Phương pháp giải một số dạng bài tập về crom và hợp chất của crom

Dạng 1

Lý thuyết về crom và hợp chất của crom

* Một số ví dụ điển hình:

Ví dụ 1: Crom không phản ứng với chất nào sau đây ?

A. dung dịch H₂SO₄ loãng đun nóng.

B. dung dịch NaOH đặc, đun nóng.

C. dung dịch HNO₃ đặc, đun nóng.

D. dung dịch H₂SO₄ đặc, đun nóng.

Hướng dẫn giải chi tiết:

Crom không tác dụng với dung dịch NaOH ở mọi điều kiện

Đáp án B

Ví dụ 2: Al và Cr giống nhau ở điểm :

A. cùng tác dụng với HCl tạo ra muối có mức oxi hóa là +3.

B. cùng tác dụng với dung dịch NaOH dư tạo ra chất Na[M(OH)₄].

C. cùng tác dụng với khí clo tạo ra muối có dạng MCl₃.

D. cùng bị thụ động trong dung dịch nước cường toan.

Hướng dẫn giải chi tiết:

 A. cùng tác dụng với HCl tạo ra muối có mức oxi hóa là +3. (Crom tác dụng với HCl có mức OXH là +2)

B. cùng tác dụng với dung dịch NaOH dư tạo ra chất Na[M(OH)₄]. (Crom không tác dụng với NaOH ở mọi điều kiện)

C. cùng tác dụng với khí clo tạo ra muối có dạng MCl₃. (đúng)

D. cùng bị thụ động trong dung dịch nước cường toan. (sai, đều phản ứng trong dung dịch nước cường toan)

Đáp án C.

Ví dụ 3: Cho sơ đồ chuyển hoá giữa các hợp chất của crom :

Cr(OH)_{3.\(\xrightarrow{+\,\,KOH}\)}. X \(\xrightarrow{+\,\,C{{l}_{2}}/KOH}\) Y \(\xrightarrow{+\,\,{{H}_{2}}S{{O}_{4}}}\) Z \(\xrightarrow{+\,\,FeS{{O}_{4}}/{{H}_{2}}S{{O}_{4}}}\) T

Các chất X, Y, Z, T theo thứ tự là :

A. KCrO₂ ; K₂CrO₄ ; K₂Cr₂O₇ ; Cr₂(SO₄)₃.

B. K₂CrO₄ ; KCrO₂ ; K₂Cr₂O₇ ; Cr₂(SO₄)₃.

C. KCrO₂ ; K₂Cr₂O₇ ; K₂CrO₄ ; CrSO₄.

D. KCrO₂ ; K₂Cr₂O₇ ; K₂CrO₄ ; Cr₂(SO₄)₃.

Hướng dẫn giải chi tiết:

Ta có phương trình phản ứng:

Cr(OH)₃ + KOH → KCrO₂ + 2H₂O

2KCrO₂ + 3Cl₂ + 8KOH → 2K₂CrO₄ + 6KCl + 4H₂O

K₂CrO₄ + H₂SO₄ → K₂Cr₂O₇ + K₂SO₄

K₂Cr₂O₇ + FeSO₄ + H₂SO₄ → Cr₂(SO₄)₃ + Fe₂(SO₄)₃ + H₂O

Đáp án A

Dạng 2

Crom tác dụng với phi kim và dung dịch axit

* Một số ví dụ điển hình:

Ví dụ 1: Cho 13,5 gam hỗn hợp các kim loại Al, Cr, Fe tác dụng với lượng dư dung dịch H₂SO₄ loãng nóng (trong điều kiện không có không khí) thu được dung dịch X và 7,84 lít khí H₂ (đktc). Cô cạn dung dịch X (trong điều kiện không có không khí) thu được m gam muối khan. Giá trị của m là

Hướng dẫn giải chi tiết:

Định luật bảo toàn nguyên tử:

\({{n}_{{{H}_{2}}}}=0,35\text{ }(mol)={{n}_{{{H}_{2}}S{{O}_{4}}}}\text{ }\to \text{ }{{m}_{{{H}_{2}}}}=0,7\text{ }(gam)\text{ }\to \text{ }{{m}_{{{H}_{2}}S{{O}_{4}}}}=34,3\text{ }(gam)\)

Bảo toàn khối lượng:

Ta có: m_Muối = 13,5 + 34,3 – 0,7 = 47,1 (gam)

Ví dụ 2: Hòa tan hết 2,16 gam hỗn hợp Cr và Fe trong dung dịch HCl (loãng), nóng thu được 896 ml khí (đktc). Lượng crom có trong hỗn hợp là :

A. 0,065 gam.

B. 1,04 gam.

C. 0,560 gam.

D. 1,015 gam.

Hướng dẫn giải chi tiết:

n H₂ = 0,896 : 22,4 = 0,04 (mol)

Gọi số mol của Cr, Fe có trong hỗn hợp trên lần lượt là x, y (mol)

Tổng khối lượng kim loại có được trong dung dịch sau phản ứng là 2,16 gam

=> 52x + 56y = 2,16 (I)

Áp dụng định luật bảo toàn electron

2 . n Cr + 2 . n Fe = 2 . 0,04

=> 2x + 2y = 0,08 (II)

Từ (I) và (II)

=> x = 0,02; y = 0,02

=> m Cr = 0,02 .52 = 1,04 gam

Đáp án B

Ví dụ 3: Đốt cháy hoàn toàn bột crom trong oxi (dư) thu được 4,56 gam một oxit (duy nhất). Khối lượng crom bị đốt cháy là :

 A. 0,78 gam.

B. 3,12 gam.

C. 1,74 gam.

D. 1,19 gam.

Hướng dẫn giải chi tiết:

Ta có phương trình hóa học:

2Cr + 3O₂ → 2Cr₂O₃

n Cr₂O₃ = 4,56 : 152 = 0,03 mol

n Cr = 2 n Cr₂O₃ = 0,06 mol

=> m Crom = 0,06 . 52 = 3,12 gam

Đáp án B

Dạng 3

Bài toán về phản ứng nhiệt nhôm của oxit crom

Ví dụ 1: Nung nóng 46,6 gam hỗn hợp gồm Al và Cr₂O₃ (trong điều kiện không có không khí) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Chia hỗn hợp thu được sau phản ứng thành hai phần bằng nhau. Phần một phản ứng vừa đủ với 300 ml dung dịch NaOH 1M (loãng). Để hòa tan hết phần hai cần vừa đủ dung dịch chứa a mol HCl. Giá trị của a là

Hướng dẫn giải chi tiết:

TH1: Al dư, Cr₂O₃ hết. Chỉ có Al dư và Al₂O₃ tan trong NaOH => n_{Al ban đầu} = n_NaOH = 0,3 mol

=> n_Cr2O3 = 0,1

Với HCl, sản phẩm chứa Al³⁺ (0,3 mol), Cr²⁺ (0,2 mol) => n_Cl- = 1,3 mol

Vậy n_HCl = 1,3 mol

TH2: Al hết (x mol), Cr₂O₃ còn dư (y mol)

=> n_NaOH = x + 2y = 0,3

m_hh = 27x + 152.(0,5x + y) = 23,3

=> x = 1/54 và y = 19/135

Với HCl, sản phẩm chứa Al³⁺ (1/54 mol), Cr³⁺ (2y = 38/135) và Cr²⁺ (1/54 mol)

=> n_Cl- = 0,937 mol

Ví dụ 2: Khối lượng bột nhôm cần dùng để điều chế được 3,9 gam crom bằng phương pháp nhiệt nhôm là :

 A. 20,250 gam.          

B. 35,696 gam.

C. 2,025 gam.

D. 81,000 gam.

Hướng dẫn giải chi tiết:

Ta có phương trình phản ứng:

2Al + Cr₂O₃ → Al₂O₃ + 2Cr

=> n Cr = 3,9 : 52 = 0,075 mol

Từ phương trình: n Al = n Cr = 0,075 mol

m Al = 0,075 . 27 = 2,025 gam

Đáp án C.

HocTot.Nam.Name.Vn