Bài 4: Em nhận biết khó khăn trong học tập và cuộc sống SGK Đạo đức 5 Chân trời sáng tạo

Khởi động

Trả lời Câu hỏi trang 22 Khởi động SGK Đạo đức 5

Chia sẻ về những khó khăn em từng gặp trong học tập và cuộc sống.

Chia sẻ về những khó khăn em từng gặp trong học tập và cuộc sống.

Phương pháp giải:

Chia sẻ về bản thân.

Lời giải chi tiết:

Trong học tập, em đã từng gặp nhiều khó khăn. Ví dụ như việc trường học cách xa nhà, khiến em phải dậy từ sáng sớm để đi học. Ngoài ra, do trên lớp nhiều bài tập nên em thường xuyên phải thức khuya để làm bài, dẫn đến việc thiếu ngủ.

Kiến tạo tri thức mới 1

Trả lời Câu hỏi 1 trang 22 Kiến tạo tri thức mới SGK Đạo đức 5

Quan sát tranh và thực hiện yêu cầu

- Nêu những khó khăn cần phải vượt qua trong học tập và cuộc sống được thể hiện trong các tranh trên.

- Nêu thêm những khó khăn cần phải vượt qua trong học tập và cuộc sống.

Phương pháp giải:

Quan sát bức tranh và thực hiện yêu cầu.

Lời giải chi tiết:

a,  Những khó khăn cần phải vượt qua trong học tập và cuộc sống được thể hiện trong các tranh trên.

Tranh 1: Thấy ngại ngùng và không đóng góp ý kiến khi họp nhóm

Tranh 2: Mẹ bị ốm nên phải làm việc nhà

Tranh 3: Bị thu hút bởi bộ phim hay dù sắp đến kì kiểm tra định kì

Tranh 4: Hay bị viết sai chính tả

b, Nêu thêm những khó khăn cần phải vượt qua trong học tập và cuộc sống

- Không nhớ công thức toán mà cô đã dạy

- Bị các bạn nói xấu, nói những lời lẽ không đúng

- Bị sốt gần ngày thi

- Phải nấu cơm, làm việc nhà vì bố mẹ đi làm xa, ông bà đang ốm. 

Kiến tạo tri thức mới 2

Trả lời Câu hỏi 2 trang 23 Kiến tạo tri thức mới SGK Đạo đức 5

Thảo luận về các biểu hiện vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống.

Phương pháp giải:

Thảo luận với mọi người.

Lời giải chi tiết:

- Dù phải thức dậy sớm để đi bộ gần 3 km đến trường nhưng Cốm vẫn luôn đến lớp đúng giờ

- Khi thầy giáo hướng dẫn kĩ thuật phát cầu lông, dù thấy khó nhưng Ngọc vẫn mạnh dạn xung phong để thử sức

- Xây dựng tình bạn tốt hơn: Khi chúng ta tôn trọng sự khác biệt của người khác, chúng ta có thể xây dựng những mối quan hệ tốt hơn và trở thành bạn bè thân thiết.

Kiến tạo tri thức mới 3

Trả lời Câu hỏi 3 trang 23 Kiến tạo tri thức mới SGK Đạo đức 5

Đọc câu chuyện VƯỢT KHÓ TRONG HỌC TẬP và trả lời câu hỏi:

- Bạn Thế Phong đã vượt qua những khó khăn trong học tập và cuộc sống như thế nào?

- Theo em, vì sao phải vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống

Phương pháp giải:

Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi.

Lời giải chi tiết:

a. Bạn Thế Phong đã vượt qua những khó khăn trong học tập và cuộc sống:

- Dù bị liệt tứ chi nhưng Phong vẫn chăm chỉ luyện tập

- Phong đã khắc phục khó khăn và viết chữ bằng cằm rất đẹp

- Phong đạt danh hiệu học sinh giỏi trong hai năm học liền

b. Theo em, chúng ta phải vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống vì:

+ Cuộc sống lúc nào cũng có những khó khăn. Chỉ khi biết vượt qua những khó khăn đó, chúng ta mới mạnh mẽ, trưởng thành và biết cách sống tự lập. 

+ Bên cạnh đó, khi vượt qua khó khăn, chúng ta sẽ khám phá ra nhiều khả năng của bản thân, hoàn thiện bản thân để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.

Luyện tập 1

Trả lời Câu hỏi 1 trang 24 Luyện tập SGK Đạo đức 5

Nhận xét các ý kiến sau

- Ý kiến 1: Khi gặp khó khăn, thử thách liền chán nản, buông xuôi

- Ý kiến 2: Vượt khó trong học tập giúp bản thân tiến bộ hơn.

- Ý kiến 3: Vượt khó khăn giúp rèn luyện sự kiên trì, nhẫn nại.

- Ý kiến 4: Mỗi người đều có các khó khăn giống nhau trong học tập và cuộc sống

- Ý kiến 5: Khó khăn do hoàn cảnh sống chứ không xuất phát từ bản thân

- Ý kiến 6: Người có tinh thần vượt khó là người biết phấn đấu, vươn lên trong cuộc sống.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ các ý kiến và nhận xét ý kiến đó đúng hay sai, giải thích.

Lời giải chi tiết:

- Ý kiến 1: Đây là một thái độ không tích cực và có thể khiến người ta không thể vượt qua khó khăn. Thay vào đó, nên cố gắng tìm giải pháp và không bỏ cuộc quá sớm.

- Ý kiến 2: Đây là một ý kiến đúng. Khi vượt qua khó khăn trong học tập, người ta có thể rèn luyện kỹ năng, nắm vững kiến thức và phát triển bản thân.

- Ý kiến 3: Đây cũng là một ý kiến đúng. Khi đối mặt với khó khăn, người ta phải có sự kiên nhẫn, kiên trì để vượt qua và đi đến thành công.

- Ý kiến 4: Đây là một ý kiến đúng. Mỗi người đều gặp phải những khó khăn riêng trong học tập và cuộc sống, và cách vượt qua có thể khác nhau.

- Ý kiến 5: Đây là một ý kiến có thể đúng trong một số trường hợp. Hoàn cảnh sống có thể tạo ra những khó khăn nhưng cách bản thân đối mặt và vượt qua khó khăn cũng phụ thuộc vào tinh thần và quyết định của mỗi người.

- Ý kiến 6:  Đây là một ý kiến đúng. Tinh thần vượt khó cho thấy tính cố gắng, quyết tâm và khả năng phấn đấu để đạt được mục tiêu trong cuộc sống.

Luyện tập 2

Trả lời Câu hỏi 2 trang 25 Luyện tập SGK Đạo đức 5

Em đồng tình hay không đồng tình với lời nói, việc làm nào sau đây? Vì sao?

a, Khi khu phố bị mất điện, Na đã thắp nến để chuẩn bị cho buổi học ngày mai

b, Trong giờ học tiếng việt, Bin chưa hiểu bài nhưng sợ bạn bè trêu chọc nên không dám hỏi cô giáo

c, Tin thường hồi hộp khi thuyết trình trước đám đông nên đã luyện tập và chuẩn bị kĩ để thêm tự tin

d, Cốm ngại tâm sự hay chia sẻ với người khác mỗi khi có chuyện buồn trong học tập và cuộc sống.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ và chọn cách ứng xử phù hợp.

Lời giải chi tiết:

a, Em đồng tình với việc Na đã thắp nến để chuẩn bị cho buổi học ngày mai. Điều này cho thấy sự chu đáo và sẵn sàng của Na trong việc giải quyết khó khăn và tạo điều kiện thuận lợi cho buổi học.

b, Em không đồng tình với việc Bin không dám hỏi cô giáo vì sợ bạn bè trêu chọc. Hỏi để hiểu rõ bài là một cách tốt để tiến bộ trong học tập, và không nên để sự sợ hãi hay áp lực xã hội ngăn cản việc hỏi câu hỏi.

c, Em đồng tình với việc Tin đã luyện tập và chuẩn bị kỹ để thêm tự tin trong việc thuyết trình trước đám đông. Việc chuẩn bị kỹ càng và tự tin sẽ giúp Tin thể hiện tốt hơn và vượt qua cảm giác hồi hộp.

d, Em không đồng tình với việc Cốm ngại tâm sự hay chia sẻ với người khác khi có chuyện buồn trong học tập và cuộc sống. Chia sẻ và tâm sự có thể giúp giải tỏa căng thẳng, tìm kiếm sự hỗ trợ và giải quyết vấn đề một cách tốt hơn.

Vận dụng 1

Trả lời Câu hỏi 1 trang 25 Vận dụng SGK Đạo đức 5

Chia sẻ với bạn về những khó khăn trong học tập, cuộc sống mà em gặp phải và cách vượt qua các khó khăn này.

Phương pháp giải:

Dựa vào hiểu biết của em và đọc thông tin để chia sẻ.

Lời giải chi tiết:

- Khó khăn của em: Do bố mẹ đi làm ăn xa, cuối tuần mới về. Nên em ở nhà với ông bà. Do ông bà đã già yếu nên em vừa học, vừa làm việc nhà đỡ đần ông bà. Em phải làm khá nhiều, đến tối muộn mới có thời gian rảnh để ngồi học. Do đó nên em thường đi ngủ muộn và cảm thấy buồn ngủ khi phải dậy sớm đi học vào buổi sáng.

- Em đã vượt qua bằng cách:

+ Em đã lên kế hoạch những việc cần làm, sắp xếp chúng và ưu tiên những việc quan trọng.

+ Nếu có nhiều bài, em sẽ ngủ sớm và sáng dậy sớm để học thay vì thức khuya

+ Em sẽ tận dụng những giờ giải lao trên lớp để làm một số bài tập về nhà.

Vận dụng 2

Trả lời Câu hỏi 2 trang 21 Vận dụng SGK Đạo đức 5

Sưu tầm những ca dao tục ngữ thể hiện ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống.

Phương pháp giải:

Thực hiện và chia sẻ về kết quả.

Lời giải chi tiết:

 - Cần cù bù thông minh.

 - Ai ơi đã quyết thì hành/ Đã đan thì lận tròn vành mới thôi.

 - Có vất vả mới thanh nhàn/ Không dưng ai dễ cầm tàn che cho.

 - Chớ thấy sóng cả mà rã tay chèo.