Khái niệm lipid

Lipid (hay còn gọi là chất béo) một nhóm chất đa dạng về cấu trúc nhưng mang đặc tính chung là kị nước. Lipid bao gồm mỡ động vật, hormone sinh dục, dầu thực vật, phospholipid, sáp, một số sắc tố và vitamin. Lipid đóng rất nhiều vai trò đối với cơ thể: dự trữ và cung cấp năng lượng, cấu tạo tế bào và cơ thể, điều hòa các hoạt động sinh lí của cơ thể, ...

LIPID

Lipid là gì?

Lipid (hay còn gọi là chất béo) một nhóm chất đa dạng về cấu trúc nhưng mang đặc tính chung là kị nước.

Lipid bao gồm mỡ động vật, hormone sinh dục, dầu thực vật, phospholipid, sáp, một số sắc tố và vitamin.

Nguồn chất béo rất đa dạng, từ mô mỡ các loài động vật, thực vật, các loại hạt, quả khác nhau như lạc, vừng …

Lipid được chia thành mấy loại?

Lipid được chia thành 2 nhóm chính dựa vào cấu tạo: lipid đơn giản và lipid phức tạp.

Lipid đơn giản bao gồm: mỡ, dầu và sáp.

Lipid phức tạp gồm có: phospholipid, steroid.

Lipid đơn giản được cấu tạo như thế nào?

Hai loại lipid đơn giản phổ biến là mỡ (ở động vật) và dầu (ở thực vật). Hai phân tử này đều được cấu tạo từ 2 phần: 1 gốc glycerol và 3 phân tử acid béo. 

Chỉ khác ở chỗ, mỡ được cấu tạo từ các acid béo no nên có dạng rắn; còn dầu được cấu tạo từ các acid béo không no nên có dạng lỏng.

Lipid phức tạp có cấu tạo như thế nào?

Hai loại lipid phức tạp phổ biến là phospholipid và steroid nhưng hai phân tử này có cấu tạo khác hoàn toàn nhau.

Phospholipid được cấu tạo từ 1 phân tử glycerol liên kết với 2 phân tử acid béo và 1 nhóm phosphate. Phospholipid lưỡng cực (tức là một đầu ưa nước và một đầu kị nước).

Steroid cấu tạo từ phân tử alcol mạch vòng liên kết với acid béo. Một số steroid có trong cơ thể sinh vật như cholesterol, hormone sinh dục (estrogen ở nữ và testosterone ở nam), dịch mật, sắc tố carotenoid và một số vitamin (A, D, E, K).

 

Vai trò của lipid là gì?

Lipid đóng rất nhiều vai trò quan trọng đối với tế bào và cơ thể:

  • Dự trữ và cung cấp năng lượng cho cơ thể (mỡ và dầu).

  • Cấu tạo nên màng sinh chất của tế bào (phospholipid và cholesterol).

  • Tham gia vào các hoạt động sinh lí của cơ thể như: quang hợp (carotenoid), tiêu hóa (dịch mật), điều hòa sinh sản (testosterone, estrogen).

  • Khái niệm protein

    Protein là đại phân tử sinh học chiếm tỉ lệ nhiều nhất trong cơ thể sinh vật, chúng là sản phẩm cuối cùng của gene đảm nhận nhiều chức năng của cơ thể. Protein được tạo thành từ 4 nguyên tố hóa học là C, H, O, N. Protein cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, mỗi đơn phân là một amino acid. Protein có 4 bậc cấu trúc tạo nên cấu hình không gian.

  • Khái niệm nucleic acid

    Nucleic acid là đại phân tử sinh học được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, mỗi đơn phân là một nucleotide. Nucleic acid được chia thành 2 loại: DNA (deoxyribonucleic acid) và RNA (ribonucleic acid). Cả DNA và RNA đều được cấu tạo từ 5 nguyên tố C, H, O, N, P. DNA có vai trò lưu giữ, bảo quản và truyền đạt thông tin di truyền. 3 loại RNA có đảm nhận các chức năng khác nhau: mRNA, tRNA, rRNA.

  • Khái niệm carbohydrate

    Carbohydrate hay chất đường bột, là phân tử sinh học được cấu tạo từ 3 loại nguyên tố C, H, O theo nguyên tắc đa phân. Công thức cấu tạo chung là Cn(H2O)m. Đa số carbohydrate có vị ngọt, tan trong nước và có tính khử. Carbohydrate được chia thành 3 nhóm tùy theo số lượng đơn phân trong phân tử: đường đơn, đường đôi và đường đa.

  • Khái niệm khái quát về các phân tử sinh học

    Phân tử sinh học là những phân tử hữu cơ được tổng hợp và tồn tại trong các tế bào sống. Có 4 loại phân tử sinh học chính bao gồm: protein, lipid, carbohydrate, nucleic acid. Các phân tử sinh học đóng vai trò quan trọng trong việc cấu trúc, chức năng và quá trình kiểm soát môi trường bên trong tế bào và cơ thể.

  • Khái niệm nước và vai trò của nước đối với sự sống

    Nước được cấu tạo bởi một nguyên tử oxygen liên kết với hai nguyên tử hydrogen bằng liên kết cộng hóa trị. Một số vai trò chủ yếu của nước trong cơ thể như: cấu tọa nên tế bào và cơ thể; dung môi hòa tan các chất; vừa là môi trường vừa là chất tham gia các phản ứng sinh hóa trong tế bào; điều hòa nhiệt độ cơ thể ...

2k8 Tham gia ngay group chia sẻ, trao đổi tài liệu học tập miễn phí

close