Lý thuyết Carboxylic acid - Hóa học 11 - Chân trời sáng tạo

Bài 19:

CARBOXYLIC ACID

1. Khái niệm – cấu trúc – danh pháp

- Carboxylic acid là hợp chất hữu cơ mà trong phân tử có nhóm carboxyl (-COOH) liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon (của gốc hydrocarbon hoặc nhóm –COOH khác) hoặc nguyên tử hydrogen.

- Công thức chung của carbonxylic acid đơn chức, no, mạch hở: C_nH_2n+1COOH (n≥0).

- Tên theo danh pháp thay thế của carboxylic acid đơn chức, mạch hở:

Số chỉ vị trí nhánh-tên nhánh+tên hydrocarbon ứng với mạch chính (bỏ kí tự e ở cuối)+oic+acid

+ Mạch chính là mạch carbon dài nhất chứa nhóm –COOH.

+ Đánh số nguyên tử carbon của nhóm –COOH là 1.

2. Tính chất vật lý

- Hầu như là chất lỏng hoặc chất rắn ở điều kiện thường.

- Nhiệt độ sôi của carboxylic acid cao hơn nhiệt độ sôi của alcohol, aldehyde, ketone tương ứng vì có liên kết hydrogen giữa 2 phân tử hoặc giữa nhiều phân tử.

- Các carboxylic acid đầu dãy tan vô hạn trong nước, độ tan giảm dần theo độ tăng chiều dài mạch carbon.

3. Tính chất hóa học

 Liên kết O-H trong carboxylic acid phân cực hơn so với alcohol, phenol.

a) Tính acid.

- Làm đổi màu giấy quỳ tím.

- Phản ứng với một số kim loại, oxide base, base, muối…

b) Phản ứng ester hóa: phản ứng với alcohol tạo ester

4.Ứng dụng của một số carboxylic acid thông dụng

- Carboxylic acid có nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực như: thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, y tế, phẩm nhuộm, tổng hợp hữu cơ,…

5.Điều chế

- Phương pháp lên men giấm: sử dụng men giấm để oxi hóa ethanol bằng oxygen không khí thành acetic acid.

-Phương pháp oxi hóa alkane

Sơ đồ tư duy về Carboxylic acid