Lý thuyết Arene - Hóa học 11 - Kết nối tri thức

I. Khái niệm và danh pháp

1. Khái niệm

- Arene (hydrocarbon thơm) là những hydrocarbon trong phân tử có chứa một hay nhiều vòng benzene.

- CTPT benzene: C₆H₆.

- CTPT chung của dãy đồng đẳng benzene: C_nH_2n-6 (n ≥ 6).

2. Công thức cấu tạo và danh pháp

- Tên gốc aryl: C₆H₅- : phenyl; C₆H₅CH₂-: benzyl.

II. Đặc điểm cấu tạo của benzene

- Benzene có 6 nguyên tử carbon tạo thành lục giác đều, tất cả nguyên tử C và H đều nằm trên một mặt phẳng.

- Biểu diễn:

III. Tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên

- Trạng thái: lỏng hoặc rắn.

- Có mùi đặc trưng.

- Không tan trong nước, nhẹ hơn nước.

- Trạng thái tự nhiên: có trong dầu mỏ và nhựa than đá.

IV. Tính chất hóa học

1. Phản ứng thế

- Quy tắc thế: Benzene có nhóm thế alkyl, phản ứng thế H ở vòng benzene ưu tiên thế vào vị trí 2 hoặc 4 (ortho hoặc para).

a, Phản ứng halogen hóa

b, Phản ứng nitro hóa

2. Phản ứng cộng

a, Phản ứng cộng vào chlorine

b, Phản ứng cộng hydrogen

3. Phản ứng oxi hóa

a, Phản ứng oxi hóa hoàn toàn (phản ứng cháy)

- Arene dễ cháy và tỏa nhiều nhiệt

b, Phản ứng oxi hóa không hoàn toàn

- Các alkylbenzene làm mất màu dung dịch KMnO₄ khi đun nóng.

V. Ứng dụng

- Nguyên liệu để tổng hợp polymer, dung môi, thuốc nhuộm, dược phẩm, chất dẻo…

- Arene có độc tính, cần được sử dụng một cách hợp lý.

VI. Điều chế

SƠ ĐỒ TƯ DUY