Bài 10: Tiếng nói của cỏ cây trang 44 SGK Tiếng Việt lớp 4 tập 1 Kết nối tri thức với cuộc sống

Khởi động

Chia sẻ với các bạn những điều em biết về cách trồng hoặc chăm sóc cây cối. Ví dụ:

– Trồng cây ở chỗ có đủ ánh sáng.

– Làm cỏ vườn thường xuyên.

– Đảm bảo cây nhận được đủ nước.

Phương pháp giải:

Em dựa vào kiến thức về cách trồng hoặc chăm sóc cây cối của em để chia sẻ với bạn. 

Lời giải chi tiết:

Bài minh họa:

Để chăm sóc cây cối thật tốt, chúng ta cần thường xuyên tới nước đầy đủ cho cây. Tuy nhiên không nên tưới quá nhiều vì có thể dẫn đến cây bị úng rễ và chết. Tùy theo đặc điểm của từng loài cây cần lượng nước khác nhau để điều chỉnh cho phù hợp. Ngoài ra chúng ta cần bón phân cho cây. Thỉnh thoảng cần thay chậu đất mới để cây luôn được đảm bảo chất dinh dưỡng cần thiết.

Bài đọc

TIẾNG NÓI CỦA CỎ CÂY

Những ngày hè ở nhà ông bà, Ta-nhi-a được thoả thích chạy nhảy trong vườn. Thấy khóm hoa hồng bạch có vẻ chật chỗ, cô bé liền bứng một cây nhỏ nhất trồng vào chỗ đất trống dưới cửa sổ. Ngắm nghía một hồi, cảm thấy chưa hài lòng, cô đến bên khóm huệ, chọn một cây đem trồng cạnh cây hoa hồng.

Những đêm hè thường có mưa rào làm cho đất dịu mát. Sáng sáng, mặt trời hiền hòa ló rạng trên bầu trời mới được tắm gội. Muôn hoa vui sướng chào đón ánh dương, cùng nhau tưng bừng nở rộ. Ô kìa! Bụi hoa hồng được chuyển chỗ mới đẹp làm sao! Những bông hoa màu trắng dịu, cánh hoa trong suốt lung linh. Hoa nở nhiều đến nỗi cả bụi như phủ đầy tuyết trắng. Hàng xóm đi qua trông thấy bụi hoa hồng dưới cửa sổ, đều hỏi:

– Đây là giống hoa mới phải không?

– Không ạ! Vẫn giống cây đó thôi.

Ta-nhi-a chỉ cho mọi người khóm hồng cũ: Hoa của chúng nhỏ hơn và không rực rỡ bằng. Kì lạ thay, cây hoa huệ dưới cửa sổ giờ đây cũng đẹp trội hơn hẳn những cây mà nó sống cạnh trước kia. Những bông huệ trắng muốt, đẹp như một nàng tiên trong truyện cổ tích.

Ta-nhi-a nghĩ mãi về nguyên nhân biến đổi của cây. Có lẽ là do chỗ ở mới của chúng thoáng hơn, không bị rễ của cây khác tranh chất màu dưới đất. 

Đêm ấy, bên cửa sổ mở rộng, có tiếng thở nhẹ mơ hồ xen lẫn tiếng thì thầm: 

– Bạn thân mến! – Bụi hoa hồng khẽ nói. – Hơi thở của bạn làm tôi dễ chịu quá.

– Cảm ơn bạn. – Cây hoa huệ cất giọng nhẹ nhàng. – Không có bạn, tôi làm sao được tươi tắn thế này.

(Theo Ben-la Đi-giua, Nguyễn Trung dịch)

Từ ngữ

- Bứng (cây): đào cây cùng bầu đất xung quanh rễ để chuyển đi trồng ở nơi khác. 

- Mơ hồ: không rõ ràng, không xác thực.

Câu 1

1. Chi tiết nào cho thấy Ta-nhi-a cảm thấy thoải mái trong những ngày hè ở nhà ông bà? 

Phương pháp giải:

Em đọc câu văn đầu tiên của bài đọc để tìm câu trả lời. 

Lời giải chi tiết:

Chi tiết cho thấy Ta-nhi-a cảm thấy thoải mái trong những ngày hè ở nhà ông bà: Ta- nhi-a được thỏa thích chạy nhảy trong vườn. 

Câu 2

2. Nêu công việc Ta-nhi-a đã làm trong vườn nhà ông bà theo các ý sau: 

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ câu 2 và câu 3 trong đoạn một của bài đọc để tìm câu trả lời.

Thấy khóm hoa hồng bạch có vẻ chật chỗ, cô bé liền bứng một cây nhỏ nhất trồng vào chỗ đất trống dưới cửa sổ. Ngắm nghía một hồi, cảm thấy chưa hài lòng, cô đến bên khóm huệ, chọn một cây đem trồng cạnh cây hoa hồng.

Lời giải chi tiết:

Câu 3

3. Nhờ việc làm của Ta-nhi-a, cây hồng và cây huệ, huệ nở hoa đẹp như thế nào? 

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn 2 và đoạn 3 của bài đọc để tìm câu trả lời. 

Lời giải chi tiết:

Nhờ việc làm của Ta-nhi-a, cây hồng nở ra những bông hoa màu trắng dịu, cánh hoa trong suốt lung linh. Hoa nở nhiều đến nỗi cả bụi như phủ đầy tuyết trắng. Và cây hoa huệ cũng đẹp trội hơn hẳn những cây mà nó sống cạnh trước kia. Những bông huệ trắng muốt, đẹp như một nàng tiên trong truyện cổ tích.  

Câu 4

4. Trong câu chuyện, Ta-nhi-a đã suy đoán nguyên nhân biến đổi của cây hồng và cây huệ là gì? 

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ đoạn cuối của bài đọc để tìm câu trả lời.

Lời giải chi tiết:

Trong câu chuyện, Ta-nhi-a đã suy đoán nguyên nhân biến đổi của cây hồng và hoa huệ là chỗ ở mới của chúng thoáng hơn, không bị rễ của cây khác tranh chất màu dưới đất. 

Câu 5

5. Theo em, Ta-nhi-a đã có thêm những trải nghiệm gì trong mùa hè? 

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài đọc, suy nghĩ và trả lời câu hỏi. 

Lời giải chi tiết:

Theo em, Ta-nhi-a đã có thêm những trải nghiệm trồng hoa và những kiến thức mới trong cách chăm sóc cây trồng để cây có thể sinh trưởng tốt nhất. 

Luyện tập

Câu 1: 

1. Xếp các từ dưới đây vào nhóm thích hợp.  

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ các từ ngữ và xếp vào nhóm thích hợp. 

Lời giải chi tiết:

- Danh từ: vườn, cây, đất, hoa, bạn

- Động từ: đi, trồng, chọn, hỏi, ngắm

Câu 2

2. Đóng vai cây hoa hồng hoặc cây hoa huệ trong câu chuyện Tiếng nói của cỏ cây, đặt câu nêu cảm xúc của cây khi trở nên đẹp hơn trước. Tìm động từ chỉ cảm xúc trong câu em đặt. 

Phương pháp giải:

Em đóng vai, suy nghĩ và trả lời câu hỏi. 

Lời giải chi tiết:

- Cây hồng: Ta-nhi-a ơi! Mình rất vui vì đã được sống lại một lần nữa. Cảm ơn cậu rất nhiều vì đã cho mình một cuộc sống mới. Mình vô cùng phấn khích khi được mọi người khen đó. 

=> Động từ chỉ cảm xúc: vui, phấn khích, cảm ơn

- Cây huệ: Ta-nhi-a à! Nếu không có bạn thì chắc chắn mình sẽ không vui vẻ và hứng khởi như bây giờ.

=> Động từ chỉ cảm xúc: vui vẻ, hứng khởi