Soạn bài Tác gia Nguyễn Trãi SGK Ngữ Văn 10 tập 2 Kết nối tri thức - chi tiếtDựa vào những thông tin trong văn bản, hãy nên ấn tượng sâu sắc nhất của bạn về cuộc đời và con người Nguyễn Trãi. Tổng hợp đề thi giữa kì 1 lớp 10 tất cả các môn - Kết nối tri thức Toán - Văn - Anh - Lí - Hóa - Sinh - Sử - Địa...
Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Nội dung chính
Trước khi đọc 1 Video hướng dẫn giải Trả lời Câu hỏi 1 Trước khi đọc trang 6 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Bạn hãy kể tên một số tác gia văn học trung đại Việt Nam có đóng góp quan trọng trong lịch sử dựng nước và giữa nước của dân tộc. Phương pháp giải: Học sinh tìm hiểu và kể tên một số tác giả văn học trung đại tiêu biểu. Lời giải chi tiết: Cách 1 Một số tác giả văn học trung đại Việt Nam là Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, Nguyễn Đình Chiểu, Hồ Xuân Hương,...
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Một số tác giả văn học trung đại Việt Nam có đóng góp quan trọng trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc: Lý Thái Tổ Lý Công Uẩn, Lý Thường Kiệt, Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông… Một số tác giả văn học trung đại Việt Nam có đóng góp quan trọng trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc: Trần Quốc Tuấn, Nguyễn Trãi, Ngô Thì Nhậm,...
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Trước khi đọc 2 Video hướng dẫn giải Trả lời Câu hỏi 2 Trước khi đọc trang 6 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Hãy chia sẻ một vài thông tin về tác giả mà bạn ngưỡng mộ. Phương pháp giải: - Tìm hiểu thông tin như tên hiệu, quê quán, tiểu sử cuộc đời và con người,... về một tác giả. - Chia sẻ những thông tin đó. Lời giải chi tiết: Cách 1 Gợi ý: Một vài thông tin về tác giả Nguyễn Trãi: a. Về cuộc đời - Nguyễn Trãi (1380 – 1442), hiệu Ức Trai, quê ở Hải Dương. - Năm 1400, Nguyễn Trãi đỗ đạt, làm quan dưới triều Hồ, Năm 1423, ông gia nhập Lam Sơn, giúp Lê Lợi đánh đuổi giặc Minh, sau đó làm quan dưới triều Lê. - Một thời gian sau, năm 1437, Nguyễn Trãi xin về ở ẩn tại Côn Sơn, đến năm 1440, vua Lê Thái Tông mời ông ra làm quan, cuối cùng ông bị gian thần vu oan tội giết vua, chịu án “tru di tam tộc”. b. Về con người - Qua tư tưởng thơ văn của Nguyễn Trãi, ta có thể thấy được, ông là một con người nhân nghĩa, yêu nước thương dân. - Nguyễn Trãi còn là một con người yêu thiên nhiên, tinh tế và lãng mạn khi thể hiện những vẻ đẹp hết sức bình dị, gần gũi nhưng không kém phần tráng lệ của thiên nhiên.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Vua Lê Thánh Tông của triều Hậu Lê không chỉ là nhà vua đã đưa chế độ phong kiến Việt Nam bước vào giai đoạn hưng thịnh, mà ngài còn là là một thi sĩ, nguyên soái của hội Tao Đàn Nhị Thập bát Tú, quy tụ 28 nhà thơ nổi tiếng đương thời. Sáng tác mà vua để lại trải dài trên cả thơ chữ Hán và chữ Nôm. Ngài cũng là người đã tạc bia cho Nguyễn Trãi bằng câu thơ: “Ức Trai tâm thượng quang Khuê tảo” (dịch: Tâm hồn Ức Trai sáng tựa sao Khuê) Một vài thông tin về tác giả mà tôi ngưỡng mộ: Tôi nhớ nhất một chi tiết về Nguyễn Trãi đó là vụ án Lệ Chi Viên khiến cho ông bị tru di tam tộc. Cụ thể: Ngày 1-9-142, sau khi đi duyệt võ ở Phải Lại (huyện Chí Linh), vua Lê Thái Tông vào Côn Sơn thăm Nguyễn Trãi. Khi nhà vua rời Côn Sơn, vợ lẽ Nguyễn Trãi là Nguyễn Thị Lộ, lúc ấy làm chức Lễ nghi học sĩ, phụ trách dạy dỗ các cung nữ, được lệnh theo vua về đến Lệ Chi Viên (Trại Vải), huyện Gia Bình, nay thuộc tỉnh Bắc Ninh. Nửa đêm, vua Thái Tông đột ngột qua đời. Bọn triều thần bấy lâu muốn hãm hại Nguyễn Trãi, nhân cơ họi này liền vu cho ông cùng Nguyễn Thị Lộ mưu giết nhà vua, khiến ông phải nhận án tru di tam tộc (bị giết cả ba họ). Rất may, sau này vua Lê Thánh Tông đã minh oan cho ông.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Trong khi đọc 1 Video hướng dẫn giải Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 6 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Chú ý vai trò của Nguyễn Trãi trong cuộc kháng chiến chống quân Minh. Phương pháp giải: - Đọc kĩ phần tiểu sử Nguyễn Trãi. - Chú ý những câu văn viết về cuộc đời của Nguyễn Trãi. Lời giải chi tiết: Cách 1 Học sinh chú ý vai trò của Nguyễn Trãi trong cuộc kháng chiến chống quân Minh: - Khoảng năm 1423, Nguyễn Trãi tìm vào Lam Sơn, theo Lê Lợi và dâng Bình Ngô sách (sách lược đánh dẹp giặc Minh). - Ông được Lê Lợi tin dùng và có đóng góp đặc biệt quan trọng trong cuộc kháng chiến chống quân Minh. - Sau khi kháng chiến thắng lợi, Lê Lợi lên ngôi vua và giao cho Nguyễn Trãi viết Bình Ngô đại cáo. → Cuộc kháng chiến thắng lợi cũng một phần nhờ công lao của ông. Ông được xem như “quân sư” của cuộc chiến, có vai trò rất quan trọng để dẫn đến thắng lợi cuối cùng.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Nguyễn Trãi là người viết “Bình Ngô sách” sách lược đánh dẹp giặc Minh), được Lê Lợi tin dùng và có đóng góp đặc biệt quan trọng trong cuộc kháng chiến chống quân Minh. Nguyễn Trãi cũng là một trong những Khai Quốc công thần của nhà Lê. - Khoảng năm 1423, Nguyễn Trãi tìm vào Lam Sơn, theo Lê Lợi và dâng Bình Ngô sách (sách lược đánh dẹp giặc Minh). - Ông được Lê Lợi tin dùng và có đóng góp đặc biệt quan trọng trong cuộc kháng chiến chống quân Minh. - Sau khi kháng chiến thắng lợi, Lê Lợi lên ngôi vua và giao cho Nguyễn Trãi viết Bình Ngô đại cáo.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Trong khi đọc 2 Video hướng dẫn giải Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 7 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Chú ý nội dung cơ bản của tư tưởng nhân nghĩa trong thơ văn Nguyễn Trãi. Phương pháp giải: - Đọc kĩ phần 1. Nội dung thơ văn. - Tập trung vào những câu văn viết về tư tưởng nhân nghĩa trong thơ văn Nguyễn Trãi. Lời giải chi tiết: Cách 1 Học sinh chú ý nội dung tư tưởng nhân nghĩa trong thơ văn Nguyễn Trãi: - Nguyễn Trãi đã tiếp thu tư tưởng nhân nghĩa của Nho giáo một cách sáng tạo và chọn lọc. - Tư tưởng nhân nghĩa trong thơ văn của ông trước hết là tình thương dân, lấy cuộc sống bình yên, no ấm của nhân dân làm mục tiêu cao nhất. - Trong các sáng tác của mình, ông luôn khẳng định vai trò và sức mạnh của nhân dân, biết tôn trọng và biết ơn dân.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
- Nguyễn Trãi đã tiếp thu tư tưởng nhân nghĩa của Nho giáo một cách sáng tạo và chọn lọc. - Tư tưởng nhân nghĩa trong thơ văn của ông trước hết là tình thương dân, lấy cuộc sống bình yên, no ấm của nhân dân làm mục tiêu cao nhất. - Trong các sáng tác của mình, ông luôn khẳng định vai trò và sức mạnh của nhân dân, biết tôn trọng và biết ơn dân. Tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi được tiếp thu và phát triển từ nguồn gốc trong Nho giáo. Với Nguyễn Trãi, nhân nghĩa trước hết là thương dân, lấy sống bình yên, no ấm của của nhân dân là mục tiêu cao nhất, không chỉ thương dân mà còn trọng dân, biết ơn dân.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Trong khi đọc 3 Trả lời Câu hỏi 3 Trong khi đọc trang 8 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Biểu hiện của tình yêu thiên nhiên và nỗi niềm thế sự. Phương pháp giải: - Đọc phần 1. Nội dung thơ văn. - Đọc kĩ đoạn văn viết về tình yêu thiên nhiên và nỗi niềm thế sự để nêu biểu hiện. Lời giải chi tiết: Cách 1 Biểu hiện của tình yêu thiên nhiên và nỗi niềm thế sự: + Tình yêu thiên nhiên: - Tình yêu thiên nhiên là nguồn cảm hứng lớn trong thơ Nguyễn Trãi, đặc biệt là hai tập thơ Ức Trai thi tập và Quốc Âm thi tập. - Trong thơ ông thường nhắc đến một số địa danh thiên nhiên hùng vĩ, tráng lệ như cửa biển Bạch Đằng, Vân Đồn, Côn Sơn, ... + Nỗi niềm thế sự: Thơ ông nặng trĩu suy tư trước thế sự đen bạc. - Nó được thể hiện ở những chiêm nghiệm buồn về nhân tình thế thái, sự thất vọng, cay đắng, đau đớn trước thực tại hỗn độn, bất công, ngang trái. - Ông đã lựa chọn quan niệm sống, triết lí sống thanh cao, cứng cỏi, kiêu hãnh.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
- Tình yêu thiên nhiên biểu thị qua việc trong thơ Nguyễn Trãi chứa đựng cả một thế giới thiên nhiên đa dạng, vừa mỹ lệ vừa bình dị. Nguyễn Trãi đã mở rộng tâm hồn để nâng niu từng vẻ đẹp, từng khoảnh khắc giao hòa với thiên nhiên. - Nỗi niềm thế sự niểu hiện qua việc hồn thơ Ức Trai luôn trĩu nặng suy tư trước thế sự đen bạc. Thơ ông có nhiều chiêm nghiệm buồn về nhân tình thế thái cái có cả những cay đắng thất vọng đau đớn trước một thực tại hỗn độn, bất công, ngang trái. Nguyễn Trãi đã đối diện với thực tại ấy bằng lối sống thanh cao, cứng cỏi, kiêu hãnh. Qua những bài thơ viết về thiên nhiên, có thể thấy tâm hồn Nguyễn Trãi là một tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu vẻ đẹp hùng vĩ, tráng lệ, nguyên sơ nhưng cũng yêu vẻ đẹp chốn thôn quê bình dị, dân dã, thân thuộc, đồng thời thấy được nỗi ưu tư về thế sự của ông.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Trong khi đọc 4 Trả lời Câu hỏi 4 Trong khi đọc trang 9 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Đóng góp quan trọng của Nguyễn Trãi ở từng thể loại: văn chính luận, thơ chữ Hán, thơ chữ Nôm. Phương pháp giải: - Đọc kĩ phần 2. Đặc điểm nghệ thuật. - Chú ý những câu văn, đoạn văn viết về thể loại văn chính luận, thơ chữ Hán và chữ Nôm của Nguyễn Trãi và nêu đóng góp quan trọng của ông trong từng thể loại đấy. Lời giải chi tiết: Cách 1 Những đóng góp của Nguyễn Trãi trong từng thể loại: - Văn chính luận của Nguyễn Trãi luôn đạt đến trình độ mẫu mực. Những sáng tác của ông gắn liền với tình hình thời sự, sử dụng tư tưởng Nho giáo một cách triệt để, kết hợp những lí lẽ và bằng chứng xác đáng;... Nguyễn Trãi được coi là một cây bút viết thư, thảo hịch giỏi hơi hết mọi thời. - Thơ chữ Hán: Hầu hết sáng tác bằng các thể thơ Đường luật, đạt đến độ nhuần nhuyễn, điêu luyện, ngôn ngữ cô đúc, nghệ thuật tả cảnh, tả tình tinh tế, tài hoa. Ông đã để lại những áng thơ giá trị cho nền văn học nước nhà. - Thơ chữ Nôm: Được đánh giá là đỉnh cao của dòng thơ quốc âm thời trung đại. Ông đã có ý thức sáng tạo một thể thơ riêng: đưa câu lục ngôn xen vào bài thơ thất ngôn một cách đa dạng. Đồng thời, ông rất chú ý Việt hóa nhiều đề tài, thi liệu văn học Trung Quốc.
Xem thêm
Cách 2
- Về văn chính luận: đặc biệt là những thư từ bút chiến văn kiện ngoại giao sao sáng tác của Nguyễn Trãi đạt đến trình độ mẫu mực khi vận dụng một cách triệt để để các mệnh đề tư tưởng của nho giáo và chân lý khách quan của đời sống. Sức thuyết phục của văn chính luận Nguyễn Trãi được tạo nên nhờ khả năng bám sát từng đối tượng và tình hình thời sự, kết hợp giữa lí lẽ và dẫn chứng, lập luận và bố cục chặt chẽ, ngôn ngữ hàm súc, biểu đạt giọng điệu truyền cảm. - Về thơ chữ Hán: những bài thơ Đường luật của Nguyễn Trãi hầu hết đạt đến sự nhuần nhuyễn; điêu luyện; ngôn ngữ cô đức; nghệ thuật tả cảnh tả tình tinh tế; hài hòa; nghệ thuật trữ tình vừa trang nhã vừa in đậm dấu ấn cá nhân vừa có giá trị tư tưởng sâu sắc, hình tượng thiên nhiên đa dạng. - Về thơ chữ Nôm: sáng tác của Nguyễn Trãi được đánh giá là đỉnh cao của dòng thơ quốc âm thời trung đại. Ông dường như đã có ý thức sáng tạo một thế giới riêng khi đưa câu thơ lục ngôn xen vào bài thơ thất ngôn, ngôn ngữ thơ giản dị, đậm đà tính dân tộc, sử dụng nhiều từ láy, thành ngữ, tục ngữ, lời ăn tiếng nói của dân chúng.
Xem thêm
Cách 2
Trong khi đọc 5 Trả lời Câu hỏi 5 Trong khi đọc trang 10 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Vị trí của Nguyễn Trãi trong nền văn học trung đại Việt Nam. Phương pháp giải: - Đọc phần 2. Đặc điểm nghệ thuật. - Đọc kĩ đoạn văn cuối của phần 2 và chỉ ra vị trí của Nguyễn Trãi trong nền văn học trung đại Việt Nam. Lời giải chi tiết: Cách 1 Trong nền văn học trung đại Việt Nam, Nguyễn Trãi giữ vị trí quan trọng, đóng góp nhiều công lao cho việc mở rộng và phát triển việc xây dựng nền văn học Đại Việt sau thời gian nước ta bị quân xâm lược nhà Minh đô hộ.
Xem thêm
Cách 2
Thơ văn của Nguyễn Trãi là tập đại thành của Nam thế kỷ văn học trung đại Việt Nam tính đến mức thế kỷ 15. Nguyễn Trãi cũng là tác gia có đóng góp đặc biệt quan trọng trong việc xây dựng nền văn học Đại Việt sau thời gian nước ta bị quân xâm lược thi hành chính sách hủy diệt văn hóa.
Xem thêm
Cách 2
Sau khi đọc 1 Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 10 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Dựa vào những thông tin trong văn bản, hãy nêu ấn tượng sâu sắc nhất của bạn về cuộc đời và con người Nguyễn Trãi. Phương pháp giải: - Đọc văn bản Tác gia Nguyễn Trãi. - Đọc kĩ đoạn (I) trong văn bản trên để có được thông tin về cuộc đời, đoạn (II) – phần Nội dung thơ văn để rút ra nhận xét về con người Nguyễn Trãi. - Chỉ ra những ấn tượng của bản thân về cuộc đời, con người Nguyễn Trãi qua những thông tin văn bản đem lại. Lời giải chi tiết: Cách 1 Ấn tượng sâu sắc nhất về cuộc đời và con người Nguyễn Trãi: a. Về cuộc đời - Năm 1400, Nguyễn Trãi đỗ đạt, làm quan dưới triều Hồ, Năm 1423, ông gia nhập Lam Sơn, giúp Lê Lợi đánh đuổi giặc Minh, sau đó làm quan dưới triều Lê. - Năm 1437, Nguyễn Trãi xin về ở ẩn tại Côn Sơn, đến năm 1440, vua Lê Thái Tông mời ông ra làm quan, cuối cùng ông bị gian thần vu oan tội giết vua, chịu án “tru di tam tộc”. b. Về con người - Nguyễn Trãi là một con người nhân nghĩa, yêu nước thương dân. - Ông còn là một con người yêu thiên nhiên, tinh tế và lãng mạn khi thể hiện những vẻ đẹp hết sức bình dị, gần gũi nhưng không kém phần tráng lệ của thiên nhiên.
Xem thêm
Cách 2
- Nguyễn Trãi sinh ra trong gia đình mình quyền quý ý là cháu ngoại của quan Tư Đồ Trần Nguyên Đán. - Ông từng đỗ Thái học sinh sinh và ra làm quan dưới triều Hồ. - Trong cảnh nước mất, Nguyễn Trãi đã đến Lam Sơn, phụ giúp Lê Lợi đánh tan giặc Minh. Khi Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, Nguyễn Trãi trở thành một trong những khai Quốc công thần của nhà Lê. - Cuộc đời làm quan của Nguyễn Trãi trải qua nhiều thăng trầm, đã từng xin về ở ẩn rồi lại được vời ra giúp nước. Nguyễn Trãi gắn với vụ án Lệ Chi Viên, phải chịu “tru di tam tộc”, thơ văn bị tiêu hủy. Mãi 20 năm sau vua Lê Thánh Tông mới minh oan cho Nguyễn Trãi. - Nguyễn Trãi là một trong số ít những người Việt Nam được UNESCO vinh danh là “danh nhân văn hóa thế giới”.
Xem thêm
Cách 2
Sau khi đọc 2 Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 10 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Điều gì đã tạo nên giá trị đặc sắc trong tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi? Phương pháp giải: - Đọc văn bản Tác gia Nguyễn Trãi. - Đọc kĩ phần (II), trọng tâm là Nội dung thơ văn (cuối trang 7). - Chỉ ra những điều đã tạo nên giá trị đặc sắc trong tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi. Lời giải chi tiết: Cách 1 Điều tạo nên giá trị đặc sắc trong tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi chính là sự tiếp thu một cách chọn lọc, sáng tạo tư tưởng nhân nghĩa của Nho giáo. Theo ông, nhân nghĩa trước hết phải là yêu nước, thương dân, trọng dân, biết ơn dân; rồi sau đó mới đến trung quân, trung thành với triều đại, với vua.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Điều tạo nên giá trị đặc sắc trong tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi đó là Nguyễn Trãi không rập khuôn theo tư tưởng nhân nghĩa của Nho giáo mà tiếp thu một cách chọn lọc, sáng tạo. Tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi không dừng lại ở thương dân, mà rộng hơn là lấy cuộc sống bình yên, no ấm cho nhân dân là mục tiêu cao nhất. Đồng thời, ông còn tôn trọng dân, biết ơn dân, cao hơn nữa đó là khát vọng xây dựng một đất nước độc lập, thái bình, hưng thịnh. Tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi không dừng lại ở thương dân, mà rộng hơn là lấy cuộc sống bình yên, no ấm cho nhân dân là mục tiêu cao nhất. Đồng thời, ông còn tôn trọng dân, biết ơn dân, cao hơn nữa đó là khát vọng xây dựng một đất nước độc lập, thái bình, hưng thịnh.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Sau khi đọc 3 Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 10 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Nêu cảm nhận của bạn về tâm hồn Nguyễn Trãi qua những bài thơ viết về thiên nhiên. Phương pháp giải: - Đọc văn bản Tác gia Nguyễn Trãi. - Đọc kĩ phần (II), trọng tâm là phần Nội dung thơ văn (trang 8). - Chú ý những câu văn viết về tình yêu thiên nhiên, những bài thơ về thiên nhiên của Nguyễn Trãi để nêu cảm nhận về tâm hồn nhà thơ. Lời giải chi tiết: Cách 1 Tâm hồn Nguyễn Trãi qua những bài thơ viết về thiên nhiên: - Nguyễn Trãi là một người có tâm hồn tinh tế, rộng mở, lãng mạn với những vẻ đẹp của thiên nhiên, yêu thiên nhiên sâu sắc. - Thiên nhiên là nguồn cảm hứng lớn trong thơ văn của ông, được thể hiện đa dạng, vừa gần gũi vừa tráng lệ.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
- Nguyễn Trãi là một người có tâm hồn tinh tế, rộng mở, lãng mạn với những vẻ đẹp của thiên nhiên, yêu thiên nhiên sâu sắc. - Thiên nhiên là nguồn cảm hứng lớn trong thơ văn của ông, được thể hiện đa dạng, vừa gần gũi vừa tráng lệ. Qua những bài thơ viết về thiên nhiên, ta thấy tâm hồn Nguyễn Trãi luôn tha thiết một tình yêu, niềm say mê với tự nhiên. Thiên nhiên trong thơ văn Nguyễn Trãi có cảnh tráng lệ, hùng vĩ, cũng có cảnh bình dị, dân dã. Tâm hồn Nguyễn Trãi luôn rộng mở, tinh tế, lãng mạn, nâng niu từng vẻ đẹp của thiên nhiên, giao hòa trọn vẹn với thiên nhiên.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Sau khi đọc 4 Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 10 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Đọc những vần thơ Nguyễn Trãi viết về nỗi niềm thế sự, bạn hình dung như thế nào về con người tác giả? Phương pháp giải: - Đọc văn bản Tác gia Nguyễn Trãi. - Đọc kĩ phần (II), trọng tâm là phần Nội dung thơ văn (cuối trang 8). - Đọc thêm những bài thơ viết về thế sự của Nguyễn Trãi như Tự thuật, Thuật hứng, Trân tình, Bảo kính cảnh giới,… - Nêu sự hình dung của bản thân về con người Nguyễn Trãi qua những vần thơ thế sự. Lời giải chi tiết: Cách 1 Con người Nguyễn Trãi qua những vần thơ thế sự: - Ông là một con người “một đời ôm mối ưu dân, ái quốc”, “trĩu nặng suy tư trước thế sự”. - Khi viết về con người, về nhân tình thế thái, ngòi bút của nhà thơ chứa đựng sự ưu tư, nỗi buồn sâu sắc, thất vọng trước thực tại. → Nguyễn Trãi là một con người nhạy cảm, yêu nước thương dân.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
- Ông là một con người “một đời ôm mối ưu dân, ái quốc”, “trĩu nặng suy tư trước thế sự”. - Khi viết về con người, về nhân tình thế thái, ngòi bút của nhà thơ chứa đựng sự ưu tư, nỗi buồn sâu sắc, thất vọng trước thực tại. Qua những vần thơ viết về nỗi niềm thế sự, ta nhận ra Nguyễn Trãi là con người cả đời ôm mối “ưu dân, ái quốc”, luôn suy tư trước thế sự. Ông nhìn rõ và chiêm nghiệm về nhân tình thế thái, trước thực tại hỗn độn, bất công, ngang trái thì cay đắng, thất vọng, buồn bã. Đồng thời ta cũng nhìn ra tâm hồn thanh cao, kiêu hãnh, cứng cỏi như cây tùng cây bách của Nguyễn Trãi khi đối diện với thực tại trái ngang.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Sau khi đọc 5 Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 10 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Văn chính luận của Nguyễn Trãi đã từng thể hiện sức tác động mạnh mẽ như thế nào? Những yếu tố nào đã làm nên sức mạnh đó? Phương pháp giải: - Đọc văn bản Tác gia Nguyễn Trãi. - Đọc kĩ phần (II), trọng tâm là phần Đặc điểm nghệ thuật (đầu trang 9). - Chú ý những đoạn văn nói về văn chính luận của Nguyễn Trãi để chỉ ra sự tác động mạnh mẽ trong văn chính luận của ông. Lời giải chi tiết: Cách 1 - Văn chính luận của Nguyễn Trãi từng thể hiện sức tác động mạnh mẽ lớn đến nền văn học nước nhà với sức thuyết phục cao, mang ý nghĩa thời đại lớn. + Đặc biệt là qua những lá thư từ bút chiến, văn kiện ngoại giao với nhà Minh, luôn đạt đến trình độ mẫu mực. + Văn chính luận của ông có giá trị mẫu mực, là cột mốc đánh dấu sự phát triển của văn chính luận ở nước ta. - Những yếu tố làm nên sức mạnh đó: + Nhờ sự vận dụng triệt để và sắc sảo các mệnh đề tư tưởng, đạo đức của Nho giáo và chân lý khách quan của đời sống để xây dựng nên những luận điểm vững chắc. + Nguyễn Trãi còn bám sát từng đối tượng và tình hình chiến sự, kết hợp lí lẽ sắc bén với dẫn chứng phong phú, bố cục chặt chẽ, ngôn từ hàm súc, kết hợp nhiều phong cách ngôn ngữ, phương thức biểu đạt, giọng điệu truyền cảm.
Xem thêm
Cách 2
- Văn chính luận của Nguyễn Trãi, đặc biệt là thư từ bút chiến, văn kiện ngoại giao với nhà Minh (trong tập “Quân trung từ mệnh tập”) đã góp phần làm lung lay tinh thần của quân giặc, đem lại thắng lợi cho cuộc kháng chiến chống quân Minh. Với “Bình Ngô Đại Cáo”, Nguyễn Trãi đã thay Lê Lợi chiếu cáo với thiên hạ về toàn bộ cuộc khởi nghĩa Lam Sơn và khẳng định một thời đại mới đã mở ra. - Những yếu tố đã làm nên sức mạnh của văn chính luận Nguyễn Trãi: khả năng bám sát từng đối tượng và tình hình thời sự, chiến sự; kết hợp giữa lí lẽ sắc bén với dẫn chứng xác đáng, cách lập luận và bố cục chặt chẽ, ngôn ngữ hàm súc, kết hợp nhiều phong cách ngôn ngữ và nhiều phương thức biểu đạt, giọng điệu truyền cảm.
Xem thêm
Cách 2
Sau khi đọc 6 Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 10 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Hãy kể tên những tác phẩm văn học, nghệ thuật mà bạn biết nói về cuộc đời và sự nghiệp của danh nhân Nguyễn Trãi. Phương pháp giải: - Đọc kĩ văn bản Tác gia Nguyễn Trãi để nắm được những kiến thức cơ bản về cuộc đời và sự nghiệp của danh nhân Nguyễn Trãi. - Tìm hiểu trên mạng về những tác phẩm văn học, nghệ thuật nói về Nguyễn Trãi và kể tên một số tác phẩm tiêu biểu. Lời giải chi tiết: Cách 1 Những tác phẩm văn học, nghệ thuật nói về cuộc đời và sự nghiệp của danh nhân Nguyễn Trãi: - Bộ bách khoa toàn thư Lịch triều hiến chương loại chí của Phan Huy Chú: Nói về sự kiên cường của Nguyễn Trãi khi bị dụ dỗ đầu hàng, làm quan cho nhà Minh. - Sách Nguyễn Trãi đánh giặc cứu nước của Nguyễn Lương Bích: Nói về cuộc đời của Nguyễn Trãi khi nhà Hồ mất nước. - Toàn Việt thi lục của Lê Quý Đôn: Cũng viết về cuộc đời Nguyễn Trãi khi nhà Hồ mất: Ông lui về ở ẩn. - Nguyễn Trãi toàn tập Cuốn sách viết về những bài thơ hay của ông.
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
- Bộ bách khoa toàn thư Lịch triều hiến chương loại chí của Phan Huy Chú: Nói về sự kiên cường của Nguyễn Trãi khi bị dụ dỗ đầu hàng, làm quan cho nhà Minh. - Sách Nguyễn Trãi đánh giặc cứu nước của Nguyễn Lương Bích: Nói về cuộc đời của Nguyễn Trãi khi nhà Hồ mất nước. - Toàn Việt thi lục của Lê Quý Đôn: Cũng viết về cuộc đời Nguyễn Trãi khi nhà Hồ mất: Ông lui về ở ẩn. - Nguyễn Trãi toàn tập Cuốn sách viết về những bài thơ hay của ông. Cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi đã trở thành cảm hứng cho nhiều tác phẩm nghệ thuật như: vở kịch “Nguyễn Trãi ở Đông Quan” của tác giả Nguyễn Đình Thi; bài thơ “Đêm Côn Sơn” của Trần Đăng Khoa; vở kịch “Bí Mật vườn Lệ Chi” do Nghệ sĩ ưu tú Thành Lộc làm đạo diễn; tiểu thuyết “Nguyễn Trãi” của Bùi Anh Tấn, trong đó có quyền thứ hai - “Bức huyết thư” đã được đạo diễn Victor Vũ chuyển thể thành phim “Thiên Mệnh Anh Hùng”...
Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Kết nối đọc - viết Trả lời Câu hỏi Kết nối đọc viết trang 10 SGK Văn 10 Kết nối tri thức Sưu tầm một bài thơ chữ Hán hoặc chữ Nôm của Nguyễn Trãi và viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) giới thiệu bài thơ đó. Phương pháp giải: - Đọc một bài thơ mà mình ấn tượng nhất, có thể là thơ chữ Hán hoặc chữ Nôm của Nguyễn Trãi. - Tìm hiểu về hoàn cảnh sáng tác, nội dung, nghệ thuật,… của bài thơ đó. - Giới thiệu bài thơ dựa trên những gì vừa tìm hiểu. Lời giải chi tiết: Cách 1 Tự bén hơi xuân tốt lại thêm, Đầy buồng lạ, màu thâu đêm. Tình thư một bức phong còn kín, Gió nơi đâu, gượng mở xem (Ba tiêu – Cây chuối của Nguyễn Trãi) Bài thơ Ba tiêu – Cây chuối của danh nhân Nguyễn Trãi là một bài thơ viết bằng chữ Nôm tuy ngắn gọn, giản dị nhưng không kém phần độc đáo. Bài thơ được viết theo thể thất ngôn tứ tuyệt, nằm trong tập thơ Quốc âm thi tập nổi tiếng của Nguyễn Trãi. Chỉ vỏn vẹn bốn câu thơ ngắn gọn với câu chữ, giọng điệu gần gũi và thân thuộc, Nguyễn Trãi đã khiến cho người đọc phải có một cái nhìn khác về hình ảnh cây chuối – một loài cây mà ai cũng biết, cũng quen thuộc. Mùa xuân với khí hậu ấm áp, dễ chịu, mùa hoa nở và cây chuối cũng như bao cây khác, khi vào mùa xuân, nó vốn đã tươi tốt, nay lại càng tốt thêm. Những buồng chuối xanh mơn mởn, đẹp một cách lạ lùng cả ngày lẫn đêm. Còn những đọt chuối non kia, giống như bức thư tình còn e ấp không muốn mở. Gió ở nơi đâu, cứ quấn quýt lại gần đòi mở lá thư. Có lẽ, bài thơ này không đơn thuần chỉ là miêu tả hình ảnh cây chuối, mà nó như là một bức thư tràn đầy tình cảm được Nguyễn Trãi gửi gắm đến người đọc.
Xem thêm
Cách 2
- Sưu tầm: Bài thơ: Mộ xuân tức sự Nhàn trung tận nhật bế thư trai, Môn ngoại toàn vô tục khách lai. Ðỗ Vũ thanh trung xuân hướng lão, Nhất đình sơn vũ luyện hoa khai. (Bản dịch của Khương Hữu Dụng: Suốt ngày nhàn nhã khép phòng văn Khách tục không ai bén mảng gần Trong tiếng cuốc kêu xuân đã muộn Ðầy sân mưa bụi nở hoa xoan.) - Giới thiệu: Bài thơ “Mộ xuân tức sự” là một bài thơ chữ Hán đặc sắc của Nguyễn Trãi, được viết khi ông lui về ở ẩn tại Côn Sơn. Bài thơ phác họa không gian cuối ngày xuân bên ngoài phòng văn của tác giả, thể hiện tâm hồn rộng mở, giao hòa với thiên nhiên, lắng nghe tiếng cuốc kêu và trông cánh hoa xoan nở đầy sân giữa làn mưa bụi. Không chỉ phơi phới tình yêu, niềm say mê với thiên nhiên, bài thơ còn gửi gắm nỗi niềm ưu quốc của Nguyễn Trãi. Tiếng cuốc kêu không chỉ gợi nhắc thời khắc cuối xuân đầu hạ, mà còn gợi đến vận nước đang khó khăn. Nhưng bài thơ không nặng nề, bi quan, mà vẫn thể hiện niềm tin và hy vọng của tác giả, thông qua hình ảnh hoa xoan vẫn nở bừng.
Xem thêm
Cách 2
|