Lý thuyết bài 2: Nguyên tử - KHTN 7 Chân trời sáng tạo

Lý thuyết: Nguyên tử

1. Mô hình nguyên tử Rutherford – Bohr

Tìm hiểu sơ lược về nguyên tử

- Các chất đều được tạo nên từ những hạt vô cùng nhỏ, gọi là nguyên tử

- Nguyên tử có kích thước vô cùng nhỏ, tạo nên các chất

Ví dụ 1: Nếu xếp các nguyên tử iron liền nhau thành một hàng dài thì với độ dài 1 nm thôi cũng đã có từ vài triệu đến vài chục triệu nguyên tử

Khái quát về mô hình nguyên tử

- Nguyên tử có cấu tạo rỗng.

- Cấu tạo nguyên tử:

   + hạt nhân ở tâm mang điện tích dương;

   + electron ở lớp vỏ mang điện tích âm;

   + electron chuyển động xung quanh hạt nhân như các hành tinh quay quanh Mặt Trời.

Mô hình hành tinh nguyên tử của Rutherford - Bohr

- Các electron chuyển động xung quanh hạt nhân theo từng lớp khác nhau:

   + Lớp trong cùng có 2 electron, bị hạt nhân hút mạnh nhất.

   + Các lớp khác chứa tối đa 8 electron hoặc nhiều hơn, bị hạt nhân hút yếu hơn.

Mô hình nguyên tử Neon

 Hạt nhân nguyên tử

- Hạt nhân nằm ở tâm, có kích thước rất nhỏ so với kích thước nguyên tử.

- Hạt nhân nguyên tử được tạo bởi các proton và neutron.

- Proton:

   + Kí hiệu: p.

   + Mang điện tích dương.

   + Giá trị bằng một điện tích nguyên tố (1,602.10^-19 culong), viết gọn là +1.

- Neutron:

   + Kí hiệu: n.

   + Không mang điện tích.

- Số đơn vị điện tích hạt nhân (kí hiệu là Z), bằng tổng số hạt proton có trong hạt nhân.

Mô hình nguyên tử carbon

Ví dụ 2: Hạt nhân nguyên tử carbon có 6 proton và 6 neutron.

Vỏ nguyên tử

- Vỏ nguyên tử được tạo nên bởi các electron.

- Electron:

   + Kí hiệu: e.

   + Mang điện tích âm.

   + Giá trị điện tích bằng một điện tích nguyên tố (1,602.10^-19 culong), viết gọn là -1.

- Các electron được sắp xếp thành từng lớp, lần lượt theo thứ tự từ trong ra ngoài.

- Mỗi lớp có số electron tối đa xác định:

   + Lớp thứ nhất có 2 electron.

   + Lớp thứ hai có 8 electron.

Ví dụ 3: Vỏ nguyên tử carbon có 6 electron được sắp xếp thành hai lớp, lớp trong cùng có 2 electron, lớp tiếp theo có 4 electron.

2. Khối lượng nguyên tử

- Khối lượng proton ≃ Khối lượng neutron ≃ 1 amu.

- Khối lượng electron ≃ 0,00055 amu ≪ 1 amu.

1 amu = 1,6605.10^-24 gam

- Khối lượng nguyên tử = khối lượng proton + khối lượng neutron + khối lượng electron

                                      ≃ khối lượng proton + khối lượng neutron

                                      = khối lượng hạt nhân

Sơ đồ tư duy