Bài 3 trang 163 SGK Đại số và Giải tích 11

LG a

$y = {({x^{7}} - 5{x^2})^3}$

Phương pháp giải:

Sử dụng công thức tính đạo hàm $\left( {{x^n}} \right)' = n{x^{n - 1}}$, đạo hàm của hàm hợp $\left[ {f\left( u \right)} \right]' = u'.f'\left( u \right)$, các quy tắc tính đạo hàm của tích và thương:

$\begin{array}{l}\left( {uv} \right)' = u'v + uv'\\\left( {\dfrac{u}{v}} \right)' = \dfrac{{u'v - uv'}}{{{v^2}}}\end{array}$

Lời giải chi tiết:

Áp dụng công thức đạo hàm hàm hợp $y = {u^3},u = {x^7} - 5{x^2}$

$\begin{array}{l} \,\,y = {\left( {{x^7} - 5{x^2}} \right)^3}\\ \Rightarrow y' = 3{\left( {{x^7} - 5{x^2}} \right)^2}\left( {{x^7} - 5{x^2}} \right)'\\y' = 3{\left( {{x^7} - 5{x^2}} \right)^2}\left[ {\left( {{x^7}} \right)' - \left( {5{x^2}} \right)'} \right]\\y' = 3{\left( {{x^7} - 5{x^2}} \right)^2}.\left( {7{x^6} - 5.2x} \right)\\ y' = 3{\left( {{x^7} - 5{x^2}} \right)^2}.\left( {7{x^6} - 10x} \right)\\ \end{array}$

Quảng cáo

LG b

$y = ({x^2} + 1)(5 - 3{x^2})$

Lời giải chi tiết:

$\begin{array}{l} \,\,y = \left( {{x^2} + 1} \right)\left( {5 - 3{x^2}} \right)\\ \Rightarrow y = 5{x^2} - 3{x^4} + 5 - 3{x^2} \\= - 3{x^4} + 2{x^2} + 5\\ \Rightarrow y' = \left( { - 3{x^4}} \right)' + \left( {2{x^2}} \right)' + \left( 5 \right)'\\\Rightarrow y' =  - 3.4{x^3} + 2.2x + 0\\ \Rightarrow y' = - 12{x^3} + 4x\\ \end{array}$

Cách khác:

$\begin{array}{l} y' = \left( {{x^2} + 1} \right)'\left( {5 - 3{x^2}} \right) + \left( {{x^2} + 1} \right)\left( {5 - 3{x^2}} \right)'\\ = \left[ {\left( {{x^2}} \right)' + \left( 1 \right)'} \right]\left( {5 - 3{x^2}} \right) + \left( {{x^2} + 1} \right)\left[ {\left( 5 \right)' - \left( {3{x^2}} \right)'} \right]\\ = \left( {2x + 0} \right)\left( {5 - 3{x^2}} \right) + \left( {{x^2} + 1} \right)\left( {0 - 3.2x} \right)\\ = 10x - 6{x^3} - 6{x^3} - 6x\\ = 4x - 12{x^3} \end{array}$

LG c

$y =  \dfrac{2x}{x^{2}-1}$

Lời giải chi tiết:

$\begin{array}{l} \,\,y = \dfrac{{2x}}{{{x^2} - 1}}\\y' = \dfrac{{\left( {2x} \right)'\left( {{x^2} - 1} \right) - 2x.\left( {{x^2} - 1} \right)'}}{{{{\left( {{x^2} - 1} \right)}^2}}}\\y' = \dfrac{{2\left( {{x^2} - 1} \right) - 2x.2x}}{{{{\left( {{x^2} - 1} \right)}^2}}}\\y' = \dfrac{{2{x^2} - 2 - 4{x^2}}}{{{{\left( {{x^2} - 1} \right)}^2}}}\\y' = \dfrac{{ - 2{x^2} - 2}}{{{{\left( {{x^2} - 1} \right)}^2}}}\\\end{array}$

LG d

$y =  \dfrac{3-5x}{x^{2}-x+1}$

Lời giải chi tiết:

$\begin{array}{l} \,\,y = \dfrac{{3 - 5x}}{{{x^2} - x + 1}}\\y' = \dfrac{{\left( {3 - 5x} \right)'\left( {{x^2} - x + 1} \right) - \left( {3 - 5x} \right)\left( {{x^2} - x + 1} \right)'}}{{{{\left( {{x^2} - x + 1} \right)}^2}}}\\ y' = \dfrac{{ - 5\left( {{x^2} - x + 1} \right) - \left( {3 - 5x} \right)\left( {2x - 1} \right)}}{{{{\left( {{x^2} - x + 1} \right)}^2}}}\\ y' = \dfrac{{ - 5{x^2} + 5x - 5 + 3 - 11x + 10{x^2}}}{{{{\left( {{x^2} - x + 1} \right)}^2}}}\\ y' = \dfrac{{5{x^2} - 6x - 2}}{{{{\left( {{x^2} - x + 1} \right)}^2}}}\\ \end{array}$

LG e

$y = \left ( m+\dfrac{n}{x^{2}} \right )^{3}$ ($m, n$ là các hằng số)

Lời giải chi tiết:

$\begin{array}{l} y' = 3{\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2}\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)'\\ = 3{\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2}\left[ {\left( m \right)' + \left( {\dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)'} \right]\\ = 3{\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2}\left[ {0 + \dfrac{{\left( n \right)'.{x^2} - n.\left( {{x^2}} \right)'}}{{{x^4}}}} \right]\\ = 3{\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2}.\dfrac{{0{x^2} - n.2x}}{{{x^4}}}\\ = 3{\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2}.\dfrac{{ - 2n}}{{{x^3}}}\\ = - 6n{\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2}.\dfrac{1}{{{x^3}}} \end{array}$

Cách khác:

$\begin{array}{l} \,\,y = {\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^3}\\ \Rightarrow y' = 3{\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2}\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)'\\ \,\,\,\,\,\,y' = 3{\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2}.\left( {m + n.{x^{ - 2}}} \right)'\\ \,\,\,\,\,\,y' = 3\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2.n.\left( { - 2} \right).{x^{ - 3}}\\ \,\,\,\,\,y' = - 6n\left( {m + \dfrac{n}{{{x^2}}}} \right)^2.\dfrac{1}{{{x^3}}} \end{array}$

HocTot.Nam.Name.Vn