Bài: Đánh giá giữa học kì I trang 80 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Chân trời sáng tạo

Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 81 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Đọc bài và thực hiện yêu cầu:

Những vai diễn thú vị

Buổi sáng đầu tuần, cô Oanh thông báo:

- Lớp chúng ta sẽ đóng kịch “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh" trong hội diễn văn nghệ của trường.

Cả lớp đều phấn khích khi nhận phân công vai diễn. Không phấn khích sao được khi đó là những vai diễn đầu tiên với đa số các bạn trong lớp. Chỉ có một vai Sơn Tinh, một vai Thuỷ Tinh, một vai Hùng Vương, một vai Mỵ Nương, thêm hai vai lạc hầu, lạc tướng. Nhưng may quá, có đến ba mươi binh lính, vừa đủ vai cho ba mươi sáu bạn.

Buổi tối, Nguyên khoe với mẹ về niềm vui ở trường.

– Con sẽ đóng vai gi? - Mẹ hỏi.

– Dạ, con là lính của Sơn Tinh.

Nhìn vẻ mặt hoan hỉ nhưng không kém phần nghiêm nghị của con, mẹ động viên:

– Vai diễn đó cũng thú vị đấy.

– Vâng. Cô giáo nói vở diễn có hấp dẫn hay không, không chỉ diễn viên chính làm nên được mà còn phải nhờ sự tham gia của ba mươi diễn viên phụ.

– Ba mươi diễn viên phụ?

– Vâng ạ. Mười làm binh lính của Sơn Tinh và mười lăm binh lính của Thuỷ Tinh ạ.

- À, ra thế.

Mẹ gật đầu, mỉm cười. Thấy mẹ chăm chú, cậu hào hứng kể tiếp:

– Mẹ biết không, bạn đóng Sơn Tinh và bạn đóng Thuỷ Tinh còn phải năm ni từng bạn đóng binh lính là: "Các bạn đừng ốm bệnh hay bận gì hôm đó nghe. Phải đủ quân số thì đội mình mới hùng hậu được.".

Nguyên đã chìm sâu vào giấc ngủ nhưng trên môi cậu vẫn còn đọng lại nụ cười rất tươi. Nhìn Nguyên, mẹ thấy một điều thật giản đơn và đẹp để mà cô Oanh đã làm: Gieo cho học trò niềm vui từ những việc làm tưởng như rất nhỏ. Và mẹ tin các con đều có thể lớn lên từ những niềm vui bé nhỏ như thế.

Theo Võ Thu Hương

Tìm ý trả lời đúng cho các câu hỏi dưới đây:

a. Buổi sáng đầu tuần, cô Oanh thông báo với lớp điều gì?

- Cả lớp sẽ cổ vũ đội kịch trong hội diễn văn nghệ của trường.

- Cả lớp sẽ đóng kịch trong hội diễn văn nghệ của trường.

- Cả lớp sẽ xem kịch trong hội diễn văn nghệ của trường.

- Cả lớp sẽ xem các tiết mục trong hội diễn văn nghệ của trường.

b. Vì sao cả lớp phấn khích khi nhận vai diễn được phân công?

- Vì được tham gia hội diễn văn nghệ của trường.

- Vì được xem kịch trong hội diễn văn nghệ.

- Vì hầu như đó là vai diễn đầu tiên với đa số các bạn.

- Vì vở kịch sắp diễn có đến ba mươi binh lính.

c. Những từ nào cho thấy Nguyên rất coi trọng vai diễn của mình?

- thú vị

- hấp dẫn

- hoan hỉ

- nghiêm nghị

d. Những hành động nào của mẹ giúp Nguyên thêm hào hứng?

- Động viên Nguyên về vai diễn.

- Gật đầu hưởng ứng lời Nguyên kể.

- Chăm chú nghe Nguyên kể chuyện.

- Yên lặng nhìn Nguyên say ngủ.

e. Cặp từ nào dưới đây là từ đồng nghĩa?

- phấn khích – hào hứng

- hứng thú – tưng bừng

- thú vị – tưng bừng

- phấn khích – thú vị

g. Trong câu "Nhìn Nguyên, mẹ thấy một điều thật giản đơn và đẹp đẽ mà cô Oanh đã làm: Gieo cho học trò niềm vui từ những việc làm tưởng như rất nhỏ.", từ "gieo" được dùng với nghĩa nào?

- Rắc hạt giống để cho mọc mầm, lên cây.

- Làm cho nảy sinh, phát triển và lan truyền.

- Thả cho con xúc xắc rơi xuống để tính điểm.

- Thả cho thân mình rơi , buông xuống tự do.

Trả lời câu hỏi và thực hiện các bài tập dưới đây:

h. Chi tiết "Nguyên đã chìm sâu vào giấc ngủ nhưng trên môi cậu vẫn còn đọng lại nụ cười rất tươi.” nói lên điều gì?

i. Vì sao mẹ của Nguyên tin các con đều có thể lớn lên từ những niềm vui bé nhỏ mà cô giáo đã gieo?

k. Đặt một tên khác cho câu chuyện và giải thích lí do em chọn tên đó.

l. Đặt 2 − 3 câu kể về một niềm vui của em ở trường, trong đó có sử dụng từ đồng nghĩa với từ "vui".

Phương pháp giải:

a. Em đọc lời thoại đầu tiên trong bài đọc để tìm câu trả lời.

“Lớp chúng ta sẽ đóng kịch “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh" trong hội diễn văn nghệ của trường.”

b. Em đọc kĩ hai câu văn sau để tìm câu trả lời.

“Cả lớp đều phấn khích khi nhận phân công vai diễn. Không phấn khích sao được khi đó là những vai diễn đầu tiên với đa số các bạn trong lớp.”

c. Em đọc câu văn sau để tìm câu trả lời:

“Nhìn vẻ mặt hoan hỉ nhưng không kém phần nghiêm nghị của con”

d. Em đọc kĩ bài đọc để tìm câu trả lời.

e. Em sử dụng từ điển, tra nghĩa của các từ để chọn đáp án đúng.

g. Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

h. Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

i. Em đọc kĩ đoạn cuối của bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

k. Em dựa vào nội dung bài đọc để đặt tên khác.

l. Em suy nghĩ và đặt câu phù hợp.

Lời giải chi tiết:

a. Buổi sáng đầu tuần, cô Oanh thông báo với lớp:

- Cả lớp sẽ đóng kịch trong hội diễn văn nghệ của trường.

b. Cả lớp phấn khích khi nhận vai diễn được phân công vì:

- Vì hầu như đó là vai diễn đầu tiên với đa số các bạn.

c. Những từ cho thấy Nguyên rất coi trọng vai diễn của mình:

- hoan hỉ

- nghiêm nghị

d. Những hành động của mẹ giúp Nguyên thêm hào hứng:

- Động viên Nguyên về vai diễn.

- Gật đầu hưởng ứng lời Nguyên kể.

- Chăm chú nghe Nguyên kể chuyện.

e. Cặp từ là từ đồng nghĩa:

- phấn khích – hào hứng

g. Trong câu "Nhìn Nguyên, mẹ thấy một điều thật giản đơn và đẹp đẽ mà cô Oanh đã làm: Gieo cho học trò niềm vui từ những việc làm tưởng như rất nhỏ.", từ "gieo" được dùng với nghĩa:

- Làm cho nảy sinh, phát triển và lan truyền.

h. Chi tiết "Nguyên đã chìm sâu vào giấc ngủ nhưng trên môi cậu vẫn còn đọng lại nụ cười rất tươi.” nói lên cậu rất vui và hào hứng khi nhận được vai diễn đó.

i. Mẹ của Nguyên tin các con đều có thể lớn lên từ những niềm vui bé nhỏ mà cô giáo đã gieo vì dù chỉ là một vai diễn nhỏ, một niềm vui nhỏ nhưng nhờ cô giáo, Nguyên đã cảm nhận được sợ to lớn, học được những điều mới lạ trong những điều rất nhỏ ấy để cậu trân trọng những thứ dù là nhỏ bé nhất.

k. Đặt một tên khác cho câu chuyện: Gieo niềm vui

Vì: trong câu chuyện cô giáo đã gieo cho các em niềm vui từ những điều rất nhỏ.

l.

- Ở trường, em rất vui sướng khi được điểm cao.

- Em rất phấn khích khi được cô giáo khen.

Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 83 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo

Thực hiện một trong hai đề bài sau:

a. Viết bài văn tả một đêm trăng đẹp.

b. Viết bài văn tả một cảnh đẹp sông nước (biển, hồ, sông, suối,...) mà em biết.

Phương pháp giải:

Em tiến hành viết bài văn tả một đêm trăng đẹp hoặc tả một cảnh đẹp sông nước (biển, hồ, sông, suối,...) mà em biết.

Lời giải chi tiết:

a.

     Đêm nay lại là một đêm trăng tròn. Đây là đêm trăng tròn đầu tiên từ khi mùa hạ đến. Bầu không khí có lẽ cũng vì thế mà chộn rộn, khác lạ hơn.

     Phải đến chừng sáu giờ, mặt trời mới chịu về sau núi nhường chỗ cho màn đêm ùa về. Khi bóng tối bao trùm khắp nơi, cũng là lúc nhân vật chính của đêm nay xuất hiện, đó là chị trăng rằm. Trong cái ngóng đợi của biết bao người, trăng đủng đỉnh lên cao từng chút một. Cùng với đó, là sự chào mừng hân hoan của biết bao ngôi sao lấp lánh. Chúng cứ chớp sáng chớp tối liên tục như đang nhún nhảy chào mừng nữ hoàng của màn đêm.

     Dưới mặt đất, theo sự lên cao của trăng, cũng theo nó mà ngấm dần trong dòng sông ánh bạc. Anh trăng như đọng thành thực chất, chảy thành một dòng sông, trải lên cây cối, đường đi, dòng sông, mái nhà. Nhìn đâu cũng loang loáng cả. Đêm nay trăng sáng thế, nên chẳng cần đèn đường, đèn pin, mọi người cũng có thể nhìn thấy mọi thứ rõ ràng. Những cơn gió đầu mùa hạ mát rười rượi, hơi the lạnh luồn qua vòm lá, khiến chúng vang lên lao xao, xì xào. Mấy chú dế thì không ngủ, nhảy lên lá kêu rả rích, như đang cố gọi dậy mấy nghệ sĩ ve sầu vẫn đang ngủ say dưới gốc cây. Mấy chú chó thì nháo nhào đuổi theo bóng lá trên sân, sủa inh ỏi. Còn mấy chú mèo thì nằm dài ra sân, ra mái nhà ườn mình như muốn tắm ánh trăng bạc.

     Em cùng bà ngồi trên chõng tre trước sân. Thích thú ngắm nhìn và tận hưởng vẻ đẹp tuyệt vời của một đêm trăng đẹp.

b.

     Quê hương thân yêu đã gắn liền với tôi từ lúc tôi mới sinh ra đến tận bây giờ, mười một năm, một thời gian dài đối với tôi. Nó đã trở thành một phần không thể thiếu trong tuổi thơ của tôi, từ những cánh đồng mùa thu vàng óng nhưng cây lúa trưởng thành, đến bờ đê xanh mướt cỏ kia, bao nhiêu bạn bè, bao nhiêu người thân (hơi ngán). Và trong tôi con sông quê hương vẫn là nơi để lại cho tôi nhiều ấn tượng sâu sắc nhất.

     Con sông chảy qua quê hương tôi như một dải lụa đào vắt ngang qua tấm áo màu xanh của đồng bằng Bắc Bộ. Những buổi sáng mùa hè đẹp trời,con sông Hồng mới nhộn nhịp làm sao. Từng đoàn thuyền đánh cá giong buồm thả lưới trắng xóa cả mặt sông. Tiếng hò tiếng hét vang lên. Hai bên bờ,trên lá cỏ non còn đọng lại những hạt sương như những hạt ngọc nhỏ xíu long lanh. Con sông đi hiền hòa như để người ta có đủ thời gian ngắm nhìn nó. Nó phản chiếu bụi râu,từng bụi cây và cả những chú chim non đang cất tiếng hót trên bầu trời mùa hè trong xanh và sâu thẳm. Mặt trời đã nhô lên cao như trao lại sức sống cho muôn loài .Chiếu những tia nắng chói chang xuống mặt sông khiến cho nó lung linh như dát vàng.Vào mỗi buổi trưa,chúng tôi lại í ới gọi nhau đi tắm sông.Tưng đứa nhảy xuống khiến nước bắn tung tóe. Chúng tôi té nước vào nhau rồi cười ầm lên phá vỡ khoảng không gian yên tĩnh của trưa mùa hè nóng bức và oi ả,dòng sông vỗ những cơn sóng vào chúng tôi như muốn cùng chơi đùa,nó hiền hòa ôm ấp chúng tôi vào lòng như 1 người mẹ ôm đứa con mình vào lòng vậy. Vào những buổi tối sáng trăng chúng tôi thường mang xuồng ra đây để câu cá. Câu cá chán chúng tôi nằm lăn ra hát và ngâm thơ cho nhau nghe sóng vỗ vào cạnh xuồng như hát cho chúng tôi nghe ru cho chúng tôi ngủ. Cuối cùng cả bọn ngủ đi lúc nào không biết.

     Yêu biết mấy dòng sông quê tôi,nó thật đẹp và huyền ảo làm sao. Sông ơi! Sông hãy đưa nước về nuôi sống cho những cánh đồng bốn mùa tươi tốt. Sông hãy đưa cá về nuôi sống những người dân hiền lành chất phác. Ôi dòng sông đã ôm ấp bao kỉ niệm, bao khát khao của những tâm hồn bé bỏng!