Phân tích truyện cổ dân gian Em bé thông minhEm bé thông minh là một trong những truyện cổ dân gian Việt Nam có sức hấp dẫn riêng và được nhân dân ưa thích...
Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn
Dàn ý 1. Mở bài - Giới thiệu về thể loại truyện cổ tích (khái niệm, các kiểu nhân vật, đặc trưng về nghệ thuật, ý nghĩa…) - Giới thiệu về truyện cổ tích “Em bé thông minh” (thuộc kiểu nhân vật nào, tóm tắt, khái quát giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật…) 2. Thân bài a. Vua sai viên quan đi tìm người tài - Vua sai viên quan tìm người tài giỏi ra giúp nước - Viên quan: đi khắp nơi, ra những câu đố oái oăm nhưng chưa tìm thấy người nào lỗi lạc → Vị vua anh minh, viên quan tận tụy b. Những thử thách đối với cậu bé - Lần thử thách thứ nhất: + Hoàn cảnh: hai cha con em bé đang cày ruộng + Viên quan hỏi: Trâu của lão một ngày cày được mấy đường? + Em bé: hỏi vặn lại viên quan – ngựa của ông một ngày đi được mấy bước → Cách giải bất ngờ, lí thú. Em bé không lúng túng mà đẩy thế bị động sang người đưa ra câu đố. Câu trả lời của em bé khiến viên quan bất ngờ, sửng sốt và phát hiện ra người tài - Lần thử thách thứ hai: + Vua ra câu đố dưới dạng hình thức mệnh lệnh và tính chất nghiêm trọng “nếu không thì cả làng phải chịu tội” + Câu đố của vua hết sức vô lí: nuôi ba con trâu đực đẻ thành chín con + Em bé đã tìm cách đối diện với vua, đưa vua và quần thần vào bẫy của mình để vua tự nói ra sự vô lí trong câu đố của vua - Lần thử thách thứ ba: + Vua ra lệnh cho hai cha con, từ một con chim sẻ làm thành ba mâm cỗ + Em bé giải đố bằng cách đưa một cái kim may bảo nhà vua rèn thành cái dao + Vua phục tài và ban thưởng rất hậu - Lần thử thách thứ tư: + Sứ thần nước ngoài ra câu đố: xỏ sợi chỉ qua mình con ốc xoắn + Tính chất nghiêm trọng, liên quan đến vận mệnh quốc gia + Triều đình nước Nam phải giải đố → Vua, quan lúng túng, lo lắng, bất lực + Em bé giải đố bằng kinh nghiệm dân gian một cách dễ dàng → Tính chất câu đố ngày một oái oăm, người ra câu đố ngày một cao hơn, điều đó làm tăng thêm sự thông minh, tài trí của em bé c. Em bé lên làm trạng nguyên - Vua phong em bé làm trạng nguyên - Xây dinh thự ở bên cạnh hoàng cung cho em bé để tiện hỏi han 3. Kết bài - Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản: + Nội dung: Truyện đề cao sự thông minh và trí khôn dân gian (qua hình thức giải những câu đố, vượt những thách đố oái oăm,…), từ đó tạo tiếng cười vui vẻ, hồn nhiên trong đời sống hằng ngày + Nghệ thuật: dùng câu đố thử tài tạo tình huống để nhân vật thể hiện tài năng… - Cảm nhận của bản thân: thán phục trí thông minh, sự sắc sảo của cậu bé… Bài mẫu Em bé thông minh là một trong những truyện cổ dân gian Việt Nam có sức hấp dẫn riêng và được nhân dân ưa thích. Truyện ca ngợi trí thông minh của nhân dân ta trong cuộc sống. Nhân vật trung tâm là em bé thông minh. Trí thông minh của em bé được trổ tài trong bốn lần. Lần thứ nhất, trước câu hỏi oái ăm của tên quan: “Trâu ... cày một ngày được mấy đường?" thì em bé đã hỏi vặn lại: "Ngựa ... đi một ngày được mấy bước?". Em đã lấy cái không xác định đế giải đáp cái không xác định. Thể thức này ta thường bắt gặp trong nhiều truyện dân gian. Ví dụ, hỏi: "trên đầu có bao nhiêu sợi tóc?" thì vặn lại: "lỗ mũi có bao nhiêu cái lông?"… Lần thứ hai, vua ban cho làng em 3 thúng gạo nếp, 3 con trâu đực, hạn trong 3 năm, trâu ấy phải đẻ thành 9 con. Thật kì quặc vì trâu đực sao đẻ được? Có loại trâu nào đẻ được 3 con trong 3 năm? Lệnh vua ai dám chống lại? Dí dỏm ở chỗ: cả làng thì lo, còn em bé lại có cách xử trí rất "lạ": giết hai trâu, đem 2 thúng gạo nếp đồ xôi, cả làng ăn... một trận cho sướng miệng; còn 1 thúng gạo nếp, 1 con trâu thì đem bán đi để hai cha con em làm lộ phí lên kinh đô một chuyến. Em đã tìm cách gặp được vua. Cuộc đối đáp của em cũng rất thông minh. Em gặp vua và em khóc vì mẹ đã chết mà cha em không đẻ được một bé nào nữa... Câu hỏi ngây thơ ngộ nghĩnh của em đã làm cho ông vua phì cười cắt nghĩa: "Bố mày là giống đực thì làm sao mà đẻ được!". Em đã "giăng bẫy" để vua mắc mưu, và em có cớ vặn lại: "Thế sao làng chúng con lại có lệnh trên bắt nuôi 3 con trâu đực cho đẻ thành 9 con để nộp đức vua?...". Em bé rất thông minh và đã biết lấy cái vô lí, cái phi lí để giải thích, để bác bỏ cái phi lí, cái vô lí: đàn ông không đẻ được thì trâu đực cũng không đẻ được, đó là chuyện đương nhiên! Vua vẫn chưa tin em bé này thông minh, nên đã sai sứ mang đến một con chim sẻ bắt cha con em phải dọn thành ba cỗ thức ăn. Em đã gửi sứ giả một chiếc kim đem về tâu với đức vua rèn thành con dao để xẻ thịt chim. Trong điều kiện kiện thủ công lạc hậu, thô sơ thì một cái kim không thể nào rèn được thành dao. Đã không có dao, hoặc chưa có dao thì chưa thể giết được sẻ để dọn cỗ cho vua. Rất dí dỏm, thú vị. Em bé thông minh lắm: Em đã lấy cái không thể nào làm được để giải thích cho sự việc. Không thể nào rèn một chiếc kim thành ba con dao cũng như không thể giết một con chim sẻ dọn thành ba cỗ thức ăn được! Lần thứ tư em đọ trí với sứ giả một nước láng giềng (cũng như Trạng Quỳnh gặp sứ Tào, thuở nào!). Làm sao xâu sợi chỉ luồn qua đường ruột con ốc xoắn? Trong lúc Trạng nguyên, đại thần, văn võ bá quan vô kế khả thi thì em bé ung dung, hát lên một bài vè: Tang tình tang! Tang tình tang! Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng, Bên thời lấy giấy mà bưng, Bên thời bôi mỡ, kiến mừng kiến sang Tang tình tang.... Câu đố tưởng là hóc hiểm nhưng đối với em bé thì dễ ợt! Em đã làm cho vị sứ giả nước láng giềng phải thán phục khi nhìn thấy con kiến càng kéo sợi chỉ qua ruột con ốc xoắn. Sau bốn lần trổ tài, em bé đã được phong Trạng nguyên, được ở gần vua để tiện hỏi han, nghĩa là em đã trở thành thái sư của hoàng đế! Truyện cổ tích Em bé thông minh gần giống một truyện Trạng Quỳnh. Truyện hàm chứa nhiều chất dí dỏm, hài hước. Một em bé 7, 8 tuổi thế mà được phong Trạng nguyên, trở thành cố vấn đầu triều cho hoàng đế, làm cho sứ giả nước láng giềng phải trố mắt thán phục. Cuộc sống lam lũ, cực nhọc nên nhân dân ta tưởng tượng ra một câu chuyện dí dỏm đề mua vui, đế yêu đời... Truyện đề cao trí khôn dân gian. Em bé thông minh tiêu biểu cho trí khôn dân gian, mẫn tiệp, sắc sảo trong ứng xử. Qua truyện cổ tích này, nhân dân ta thể hiện lòng quý mến, trân trọng những con người thông minh, tài trí trong xã hội, đồng thời khẳng định: trí khôn, sự thông minh, tính sáng tạo là vô giá! Ai cũng phải rèn luyện trí thông minh. HocTot.Nam.Name.Vn  Chia sẻ Bình luận
Tham Gia Group Dành Cho 2K13 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí
|
