Bài 9: Triều Lý và việc định đô ở Thăng Long - SGK Lịch sử và Địa lí 5 Chân trời sáng tạo

Khởi động

Hãy cho biết những công trình kiến trúc như Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu và chùa Một Cột được xây dựng dưới triều đại nào. Chia sẻ hiểu biết của em về một trong những công trình đó.

Phương pháp giải:

- Vận dụng kiến thức đã học và tham khảo trên mạng

- Kể ra triều đại của những công trình kiến trúc như Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu và chùa Một Cột. Nêu ra hiểu biết của em về những một trong những công trình đó.

Lời giải chi tiết:

- Những công trình kiến trúc trên được xây dựng dưới triều đại nhà Lý

- Chùa Một Cột được xây dựng theo hình tượng của một đóa hoa sen nở trên mặt nước, tượng trưng cho sự tinh khiết và cao quý của Phật pháp, nằm trong khuôn viên quần thể Lăng Bác và Quảng trường Ba Đình

Khám phá 1

Đọc thông tin và quan sát hình 1, em hãy:

- Trình bày sự thành lập của Triều Lý.

- Nêu nhận xét về nội dung và ý nghĩa của “Chiếu dời đô”.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ phần 1. Sự thành lập Triều Lý và việc dời đô ra Đại La (SGK trang 36).

- Trình bày sự thành lập của Triều Lý và nhận xét về nội dung và ý nghĩa của “Chiếu dời đô”.

Lời giải chi tiết:

- Sự thành lập của Triều Lý: năm 1009, Lý Công Uẩn được các quan lại ủng hộ, suy tôn lên làm vua, lấy niên hiệu là Thuận Thiên. Triều Lý được thành lập

 - Nội dung của “Chiếu dời đô”: thông báo rộng rãi quyết định về việc dời đô từ Hoa Lư ra thành Đại La cho nhân dân biết

 - Ý nghĩa của “Chiếu dời đô”: thể hiện tầm nhìn sáng suốt của vua Lý Thái Tổ, đồng thời mở ra thời kỳ phát triển mới của đất nước

Khám phá 2

Đọc thông tin và quan sát các hình 2, 3, 4, 5, em hãy nêu một số nét chính về lịch sử Việt Nam dưới Triều Lý.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ phần 2. Triều Lý xây dựng và bảo vệ đất nước (SGK trang 37).

- Chỉ ra một số nét chính về lịch sử Việt Nam dưới Triều Lý.

Lời giải chi tiết:

Một số nét chính về lịch sử Việt Nam dưới Triều Lý:

 - Triều Lý tiến hành xây dựng chính quyền, thực hiện hàng loạt những việc làm ổn định và phát triển đất nước như: ban hành bộ “Luật Hình thư”, đổi tên nước thành Đại Việt, xây dựng Văn Miếu, tổ chức khoa thi đầu tiên, lập Quốc Tử Giám,...

 - Thực hiện nhiều biện pháp khuyến khích sản xuất nông nghiệp, đẩy mạnh phát triển thủ công nghiệp và các hoạt động buôn bán

 - Chủ động tổ chức cuộc kháng chiến đánh bại quân Tống xâm lược, giữ vững nền độc lập của đất nước

Luyện tập

Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện một số nét chính về lịch sử Việt Nam dưới Triều Lý.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ phần 2. Triều Lý xây dựng và bảo vệ đất nước (SGK trang 37).

- Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện một số nét chính về lịch sử Việt Nam dưới Triều Lý.

Lời giải chi tiết:

Vận dụng

Hoàn thành thẻ ghi nhớ về một nhân vật lịch sử Triều Lý theo gợi ý: tên nhân vật, đóng góp chính

Phương pháp giải:

- Vận dụng kiến thức đã học và tham khảo trên mạng

- Hoàn thành thẻ ghi nhớ về một nhân vật lịch sử Triều Lý theo gợi ý: tên nhân vật, đóng góp chính

Lời giải chi tiết:

 - Tên nhân vật: Lý Thường Kiệt

 - Những đóng góp chính:

 + Lý Thường Kiệt đã có những trận đánh vô cùng oanh liệt

 + Khi quân Tống sang xâm lược nước ta, ông đã lãnh đạo nhân dân kháng chiến chống quân giặc và giành thắng lợi vẻ vang

 + Không chỉ tài giỏi trong việc lên chiến lược, chỉ huy quân sĩ, ông còn là người hiểu lòng quân khi đã khích lệ tinh thần họ, góp phần vào chiến thắng vẻ vang.