Bài 24: Văn minh Ai Cập - SGK Lịch sử và Địa lí 5 Kết nối tri thức

Khởi động

Quan sát hình 1 và cho biết công trình kiến trúc này thuộc nền văn minh nào trên thế giới? Em biết thành tựu nào khác của nền văn minh này?

Phương pháp giải:

- Vận dụng những kiến thức đã biết và tham khảo trên mạng

- Chỉ ra được

Lời giải chi tiết:

- Qua quan sát, em biết được công trình kiến trúc này thuộc nền văn minh Ai Cập

- Một số thành tựu khác mà em biết của nền văn minh Ai Cập là: chữ viết, toán học, thiên văn học,…

Khám phá 1

Đọc thông tin và quan sát các hình 1, 2, em hãy:

- Xác định vị trí địa lí của nước Ai Cập hiện nay.

- Kể tên và mô tả một số thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Ai Cập

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 1. Vị trí địa lí và một số thành tựu tiêu biểu(SGK trang 101)

- Chỉ ra được vị trí địa lí của nước Ai Cập hiện nay và mô tả một số thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Ai Cập

Lời giải chi tiết:

- Qua đọc thông tin và quan sát, em xác định được vị trí địa lí của Ai Cập hiện nay là:

+ Nằm ở vùng Đông Bắc châu Phi

+ Tiếp giáp với Địa Trung Hải, Biển Đỏ, Xu-đăng và Li-bi.

- Một số thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Ai Cập là:

+ Kim tự tháp: là nơi đặt hài cốt của vua, hoàng hậu kèm theo nhiều vàng bạc, đá quý. Các kim tự tháp được xây dựng bằng đá nguyên khối với kiến trúc hình chóp, đáy hình vuông và 4 mặt đều nhau

+ Đồng hồ mặt trời: đồng hồ được xây bằng cột đá dưới ánh nắng mặt trời, thời gian được xác định dựa trên sự thay đổi về hướng và chiều dài của bóng cột

Khám phá 2

Đọc thông tin, em hãy:

- Kể lại câu chuyện về kim tự tháp và Nữ hoàng Cờ-lê-ô pát

- Chia sẻ với bạn về cảm nghĩ của em về một trong hai câu chuyện đó

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 2. Chuyện kể về kim tự tháp và pha-ra-ông(SGK trang 103)

- Chỉ ra được câu chuyện về kim tự tháp và Nữ hoàng Cờ-lê-ô pát và cảm nghĩ của em về một trong hai câu chuyện đó

Lời giải chi tiết:

- Câu chuyện về kim tự tháp:

Vào thời cổ đại, người Ai Cập xây dựng nhiều kim tự tháp, trong đó lớn nhất là kim tự tháp Kê-ốp. Đây là công trình được xây dựng làm lăng mộ cho pha-ra-ông Kê-ốp. Để xây dựng xong kim tự tháp này, người ta đã phải huy động đến hàng trăm nghìn người làm việc liên tục trong khoảng 20 năm. Kim tự tháp có chiều cao 147m, được dựng lên từ 2,3 triệu tảng đá, mỗi tảng nặng từ 2,5 tấn đến 4 tấn. Đá được vận chuyển từ những địa điểm cách xa hàng trăm ki-lô-mét, được ghè đẽo theo kích thước định sẵn, mài nhẵn, xếp chồng khít lên nhau hàng trăm tầng mà không sử dụng bất cứ chất kết dính nào

- Câu chuyện về Nữ hoàng Cờ-lê-ô pát

Ở đất nước Ai Cập cổ đại có một vị nữ hoàng nổi tiếng thông minh, xinh đẹp tên là Cờ-lê-ô-pát có thể nói nhiều thứ tiếng, có vốn kiến thức phong phú về thiên văn, địa lí, lịch sử,...Cờ-lê-ô-pát lên ngôi khi mới 17 tuổi. Trong thời gian trị vì của mình, bà đã cho xây dựng một đội quân hùng mạnh, một hạm đội các tàu chiến để có thể đương đầu với với đế chế La Mã. Bà được dân chúng tôn thờ như 1 vị nữ thần của Ai Cập.

- Cảm nghĩ của em về câu chuyện kim tự tháp

Qua câu chuyện về kim tự tháp, em đã biết thêm được nhiều thông tin về quá trình xây dựng lên kim tự tháp, có thể thấy rằng người dân thời cổ đại phải bỏ ra rất nhiều thời gian, công sức cũng như phải đánh đổi sức khoẻ, tính mạng của bản thân để kim tự tháp có thể được hoàn thành.

Luyện tập 1

Mô tả về một thành tựu văn minh khác của Ai Cập theo tư liệu mà em sưu tầm được

Phương pháp giải:

- Vận dụng những kiến thức em đã biết và tham khảo trên mạng

- Chỉ ra được một số thành tựu văn minh khác của Ai Cập

Lời giải chi tiết:

- Thành tựu văn minh khác của Ai Cập theo tư liệu mà em sưu tầm được là thành tựu về chữ viết:

+ Chữ viết của Ai Cập cổ đại lúc đầu là chữ tượng hình, dần dần về sau xuất hiện những hình vẽ biểu thị âm tiết, sau đó những hình vẽ chỉ âm tiết biến thành chữ cái

+ Chữ viết của người Ai Cập thường được viết trên đá, gỗ, đồ gốm, vải gai, da… nhưng chất liệu dùng để viết phổ biến nhất là giấy papyrus

Luyện tập 2

Em ấn tượng nhất với thành tựu văn minh nào của Ai Cập cổ đại? Vì sao?

Phương pháp giải:

- Đọc kĩ phần 1. Vị trí địa lí và một số thành tựu tiêu biểu(SGK trang 101)

- Chỉ ra được điều e ấn tượng nhất với thành tựu văn minh nào của Ai Cập cổ đại

Lời giải chi tiết:

- Với sự tài hoa, sáng tạo cũng như công sức của hàng nghìn người, kim tự tháp được xây dựng vững chắc và là công trình kiến trúc đồ sộ, trường tồn với thời gian.

Vận dụng

Tìm hiểu qua sách, báo, internet,.. kể tên một số thành tựu văn minh Ai Cập vẫn được bảo tồn đến ngày nay. 

Phương pháp giải:

- Vận dụng những kiến thức em đã biết hoặc tham khảo trên mạng

- Chia sẻ cho mọi người biết về một số thành tựu văn minh Ai Cập vẫn được bảo tồn đến ngày nay.

Lời giải chi tiết:

- Kim tự tháp Giza là một trong Bảy kỳ quan của thế giới cổ đại, là minh chứng cho kỹ thuật xây dựng và kiến trúc Ai Cập cổ đại vô cùng phát triển.

- Các đền thờ Ai Cập cổ đại là nơi tôn thờ các vị thần và là trung tâm đời sống tinh thần của người dân. Một số đền thờ nổi tiếng còn sót lại đến ngày nay như đền Karnak, đền Luxor, đền Hatshepsut,...