Văn bản Nàng Ờm nhắn nhủ

Nàng Ờm nhắn nhủ

(Trích Nàng Ờm – chàng Bồng Hương - truyện thơ dân tộc Mường)

Nàng Ờm và chàng Bồng Hương quê ở đất Cành Nành, làng Ca Da, mường Kỳ Ống, là bạn bè từ thuở nhỏ, lớn lên, yêu nhau và mong được kết đôi vợ chồng. Nhưng do cha mẹ nàng Ờm ngăn trở, cấm đoán nghiệt ngã, họ đã tự kết liễu đời mình. Trở thành vợ chồng ở thế giới bên kia, linh hồn họ vẫn quẩn quanh trên núi Làn Ai để kể lại câu chuyện của mình cho những người còn sống rút ra bài học; mong các đôi lứa khác được sum vầy, hạnh phúc, không phải chịu số phận bất hạnh như họ.

Các cố, các mẹ ơi!

Hôm nay trăng sáng đẹp trời

Em kể lại kiếp khốn cho các mẹ biết

Em kể lại kiếp khổ cho các mẹ hay

Cái chuyện con Ờm

Trên núi Làn Ai

Quê nhà Ờm ở đất Cành Nành

Làng Ca Da, mường Kỳ Ống

Để các mẹ suy đi nghĩ lại

Mà thương cho cái kiếp con người

Các mẹ sống trên đời

Đừng chê người ăn ngón

Các cố, các mẹ ơi!

Cửa nhà em bận lắm

Chàng Bồng Hương lắm việc nhiều công

Buổi sớm, đi đánh lưới sông cái

Buổi chiều, đi đánh chài sông con

Tối tăm săn hổ trên non một mình

Còn em, buổi sáng chặn con lợn, con gà

Buổi chiều, em đi cấy, đi hải

Giữa đêm, anh đan chài vóng cái

Về sáng, anh đan lưới vóng ngoài

Em thì vào ra củi canh may vá

Giờ nhà em lắm cá

Giờ nhà em nhiều cơm

Tình chồng thắm thiết hơn

Nghĩa vợ như đêm trăng sáng

Đêm đã khuya, ngày đã rạng

Các mẹ ở lại sống lâu trăm năm

Các mẹ ở lại thêm trăm ngàn tuổi

Nên bố nên mẹ, trong bản trong làng

Mừng các mẹ giàu sang

Để em quay chân trở lại

Quay mặt về núi Làn Ai

Em muốn ăn chơi ở chơi

Nói cái kiếp khốn cho các mẹ đỡ thương

Nói cái kiếp khổ cho các mẹ đỡ tủi

Nhưng em không về, con gà nó đợi

Nếu em không về, con lợn nó mong

Gà nó bới rẫy bông

Lợn ăn rỗng phá ha

Ngày nào trăng rằm sáng tỏ

Mời các mẹ lên thăm của thăm nhà

Để biết lối vào đường ra 

Cho đỡ thương đỡ nhớ

Núi Làn Ai nghèo tiền nghèo của

Nhưng Làn Ai giàu nghĩa giàu tình.

(Hoàng Anh Nhân sưu tầm, biên dịch, Trung tâm Khoa học và Nhân văn quốc gia, Tổng tập văn học Việt Nam, tập 41, NXB Khoa học xã hội, Hà Nội, 2000, tr. 396 – 397)