Bài 24: Việt Nam quê hương ta trang 117 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 2 Kết nối tri thức

Khởi động

Trả lời câu hỏi khởi động trang 117 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Nếu gặp một người bạn nước ngoài, em sẽ giới thiệu những gì về đất nước mình?

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Nếu gặp một người bạn nước ngoài, em sẽ giới thiệu những điểm nổi bật và đặc trưng về đất nước mình như sau:

- Văn hóa và Lịch sử:

+ Việt Nam có một nền văn hóa phong phú và đa dạng với lịch lâu đời. Em sẽ giới thiệu về các di sản văn hóa như cố đô Huế, phố cổ Hội An, và Thánh địa Mỹ Sơn….

+ Em cũng sẽ nói về các lễ hội truyền thống như Tết Nguyên Đán, lễ hội Trung Thu, và lễ hội Cồng Chiêng Tây Nguyên, nơi thể hiện rõ nét văn hóa và phong tục tập quán của người Việt.

- Thiên nhiên và Cảnh quan:

+ Việt Nam nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp. Em sẽ kể về Vịnh Hạ Long với những hòn đảo đá vôi kỳ vĩ, Sapa với những ruộng bậc thang xanh mướt và khí hậu mát mẻ, hay Đà Lạt – thành phố ngàn hoa với không khí trong lành.

+ Miền Trung có những bãi biển đẹp như Đà Nẵng, Nha Trang, và Phan Thiết. Miền Nam có đồng bằng sông Cửu Long với hệ thống sông ngòi chằng chịt và cuộc sống sông nước đặc trưng.

- Ẩm thực:

+ Ẩm thực Việt Nam rất đa dạng và phong phú, nổi tiếng với các món như phở, bún chả, bánh mì, gỏi cuốn….. Em sẽ giới thiệu về các món ăn đặc sản của từng vùng miền, ví dụ như cốm Hà Nội, bánh xèo miền Trung, và hủ tiếu Nam Vang ở miền Nam.

- Con người và Cuộc sống:

+ Con người Việt Nam được biết đến với lòng hiếu khách, thân thiện và luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác. Em sẽ kể về cuộc sống hàng ngày của người Việt, những thói quen, truyền thống và cách họ đối đãi với nhau….

Bài đọc 1

Trả lời câu hỏi 1 bài đọc trang 118 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

VIỆT NAM QUÊ HƯƠNG TA

(Trích)

Việt Nam đất nước ta ơi

Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn

Cánh cò bay lả rập rờn

Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều.

Quê hương biết mấy thân yêu

Bao nhiêu đời đã chịu nhiều thương đau

Mặt người vất vả in sâu

Gái trai cũng một áo nâu nhuộm bùn.

Đất nghèo nuôi những anh hùng

Chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên

Đạp quân thù xuống đất đen

Súng gươm vứt bỏ lại hiền như xưa.

Việt Nam đất nắng chan hoà

Hoa thơm quả ngọt bốn mùa trời xanh

Mắt đen cô gái long lanh

Yêu ai yêu trọn tấm tình thuỷ chung.

Đất trăm nghề của trăm vùng

Khách phương xa tới lạ lùng tìm xem

Tay người như có phép tiên

Trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ.

(Nguyễn Đình Thi)

Khổ thơ đầu tiên giới thiệu cảnh sắc thiên nhiên Việt Nam đẹp như thế nào?

Phương pháp giải:

Em đọc khổ thơ đầu tiên của bài thơ để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Khổ thơ đầu tiên giới thiệu cảnh sắc thiên nhiên Việt Nam với những hình ảnh rất đẹp và bình dị:

- "Mênh mông biển lúa" gợi lên hình ảnh những cánh đồng lúa bát ngát, rộng lớn, trải dài tít tắp.

- "Cánh cò bay lả rập rờn" miêu tả hình ảnh những cánh cò trắng bay nhẹ nhàng trên cánh đồng, tạo nên một bức tranh đồng quê yên bình và thơ mộng.

- "Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều" gợi lên hình ảnh hùng vĩ của dãy núi Trường Sơn, với những đám mây trắng phủ kín đỉnh núi, tạo nên vẻ đẹp kỳ vĩ và huyền ảo của thiên nhiên.

Bài đọc 2

Trả lời câu hỏi 2 bài đọc trang 118 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Hình ảnh con người Việt Nam trong những năm tháng chiến tranh hiện lên ra sao?

Phương pháp giải:

Em đọc khổ thơ 2, 3 của bài thơ để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Hình ảnh con người Việt Nam trong những năm tháng chiến tranh hiện lên:

- "Mặt người vất vả in sâu" - Hình ảnh mặt người chịu đựng những vết sẹo của cuộc sống gian khổ và đau thương.

- "Gái trai cũng một áo nâu nhuộm bùn" - Mô tả về sự bất khuất và cứng rắn của con người Việt Nam, dù là nam hay nữ đều chung một màu áo, một tâm hồn quyết tâm đấu tranh.

- “Chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên” – Tinh thần chiến đấu, không khuất phục.

- “Đạp quân thù xuống đất đen” – Sự mạnh mẽ, quyết liệt trong chiến đấu.

Bài đọc 3

Trả lời câu hỏi 3 bài đọc trang 118 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tác giả muốn nói điều gì về đất nước, con người Việt Nam qua hai khổ thơ cuối?

Phương pháp giải:

Em đọc hai khổ thơ cuối, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Trong hai khổ thơ cuối, tác giả muốn nhấn mạnh về vẻ đẹp tự nhiên của Việt Nam, sự đa dạng về văn hóa và thiên nhiên, cũng như lòng trung hiếu và tình cảm thuỷ chung của con người Việt Nam. Dù đất nước có nghèo khó, nhưng nó vẫn là một miền đất nắng chan hoà, nơi mà mỗi cảnh sắc, mỗi hình ảnh đều chứa đựng trong đó một giá trị và một ý nghĩa sâu sắc. Con người Việt Nam, với lòng hiếu khách và tình yêu quê hương, luôn biết trân trọng và bảo vệ những giá trị văn hóa, thiên nhiên của đất nước.

Bài đọc 4

Trả lời câu hỏi 4 bài đọc trang 118 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Qua bài thơ, tác giả thể hiện những tình cảm gì đối với quê hương, đất nước?

Phương pháp giải:

Em dựa vào nội dung bài thơ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

Tác giả thể hiện sự yêu mến và tự hào về quê hương, đất nước Việt Nam thông qua việc miêu tả vẻ đẹp tự nhiên và con người Việt Nam. Từng hình ảnh, từng chi tiết trong bài thơ đều thể hiện lòng trung hiếu và tình cảm sâu đậm của tác giả đối với quê hương và đất nước. Bằng cách tôn vinh những giá trị văn hóa và thiên nhiên đặc biệt của Việt Nam, tác giả khẳng định sự tự hào và lòng yêu nước của mình.

Bài đọc 5

Trả lời câu hỏi 5 bài đọc trang 118 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Em thích những câu thơ nào trong bài? Vì sao?

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và trả lời.

Lời giải chi tiết:

Em thích câu thơ "Gái trai cũng một áo nâu nhuộm bùn" vì nó thể hiện sự bền bỉ, kiên cường và đoàn kết của con người Việt Nam trong mọi hoàn cảnh. Câu thơ này tạo ra một hình ảnh mạnh mẽ về sự đoàn kết và sự tự hào dân tộc, khi mà nam nữ đều cùng một màu áo, một tâm hồn đoàn kết trong cuộc sống gian khổ và đau thương.

* Học thuộc lòng 3 khổ thơ đầu.

Vận dụng 1

Trả lời câu hỏi 1 vận dụng trang 118 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Mỗi từ in đậm trong hai dòng thơ dưới đây có được dùng với nghĩa gốc không? Vì sao?

Tay người như có phép tiên

Trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ.

Phương pháp giải:

Em đọc hai dòng thơ, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

– Từ in đậm tay được dùng với nghĩa gốc. Vì tay là một bộ phận của người, dùng để cầm nắm một vật gì đó. Ở trong dòng thơ, từ tay được mang nghĩa gốc.

– Từ in đậm dệt không được dùng với nghĩa gốc. Vì dệt là phương pháp sản xuất vải bằng cách xen kẽ hai bộ sợi tạo thành một mảnh vải. Ở trong dòng thơ, từ dệt dùng nghĩa chuyển, lá cây tre chuyển động giống với động tác dệt của con người.

Vận dụng 2

Trả lời câu hỏi 2 vận dụng trang 118 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Tìm các từ đồng nghĩa với mỗi từ thân yêu, vất vả trong bài thơ.

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và tìm từ đồng nghĩa.

Lời giải chi tiết:

– Từ đồng nghĩa với từ thân yêu: yêu thương, thân thương.

– Từ đồng nghĩa với từ vất vả: khốn khổ, lầm lũi.

Vận dụng 3

Trả lời câu hỏi 3 vận dụng trang 118 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Đặt câu với 1 – 2 từ tìm được ở bài tập 2.

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và đặt câu phù hợp.

Lời giải chi tiết:

- Mẹ rất yêu thương em.

- Cuộc sống của những người vô gia cư thật khốn khổ.