cấp đầy đủ thông tin: Văn bản đã trình bày đầy đủ các thông tin quan trọng về Đông Kinh Nghĩa Thục, bao gồm mục tiêu, nội dung, phương pháp, hoạt động, thành tựu, ý nghĩa và giá trị của trường học.

+ Sử dụng bằng chứng thuyết phục

Sau khi đọc 5

Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 74 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Phân tích tác dụng của việc sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ trong văn bản.

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn và khả năng phân tích để thực hiện yêu cầu của đề bài.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Hình ảnh:

+ Ảnh chụp Đông Kinh Nghĩa Thục, chân dung những nhân vật quan trọng hoặc hình ảnh mô tả môi trường giáo dục có thể giúp minh họa cho văn bản và tạo ra kết nối trực quan với chủ đề.

+ Hình ảnh có thể khơi gợi cảm xúc yêu nước, tự hào và trân trọng giá trị lịch sử của Đông Kinh Nghĩa Thục.

- Việc sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ phù hợp, được bố trí hợp lý và tích hợp hiệu quả với nội dung văn bản có thể giúp "Giáo dục khai phóng Việt Nam nhìn từ Đông Kinh Nghĩa Thục":

+ Nâng cao khả năng hiểu: Hình ảnh và các biểu đồ trực quan có thể giúp người đọc dễ dàng tiếp cận và hiểu những khái niệm lịch sử và giáo dục phức tạp.

+ Tăng cường sự thu hút: Hình ảnh, biểu đồ và các yếu tố phi ngôn ngữ khác có thể khiến văn bản trở nên sinh động và hấp dẫn, thu hút sự chú ý của người đọc và giữ chân họ đọc tiếp.

+ Củng cố lập luận: Hình ảnh và biểu đồ có thể được sử dụng để hỗ trợ các lập luận lịch sử, lý thuyết giáo dục và tầm quan trọng của Đông Kinh Nghĩa Thục.

Sau khi đọc 6

Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 75 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Tác giả nhận xét, đánh giá thế nào về Đông Kinh Nghĩa Thục

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản, chú ý lời nói có thể hiện thái độ của tác giả.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Tác giả đánh giá cao Đông Kinh Nghĩa Thục như một mô hình giáo dục khai phóng tiên tiến và có đóng góp to lớn cho sự phát triển của giáo dục Việt Nam.

+ Đông Kinh Nghĩa Thục đề cao mục tiêu giáo dục khai phóng, hướng đến giải phóng dân trí, bồi dưỡng nhân tài, canh tân đất nước.

+ Mục tiêu này thể hiện sự khác biệt so với nền giáo dục phong kiến truyền thống, tập trung vào thi cử và duy trì trật tự xã hội.

+ Nội dung giáo dục đổi mới:Chương trình giảng dạy kết hợp truyền thống và hiện đại; nội dung giáo dục hướng đến thực tiễn, giúp học sinh vận dụng kiến thức vào cuộc sống.

+ Hoạt động giáo dục phong phú:Các hoạt động giúp học sinh mở rộng kiến thức, rèn luyện kỹ năng và nâng cao ý thức công dân.

+ Thành tựu và ý nghĩa: Đông Kinh Nghĩa Thục đã thu hút đông đảo học sinh theo học, góp phần lan tỏa tư tưởng khai phóng và thúc đẩy sự phát triển của giáo dục Việt Nam.

Trường học đã đào tạo ra nhiều nhân tài đóng góp cho sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước.

Đông Kinh Nghĩa Thục được xem là ngọn lửa tiên phong cho phong trào giáo dục khai phóng ở Việt Nam đầu thế kỷ XX.

Sau khi đọc 7

Trả lời Câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 75 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Từ những thông tin được cung cấp trong văn bản, bạn suy nghĩ như thế nào về giá trị giáo dục nói chung và giáo dục khai phóng nói riêng.

Phương pháp giải:

Vận dụng tri thức Ngữ văn đã được học trong bài và tư duy phản biện để thực hiện yêu cầu của đề bài.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Giá trị giáo dục nói chung:

+ Giáo dục đóng vai trò nền tảng trong việc định hình con người, xã hội và thế giới nói chung. Đây là công cụ mạnh mẽ thúc đẩy sự phát triển cá nhân, trí tuệ và tiến bộ xã hội.

+ Giáo dục trang bị cho mỗi cá nhân kiến thức, kỹ năng và giá trị cần thiết để vượt qua thử thách trong cuộc sống, đưa ra quyết định sáng suốt và đóng góp ý nghĩa cho xã hội.

+ Giáo dục bồi dưỡng những công dân có hiểu biết và tham gia tích cực, góp phần xây dựng cộng đồng vững mạnh và gắn kết.

- Giá trị giáo dục khai phóng: Giáo dục khai phóng tập trung vào việc phát triển toàn diện con người

Kết nối đọc - viết

Trả lời Câu hỏi Kết nối đọc viết trang 75 SGK Văn 12 Kết nối tri thức

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày suy nghĩ về một dữ liệu gây ấn tượng mạnh mẽ với bạn trong văn bản giáo dục khai phóng ở Việt Nam nhìn từ Đông Kinh Nghĩa Thục.

Phương pháp giải:

Dựa vào phần phân tích ở trên

Dựa vào kĩ năng viết đoạn văn đã học

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Một dữ liệu gây ấn tượng mạnh mẽ với tôi trong văn bản "Giáo dục khai phóng Việt Nam nhìn từ Đông Kinh Nghĩa Thục" là tỷ lệ học sinh nữ theo học tại Đông Kinh Nghĩa Thục. Theo ghi chép, trong số 120 học sinh ban đầu, có tới 30 học sinh nữ, chiếm 25% tổng số học sinh. Con số này thực sự nổi bật so với bối cảnh xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX, khi giáo dục vẫn còn là đặc quyền của nam giới. Tỷ lệ học sinh nữ cao tại Đông Kinh Nghĩa Thục cho thấy tầm nhìn tiến bộ và sự quan tâm đến bình đẳng giới của những người sáng lập trường học. Dữ liệu này cũng phản ánh tinh thần khai phóng của Đông Kinh Nghĩa Thục, nơi học sinh được khuyến khích tư duy độc lập, sáng tạo và phá vỡ những rào cản truyền thống. Việc mở cửa cho học sinh nữ theo học là một hành động táo bạo và góp phần đặt nền móng cho sự thay đổi trong quan niệm về giáo dục và vai trò của phụ nữ trong xã hội Việt Nam. Dữ liệu này tiếp tục truyền cảm hứng cho chúng ta trong việc đấu tranh cho một xã hội công bằng và bình đẳng hơn cho tất cả mọi người.

Bài đọc

>> Xem chi tiết: Văn bản Giáo dục khai phóng ở Việt Nam nhìn từ Đông Kinh Nghĩa Thục (Nguyễn Nam)