Bài 19. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật trang 125, 126, 127, 128, 129 SGK Sinh 11 - Cánh diều

CH tr 125

MĐ: Để tăng năng suất của vật nuôi, người nông dân thường sử dụng những biện pháp gì? Tại sao?

Phương pháp giải:

Vận dụng hiểu biết thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

Để tăng năng suất của vật nuôi, người nông dân thường sử dụng những biện pháp:

• Chọng giống: lựa chọn giống vật nuôi sạch bệnh, khỏe mạnh
• Sử dụng hormone sinh trưởng: kích thích quá trình sinh trưởng và phát triển của vật nuôi diễn ra nhanh hơn
• Điều chỉnh tỉ lệ giới tính: phù hợp với tập tính giao phối của từng loài.

 

CH tr 126

CH: Quan sát hình 19.1 và hình 19.2, đọc thông tin và hoàn thành bảng 19.1.

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 19.1 và 19.2 để hoàn thành bảng.

 

Lời giải chi tiết:

 

CH tr 127

LT: Nếu một người bị nhược năng tuyến yên (giảm khả năng tiết hormone của tuyến yên) trong giai đoạn dậy thì thì chiều cao của người đó sẽ thay đổi như thế nào so với chiều cao của người bình thường? Giải thích?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về các loại hormone sinh ra từ tuyến yên.

Lời giải chi tiết:

Tuyến yên sản xuất hormone GH, có tác dụng kích thích tổng hợp protein và kích thích phát triển xương giúp cơ thể lớn lên.

Nếu một người bị nhược năng tuyến yên trong giai đoạn dậy thì thì chiều cao của người đó sẽ thấp hơn rất nhiều so với chiều cao của người bình thường do lượng hormone GH không được sản xuất đủ để giúp cơ thể phát triển bình thường.

CH tr 128

CH: Để cải thiện chất lượng cuộc sống ở người và tăng năng suất vật nuôi cần có những biện pháp nào?

Phương pháp giải:

Dựa vào hình 19.3 để trả lời câu hỏi.

 

Lời giải chi tiết:

Để cải thiện chất lượng cuộc sống ở người cần có những biện pháp:

• Tư vấn di truyền thai kì và khám định kì thường xuyên.
• Thực hiện bình đẳng giới.
• Sử dụng liệu pháp hormoen trong điều trị một số bệnh.
• Thực hiện chế độ dinh dưỡng cân bằng
• Nâng cao đời sống vật chất, ổn định quy mô dân số.
• Bảo vệ môi trường, tiêm vaccine, luyện tập thể dục thể thao đều đặn.

Để cải thiện và tăng năng suất vật nuôi cần có những biện pháp:

• Chọn lọc và cải tạo giống, chọn lọc giới tính vật nuôi
• Sử dụng hormone kích thích sinh trưởng
• Sử dụng thức ăn phù hợp, bổ sung thêm vitamin, enzyme tiêu hóa … đúng cách.
• Kiểm soát điều kiện ánh sáng, nhiệt độ, … chuồng trại; vệ sinh chuồng trại, tiêm vaccine cho vật nuôi.

LT: Nêu cơ sở khoa học của một số thành tựu giúp điều khiển sinh trưởng và phát triển đang được sử dụng trong chăn nuôi.

Phương pháp giải:

Vận dụng hiểu biết thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

Một số thành tựu giúp điều khiển sinh trưởng và phát triển đang được sử dụng trong chăn nuôi là:

• Sử dụng nanobiotic-Ag: Nano bạc có đặc tính sinh học cao, độc tính thấp và không có tính kháng thuốc, giúp kích thích tăng chuyển hóa tế bào → tăng tốc độ sinh trưởng của sinh vật.
• Hệ thống chiếu sáng, làm mát chuồng trại có cảm biến tự động: hoạt động theo nguyên lý cảm ứng nhiệt.

Khi thời tiết bên ngoài chuồng nuôi thay đổi, sẽ kéo theo sự thay đổi nhiệt độ, ẩm độ không khí bên trong chuồng → hệ thống cảm biến nhiệt độ trong chuồng sẽ tự động điều chỉnh hoạt động của quạt hút gió, đảm bảo cho nhiệt độ, ẩm độ không khí của chuồng nuôi luôn ổn định ở ngưỡng (đã cài đặt trước) thích hợp cho vật nuôi tăng trưởng.

CH tr 129

VD 1: Sử dụng thực phẩm có tồn dư hormone tăng trưởng hoặc thuốc kháng sinh có thể gây ra hậu quả gì?

Phương pháp giải:

Vận dụng hiểu biết thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

Việc sử dụng thực phẩm có tồn dư hormone tăng trưởng hoặc thuốc kháng sinh có thể gây ra hậu quả: mệt mỏi, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, tăng cân bất thường, … Nếu sử dụng kéo dài, có thể gây ra hàng loạt bệnh lí như loét dạ dày, xuất huyết đường ruột, tăng huyết áp … và có thể dẫn tới tử vong.

VD 2: Tìm hiểu một số biện pháp giúp nâng cao năng suất trong chăn nuôi ở địa phương em. Theo em, các biện pháp đó có ưu, nhược điểm gì?

Phương pháp giải:

Vận dụng hiểu biết thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

 

VD 3: Thiến động vật (cắt bỏ tinh hoàn ở cá thể đực) có làm tăng năng suất trong chăn nuôi không? Giải thích.

Phương pháp giải:

Vận dụng hiểu biết thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

Ở một số loài động vật được nuôi với mục đích thu sản phẩm kinh tế (thịt, sữa, …), người ta thường áp dụng biện pháp thiến động vật với mục đích hạn chế quá trình giao phối giữa con đực và con cái làm giảm sút chất lượng sản phẩm, giúp vật nuôi tập trung sinh trưởng để đảm bảo năng suất.

VD 4: Nêu một số biện pháp giúp nâng cao tầm vóc và thể lực cho con người.

Phương pháp giải:

Vận dụng hiểu biết thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

Một số biện pháp giúp nâng cao tầm vóc và thể lực cho con người là:

• Đảm bảo sức khỏe cho phụ nữ trong thời kì mang thai và cho con bú.
• Bổ sung vi chất đủ nhu cầu cho trẻ em ở từng độ tuổi.
• Phát hiện và điều trị kịp thời cho trẻ chậm lớn do thiếu hormone tăng trưởng …
• Cung cấp chế độ ăn hợp lí, đầy đủ về cả số lượng và chất lượng cho trẻ từng độ tuổi.
• Lựa chọn hình thức tập luyện thể dục thể thao vừa sức …

Lý thuyết

>> Xem chi tiết: Lý thuyết Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật - Sinh học 11 Cánh diều