Bài 5. Thị trường lao động và việc làm - SBT Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Câu 1 a

Khoanh tròn vào chữ cái trước phương án em chọn.

a) Lao động là hoạt động:

A. mang tính bản năng của con người để thích nghi với mọi hoàn cảnh và môi trường sống.

B. để phân biệt hoạt động của con người với hoạt động mang tính bản năng của loài vật.

C. có mục đích, có ý thức của con người nhằm tạo ra các sản phẩm phục vụ cho các nhu cầu của đời sống xã hội.

D. nhằm thoả mãn các đam mê và nhu cầu của đời sống con người.

Phương pháp giải:

Đọc và nghiên cứu lại nội dung Bài 5: Thị trường lao động và việc làm – SGK Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 để trả lời các câu hỏi trắc nghiệm.

Lời giải chi tiết:

a) Chọn C. có mục đích, có ý thức của con người nhằm tạo ra các sản phẩm phục vụ cho các nhu cầu của đời sống xã hội.

Giải thích: Lao động là hoạt động có mục đích, có ý thức của con người nhằm tạo ra các sản phẩm phục vụ cho các nhu cầu của đời sống xã hội.

Câu 1 b

b) Ý nào dưới đây thể hiện vai trò của lao động trong hoạt động sản xuất?

A. Lao động là một trong các yếu tố cấu thành giá trị hàng hoá.

B. Lao động là một trong những yếu tố đầu vào của hoạt động sản xuất.

C. Lao động là một trong những yếu tố đầu ra của hoạt động sản xuất.

D. Lao động là một bộ phận không thể thiếu được của đời sống con người.

Phương pháp giải:

Đọc và nghiên cứu lại nội dung Bài 5: Thị trường lao động và việc làm – SGK Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 để trả lời các câu hỏi trắc nghiệm

Lời giải chi tiết:

b) Chọn B. Lao động là một trong những yếu tố đầu vào của hoạt động sản xuất.

Giải thích: Trong hoạt động sản xuất, lao động được coi là yếu tố đầu vào, ảnh hưởng tới chi phí tương tự như việc sử dụng các yếu tố sản xuất khác.

Câu 1 c

c) Việc làm là hoạt động lao động

A. tạo ra thu nhập và không bị pháp luật cấm.

B. có mục đích của con người.

C. nhằm kết nối con người với nhau trong mọi lĩnh vực.

D. cơ bản nhất của con người trong mọi thời đại.

Phương pháp giải:

Đọc và nghiên cứu lại nội dung Bài 5: Thị trường lao động và việc làm – SGK Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 để trả lời các câu hỏi trắc nghiệm. 

Lời giải chi tiết:

c) Chọn A. tạo ra thu nhập và không bị pháp luật cấm.

Giải thích: Việc làm là hoạt động lao động tạo ra thu nhập và không bị pháp luật cấm, có ý nghĩa quan trọng đối với mỗi người, giúp duy trì và cải thiện cuộc sống. 

Câu 1 d

d) Yếu tố cơ bản nhất được xác định trên thị trường việc làm là:

A. điều kiện làm việc của người lao động.

B. thời gian làm việc của người lao động

C. thông tin cơ bản về người lao động.

D. mức tiền công của người lao động.

Phương pháp giải:

Đọc và nghiên cứu lại nội dung Bài 5: Thị trường lao động và việc làm – SGK Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 để trả lời các câu hỏi trắc nghiệm

Lời giải chi tiết:

d) Chọn D. mức tiền công của người lao động.

Giải thích: Thị trường việc làm là nơi gặp gỡ, trao đổi mua bán hàng hóa việc làm giữa người lao động và người sử dụng lao động cũng như xác định mức tiền công của người lao động trong từng thời kỳ nhất định

Câu 2

Thị trường lao động và thị trường việc làm sẽ biến động như thế nào trong các trường hợp sau?

a. Cung về lao động trên thị trường ngày càng tăng nhưng không tăng đều giữa các ngành nghề.

b. Có nhiều nhà máy xí nghiệp mới xây dựng trong khu vực.

c. Nhà nước công bố quy định tăng lương cơ bản cho người lao động.

d. Nhà nước có chủ trương chuyển từ nền kinh tế truyền thống sang kinh tế số.

Phương pháp giải:

Đọc các trường hợp và phân tích sự biến động của thị trường lao động và thị trường việc làm trong các trường hợp đó.

Lời giải chi tiết:

a. Cung về lao động tăng không đều giữa các ngành nghề, sẽ khiến mức cân đối cung cầu về lao động thừa nhân lực ở các ngành nghề này nhưng thiếu nhân lực vào ngành nghề khác gây áp lực lớn lên thị trường việc làm. Nếu điều tiết không tốt thì thị trường lao động sẽ dẫn đến sự mất cân đối tương tự ở thị trường việc làm.

b. Các nhà máy, xí nghiệp mới được xây dựng trong khu vực sẽ có nhu cầu tuyển dụng lao động lớn, thúc đẩy thị trường lao động và việc làm chuyển biến theo hướng tích cực. Cụ thể:

- Người lao động tại địa phương có cơ hội lớn trong việc ứng tuyển, tìm kiếm các công việc phù hợp với bản thân. Các doanh nghiệp tại địa phương cũng có cơ hội tìm kiếm được những ứng viên phù hợp với yêu cầu công việc, giảm thiểu bớt chi phí cho hoạt động tuyển dụng,…

- Thị trường việc làm tại địa phương cũng diễn ra sôi động hơn, nhiều hội chợ tuyển dụng, phiên giao dịch việc làm hoặc các trung tâm môi giới và giới thiệu việc làm… được mở ra, nhằm kết nối cung - cầu lao động.

c. Khi nhà nước quy định tăng mức lương cơ bản cho người lao động thì mức cung về lao động sẽ tăng lên, mức cầu về lao động sẽ giảm đi ,vì người lao động có thể yên tâm về mức thu nhập tối thiểu để đảm bảo mức sống của bản thân và gia đình, còn người sử dụng lao động sẽ phải chi nhiều hơn để bảo đảm mức lương phải trả cho người lao động.

d. Khi nhà nước có chủ trương chuyển từ nền kinh tế truyền thống sang kinh tế số, thị trường lao động và việc làm sẽ có sự chuyển biến theo hướng: Gia tăng số lượng lao động và việc làm trên các nền tảng công nghệ và giảm số lượng lao động ở những nhóm ngành, nghề về kĩ thuật giản đơn. Một số lao động không đáp ứng được nhu cầu sẽ rơi vào tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm gây mất cân đối trên thị trường lao động về việc làm.

Câu 3

Theo em, các nhận định sau đúng hay sai? Vì sao?

a. Thị trường việc làm kết nối cung – cầu lao động trên thị trường thông qua các phiên giao dịch việc làm.

b. Thị trường lao động hoạt động theo nguyên tắc thị trường bởi vậy không chịu sự tác động của Nhà nước.

c. Thị trường lao động và thị trường việc làm có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.

d. Lao động là một trong những yếu tố đầu vào của hoạt động sản xuất.

Phương pháp giải:

Đọc các nhận định và bày tỏ quan điểm đúng sai về nhận định đó. Giải thích. 

Lời giải chi tiết:

a. Đúng, vì thông qua các phiên giao dịch việc làm mọi thông tin về số lượng chất lượng lao động nhu cầu tuyển dụng lao động đều được biểu hiện.

b. Sai, vì bất cứ thị trường nào cũng chịu sự quản lý tác động của nhà nước ở các cấp độ khác nhau.

c. Đúng, vì thị trường việc làm giúp người lao động và người sử dụng lao động gặp nhau giúp cho thị trường lao động đạt đến trạng thái cân bằng cung cầu lao động.

d. Đúng, vì quá trình sản xuất và là sự kết hợp giữa các yếu tố: tư liệu sản xuất và người lao động, không có lao động sản xuất không thể diễn ra.

Câu 4

Em hãy nhận xét hành vi của các nhân vật trong những trường hợp dưới đây:

a. Là một sinh viên mới ra trường, đi làm được một năm nhưng anh T đã hai lần thay đổi chỗ làm vì cho rằng đó là cách để chọn được nơi làm việc tốt nhất.

b. V có đam mê trở thành cô giáo dạy Ngữ văn nhưng lại đăng kí thi vào trường đại học kinh tế để sau này tìm được việc làm có thu nhập cao.

c. D có ước mơ trở thành một kĩ sư xây dựng. Mặc dù đang học trung học phổ thông nhưng mỗi dịp nghỉ hè. D lại theo phụ bố làm thêm ở công trường xây dựng để rèn luyện kĩ năng về kinh nghiệm đề sau này dễ tìm được việc làm.

Phương pháp giải:

Đọc các trường hợp và nhận xét hành vi của các nhân vật trong những trường hợp đó. 

Lời giải chi tiết:

a. Anh T nên hiểu liên tục thay đổi chỗ làm không phải là cách để chọn được nơi làm việc tốt nhất vì văn hoá doanh nghiệp ở mỗi nơi khác nhau. Bởi vậy, muốn tìm được một việc làm tốt, anh T cần tìm hiểu kĩ điều kiện làm việc, văn hoá doanh nghiệp, mong muốn và sở trường của bản thân để tìm được nơi làm việc phù hợp thì đó sẽ là nơi làm việc tốt nhất.

b. Quan niệm thi vào trường đại học kinh tế để sau này tìm được việc làm có thu nhập cao là quan niệm sai lầm vì mức lương cao hay thấp được xác định trong mối quan hệ cung - cầu trên thị trường lao động ở từng thời kì nhất định.

c. Quá trình rèn luyện kĩ năng và kinh nghiệm trong thực tiễn để tìm được việc làm trong tương lai là rất quan trọng. Bởi vậy, việc làm của bạn D là cần thiết.

Câu 5

Em hãy đưa ra lời khuyên cho các nhân vật trong những trường hợp sau:

a. Bạn B đang học lớp 11. Từ nhỏ, bạn đã có niềm đam mê với công nghệ mong muốn trở thành một kĩ sư công nghệ thông tin nhưng bố mẹ không ủng hộ vì muốn bạn theo học đại học Y để trở thành bác sĩ.

b. Anh H mới tốt nghiệp đại học nhưng khả năng sử dụng ngoại ngữ và công nghệ thông tin cũng như kĩ năng giao tiếp còn nhiều hạn chế. Anh đã ba lần tham gia tuyển dụng nhưng vẫn chưa tìm được việc làm.

c. Với mơ ước trở thành công dân toàn cầu để có thẻ làm việc ở bất cứ nơi đâu. Bạn A chỉ tập trung vào học ngoại ngữ.

Phương pháp giải:

Đọc các trường hợp và đưa ra lời khuyên cho các nhân vật trong những trường hợp đó.

Lời giải chi tiết:

a. Trong trường hợp này, bạn B nên:

- Chia sẻ, tâm sự để bố mẹ hiểu:

+ Một trong những xu hướng tuyển dụng của thị trường lao động ở Việt Nam hiện nay là gia tăng lao động trong các nhóm ngành, nghề kinh tế dựa trên nền tảng công nghệ. Nên việc bản thân B có mong muốn trở thành một kĩ sư công nghệ thông tin là phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động, việc làm.

+ Trở thành kĩ sư công nghệ thông tin là mong muốn và đam mê của B. Nếu B từ bỏ ước mơ này, để theo học một ngành học khác mà không có đam mê (ngành Y như yêu cầu của bố mẹ) thì sẽ rất khó có thể đạt được kết quả tốt.

- Thể hiện mong muốn và thái độ quyết tâm theo đuổi ước mơ đến cùng.

- Ngoài việc tự thuyết phục bố mẹ, B cũng có thể nhờ thầy cô, những người thân khác cùng trợ giúp trong việc tư vấn, thuyết phục bố mẹ.

b. Trong trường hợp này, anh H nên:

- Cải thiện kĩ năng ngoại ngữ, công nghệ thông tin và một số kĩ năng mềm khác (ví dụ: kĩ năng giao tiếp, thuyết trình, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề,…) để có thể đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của công việc.

- Tăng cường tham gia các hội chợ tuyển dụng, phiên giao dịch việc làm hoặc liên hệ với các trung tâm mối giới, giới thiệu việc làm… để biết thêm thông tin tuyển dụng của các doanh nghiệp, từ đó kết nối và tìm được công việc phù hợp với năng lực của bản thân.

c. Trong trường hợp này, bạn A nên:

- Xác định được ước mơ và nghề nghiệp cụ thể, phù hợp với: sở thích, năng lực của bản thân và xu hướng tuyển dụng của thị trường lao động trong và ngoài nước (vì: công dân toàn cầu” là một khái niệm không rõ ràng, cụ thể).

- Bên cạnh kĩ năng ngoại ngữ, A cần tập trung rèn luyện thêm năng lực chuyên môn và các kĩ năng mềm khác, như: kĩ năng giao tiếp, thuyết trình, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề,…

Câu 6

Em hãy viết bài giới thiệu về xu hướng tuyển dụng lao động lành nghề tại các doanh nghiệp ở địa phương, đồng thời đưa ra lời khuyên cho các bạn về hoạt động học tập và rèn luyện để trở thành người lao động lành nghề.

Phương pháp giải:

- Viết bài giới thiệu về xu hướng tuyển dụng lao động lành nghề tại các doanh nghiệp ở địa phương.

- Đưa ra lời khuyên cho các bạn về hoạt động học tập và rèn luyện để trở thành người lao động lành nghề.

Lời giải chi tiết:

TP. Hà Nội: Nhu cầu tuyển dụng lao động lành nghề tiếp tục có xu hướng tăng

(ĐCSVN) - Dự kiến thị trường lao động TP. Hà Nội trong tháng 3/2024 cần khoảng 30.000 chỗ làm việc, trong đó, nhu cầu tuyển dụng lao động lành nghề có xu hướng tăng.

Nhu cầu tuyển dụng lao động trong lĩnh vực công nghệ thông tin khá cao 

Theo Trung tâm Dự báo nhu cầu Nhân lực và Thông tin Thị trường lao động TP. Hà Nội, thời điểm hiện tại, các doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố đang tập trung phát triển sản xuất kinh doanh theo kế hoạch năm 2024, nên nhu cầu tuyển dụng thêm lao động là tương đối lớn. Đây cũng chính là cơ hội cho người lao động nhất là sinh viên, học viên tốt nghiệp tìm được việc làm và người lao động có nhu cầu chuyển dịch tìm việc làm phù hợp.

Thị trường lao động Thành phố tiếp tục xu hướng tuyển dụng lao động lành nghề, lao động có trình độ chuyên môn, nhất là trong các ngành Công nghệ thông tin, Điện – Điện tử, Chế biến thực phẩm, Xây dựng, Vận tải – Kho bãi – Xuất nhập khẩu, Kinh doanh – Bán hàng, Marketing, Chăm sóc khách hàng, Du lịch, Khách sạn,…

Theo đánh giá của Trung tâm Dự báo nhu cầu Nhân lực và Thông tin Thị trường lao động TP. Hà Nội, nhu cầu lao động có trình độ đại học, cao đẳng chiếm tỷ lệ 30%, trung cấp và công nhân kỹ thuật lành nghề 30%, sơ cấp nghề 15%, lao động chưa qua đào tạo 25%.

Năm 2024, dự báo nhu cầu tuyển dụng của các đơn vị, doanh nghiệp tại TP. Hà Nội là 320.000 chỗ làm, trong đó 80% vị trí việc làm yêu cầu người lao động phải qua đào tạo. Theo đó, nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp tập trung ở các ngành như: Digital marketing (tiếp thị số), chăm sóc khách hàng, dịch vụ logistics, bán lẻ hàng hóa, dịch vụ thời trang, hàng tiêu dùng…Riêng ngành thương mại điện tử đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ do sự tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, nên nhu cầu tuyển dụng lao động của các doanh nghiệp trong lĩnh vực này và các ngành liên quan sẽ rất lớn. Trong đó, ngành công nghệ thông tin tiếp tục tăng ở các vị trí lập trình, phát triển ứng dụng, thiết kế và điều hành web, an ninh mạng…

Lời khuyên: 

Để trở thành người lao động lành nghề, trên hết, hãy đặt nền tảng vững chắc về kiến thức và kỹ năng chuyên môn. Việc học tập và rèn luyện chính là cơ hội để nắm vững kiến thức và cải thiện kỹ năng của mình. Ngoài việc theo học trong những trường học chuyên ngành, bạn cũng có thể tham gia các khóa học, tu nghiệp, hoặc thực tập tại các doanh nghiệp có liên quan để nắm bắt thực tế công việc và rèn kỹ năng thực tế. Bên cạnh đó, đầu tư vào việc phát triển các kỹ năng mềm cũng là điều vô cùng quan trọng. Kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian và khả năng giải quyết vấn đề giúp bạn tỏa sáng và nổi bật trong mắt nhà tuyển dụng. Để có thể thể hiện khả năng lành nghề của mình, hãy luôn nỗ lực để cải thiện và nâng cao trình độ thông qua việc tiếp thu kiến thức và kỹ năng mới, theo dõi các xu hướng và công nghệ mới trong lĩnh vực của mình. Đồng thời, hãy thường xuyên cập nhật và liên tục rèn luyện bằng cách tham gia vào các hoạt động học tập và thực hành. Tuyển dụng lao động lành nghề là một xu hướng đáng chú ý trong thị trường lao động hiện nay. Đối với các bạn trẻ, nắm bắt xu hướng này và lựa chọn học tập và rèn luyện đúng hướng chính là cách thông minh nhất để đạt được thành công trong công việc và xây dựng một tương lai rộng mở. Hãy luôn tự tin và đam mê trong việc hoàn thiện bản thân, đồng thời hãy luôn nỗ lực để trở thành người lao động lành nghề với sự chuyên môn và hiệu quả cao.