Đề thi giữa kì 2 Văn 7 Cánh diều - Đề số 4

Đề thi

PHẦN I – TRẮC NGHIỆM (5 điểm)

Đọc ngữ liệu sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

BÒ VÀ ẾCH

Ếch đang ngồi trên một hòn đá giữa ao cùng các anh chị em của mình. Thỉnh thoảng, ếch lại phóng lưỡi ra bắt lấy một con chuồn chuồn bay ngang qua rồi nhai tóp tép. Nó rất thỏa mãn. Khi nó nhìn lên đồng cỏ, một con bò đang ăn cỏ lọt và tầm mắt.

“Con vật kia mới to lớn làm sao chứ”, cô em út của ếch há hốc miệng nhận xét.

“Em nghĩ thế thật à?” – Ếch hỏi. “Anh cũng có thể tự biến thành to lớn như thế”, và nó phình ngực lên hết cỡ.

“Con bò vẫn lớn hơn nhiều” – Cô em út nói.

“Ái chà vậy thì anh sẽ biến thành lớn hơn nữa” – Con ếch ngu ngốc bèn huênh hoang. Và nó phình to ra, phình to ra, dãn hết bộ da cho đến khi nó đã căng hết cỡ.

“Con bò vẫn lớn hơn nhiều” – Cô em út nói bằng giọng lí nhí vì sợ người anh lớn sẽ tức giận.

“Anh có thể biến thành to hơn nữa, thật sự anh có thể làm thế” – Con ếch giận dữ hét lên. Và nó phình ra, phình ra nữa cho tới khi – bụp một tiếng to – nó nổ banh xác! Và đó là kết cục của con ếch.

(Trích Ngụ ngôn Aesop, Fulvio Testa kể lại, Huyền Vũ dịch, NXB Văn học)

Câu 1. Văn bản trên thuộc thể loại/ tiểu loại nào?

A. Văn bản thơ

B. Văn bản truyện

C. Văn bản thông tin

D. Văn bản tản văn

Câu 2. Nhân vật chính trong truyện là:

A. Bò

B. Cô ếch út

C. Ếch

D. Ếch và cô ếch út

Câu 3. Việc gì khiến “ếch” tự thấy thỏa mã? Điều đó thể hiện tính cách gì của nó?

A. Bắt mồi quá dễ dàng. Thể hiện sự ngộ nhận về khả năng của bản thân.

B. Bắt con chuồn chuồn rất dễ dàng. Thể hiện khả năng nahnh nhẹn, giỏi giang.

C. Bắt mồi quá dễ dàng. Thể hiện tài năng vượt trội

D. Bắt con mồi rất dễ dàng. Thể hiện sự tài giỏi so với đám anh chị em nhà ếch.

Câu 4. Câu “Em nghĩ thế thật à? Anh có thể tự biến mình thành to lớn như thế” bộc lộ suy nghĩ, thái độ gì của con ếch?

A. Ngạc nhiên vì con bò to và tin rằng mình có thể biến to được như nó.

B. Không tin lời cô ếch út nói và muốn chứng minh sức mạnh của mình với em.

C. Không tin là con bò to và tin rằng biến thành to như vậy được.

D. Phủ nhận có con vật mạnh hơn mình.

Câu 5. Theo em, hành động phình to hết cỡ của con ếch (tới lần thứ ba) thể hiện điều gì về tính cách nhân vật này?

A. Qúa ảo tưởng, hiếu thắng và kiêu ngạo về sức mạnh bản thân.

B. Không hiểu rõ khả năng của bản thân

C. Kiêu ngạo, tự phụ và không hiểu rõ hạn chế của bản thân

D. Không muốn cô ếch út thất vọng và tin tưởng vào sức mạnh bản thân

Câu 6. Chi tiết nào dưới đây thể hiện mâu thuẫn, tạo kịch tính cho câu chuyện trên?

A. Con bò xuất hiện và cô ếch út ngạc nhiên trước sự to lớn của nó

B. Cô ếch út khen con bò to trước mặt con ếch vốn ngạo mạn, tự phụ

C. Con bò xuất hiện trước mặt con ếch đang bắt mồi

D. Cô ếch út khen con bò to trước mặt con ếch vốn kiêu căng

Câu 7. Vì sao con ếch lại nhận một kết cục bất ngờ như vậy (nổ banh)?

A. Qúa kiêu căng, hiếu thắng

B. Qúa tự tin vào năng lực bản thân

C. Không hiểu rõ đặc điểm/ khả năng của bản thân

D. Tất cả đáp án trên

Câu 8. Thủ pháp nghệ thuật nào sử dụng khi liên tưởng đặc điểm có thực của con ếch với ý nghĩa biểu tượng của nó?

A. So sánh

B. Nhân hóa

C. Đối chiếu, liên tưởng

D. Tỷ dụ/ ẩn dụ

Câu 9. Con ếch trong truyện tượng trưng cho kiểu/ hạng người nào trong xã hội?

A. Kiêu căng, tự phụ

B. Ảo tưởng sức mạnh bản thân, hiếu thắng

C. Thích thể hiện

D. Thích chạy đua theo người khác

Câu 10. Bài học ngụ ý được gửi gắm qua câu chuyện trên là:

A. Những người hay gặp may mắn dễ ảo tưởng vào năng lực của bản thân, cần hiểu rõ những thế mạnh và hạn chế của bản thân, tránh kiêu ngạo

B. Không nên bị ảnh hưởng bởi những lời khích bác của người khác

C. Cần rèn luyện kiên trì, bền bỉ để có một sức mạnh, năng lực tốt

D. Hiểu rõ khả năng của bản thân mình, tránh so sánh, ghen tỵ với người khác

PHẦN II – TẬP LÀM VĂN (5 điểm)

Viết một bài văn phân tích đặc điểm một nhân vật trong truyện ngụ ngôn mà em yêu thích.

Đáp án

PHẦN I – TRẮC NGHIỆM

Câu 1 (0.5 điểm)

Văn bản trên thuộc thể loại/ tiểu loại nào? A. Văn bản thơ B. Văn bản truyện C. Văn bản thông tin D. Văn bản tản văn

Phương pháp:

Dựa vào đặc trưng thể loại

Lời giải chi tiết:

Văn bản trên thuộc thể loại truyện ngụ ngôn

=> Đáp án: B

Câu 2 (0.5 điểm)

Nhân vật chính trong truyện là: A. Bò B. Cô ếch út C. Ếch D. Ếch và cô ếch út

Phương pháp:

Đọc và xác định nhân vật chính trong truyện

Lời giải chi tiết:

Nhân vật chính trong truyện là ếch

=> Đáp án: C

Câu 3 (0.5 điểm)

Việc gì khiến “ếch” tự thấy thỏa mã? Điều đó thể hiện tính cách gì của nó? A. Bắt mồi quá dễ dàng. Thể hiện sự ngộ nhận về khả năng của bản thân. B. Bắt con chuồn chuồn rất dễ dàng. Thể hiện khả năng nahnh nhẹn, giỏi giang. C. Bắt mồi quá dễ dàng. Thể hiện tài năng vượt trội D. Bắt con mồi rất dễ dàng. Thể hiện sự tài giỏi so với đám anh chị em nhà ếch.

Phương pháp:

Đọc kĩ đoạn trích

Lời giải chi tiết:

Bắt mồi quá dễ dàng. Thể hiện tài năng vượt trội

=> Đáp án: C

Câu 4 (0.5 điểm)

Câu “Em nghĩ thế thật à? Anh có thể tự biến mình thành to lớn như thế” bộc lộ suy nghĩ, thái độ gì của con ếch? A. Ngạc nhiên vì con bò to và tin rằng mình có thể biến to được như nó. B. Không tin lời cô ếch út nói và muốn chứng minh sức mạnh của mình với em. C. Không tin là con bò to và tin rằng biến thành to như vậy được. D. Phủ nhận có con vật mạnh hơn mình.

Phương pháp:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

Phủ nhận có con vật mạnh hơn mình

=> Đáp án: D

Câu 5 (0.5 điểm)

Theo em, hành động phình to hết cỡ của con ếch (tới lần thứ ba) thể hiện điều gì về tính cách nhân vật này? A. Qúa ảo tưởng, hiếu thắng và kiêu ngạo về sức mạnh bản thân. B. Không hiểu rõ khả năng của bản thân C. Kiêu ngạo, tự phụ và không hiểu rõ hạn chế của bản thân D. Không muốn cô ếch út thất vọng và tin tưởng vào sức mạnh bản thân

Phương pháp:

Nêu suy nghĩ của em

Lời giải chi tiết:

Theo em, hành động phình to hết cỡ của con ếch (tới lần thứ ba) thể hiện tính cách qúa ảo tưởng, hiếu thắng và kiêu ngạo về sức mạnh bản thân.

=> Đáp án: A

Câu 6 (0.5 điểm)

Chi tiết nào dưới đây thể hiện mâu thuẫn, tạo kịch tính cho câu chuyện trên? A. Con bò xuất hiện và cô ếch út ngạc nhiên trước sự to lớn của nó B. Cô ếch út khen con bò to trước mặt con ếch vốn ngạo mạn, tự phụ C. Con bò xuất hiện trước mặt con ếch đang bắt mồi D. Cô ếch út khen con bò to trước mặt con ếch vốn kiêu căng

Phương pháp:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

Chi tiết cô ếch út khen con bò to trước mặt con ếch vốn ngạo mạn, tự phụ tạo kịch tính cho câu chuyện

=> Đáp án: B

Câu 7 (0.5 điểm)

Vì sao con ếch lại nhận một kết cục bất ngờ như vậy (nổ banh)? A. Qúa kiêu căng, hiếu thắng B. Qúa tự tin vào năng lực bản thân C. Không hiểu rõ đặc điểm/ khả năng của bản thân D. Tất cả đáp án trên

Phương pháp:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

Con ếch lại nhận một kết cục bất ngờ như vậy vì không hiểu rõ đặc điểm/ khả năng của bản thân

=> Đáp án: C

Câu 8 (0.5 điểm)

Thủ pháp nghệ thuật nào sử dụng khi liên tưởng đặc điểm có thực của con ếch với ý nghĩa biểu tượng của nó? A. So sánh B. Nhân hóa C. Đối chiếu, liên tưởng D. Tỷ dụ/ ẩn dụ

Phương pháp:

Đọc kĩ văn bản

Lời giải chi tiết:

Tỷ dụ/ ẩn dụ

=> Đáp án: D

Câu 9 (0.5 điểm)

Con ếch trong truyện tượng trưng cho kiểu/ hạng người nào trong xã hội? A. Kiêu căng, tự phụ B. Ảo tưởng sức mạnh bản thân, hiếu thắng C. Thích thể hiện D. Thích chạy đua theo người khác

Phương pháp:

Từ nhân vật con ếch rút ra ý nghĩa biểu tượng

Lời giải chi tiết:

Ảo tưởng sức mạnh bản thân, hiếu thắng

=> Đáp án: B

Câu 10 (0.5 điểm)

Bài học ngụ ý được gửi gắm qua câu chuyện trên là: A. Những người hay gặp may mắn dễ ảo tưởng vào năng lực của bản thân, cần hiểu rõ những thế mạnh và hạn chế của bản thân, tránh kiêu ngạo B. Không nên bị ảnh hưởng bởi những lời khích bác của người khác C. Cần rèn luyện kiên trì, bền bỉ để có một sức mạnh, năng lực tốt D. Hiểu rõ khả năng của bản thân mình, tránh so sánh, ghen tỵ với người khác

Phương pháp:

Từ nội dung câu chuyện rút ra bài học ngụ ý

Lời giải chi tiết:

Những người hay gặp may mắn dễ ảo tưởng vào năng lực của bản thân, cần hiểu rõ những thế mạnh và hạn chế của bản thân, tránh kiêu ngạo

=> Đáp án: A

PHẦN II – TẬP LÀM VĂN (5.0 điểm)

Viết một bài văn phân tích đặc điểm một nhân vật trong truyện ngụ ngôn mà em yêu thích.

Phương pháp:

Đọc lại nội dung câu chuyện mà em yêu thích và xác định đặc điểm nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Bài tham khảo:

Một con người khi làm việc, không tự tin vào bản thân, không có chính kiến của mình mà phải thực hiện ý kiến theo tham khảo của nhiều người khác thì sẽ dẫn tới tình trạng “lắm thầy thối ma” rồi cũng thất bại. Nhân vật người thợ mộc trong câu chuyện ngụ ngôn “đẽo cày giữa đường “đã cho ta thấy điều đó.

Câu chuyện kể về một chàng nông dân có được khúc gỗ to muốn làm một cái cày để bán thu lợi nhuận và tăng năng suất lao động. Không biết sự vô tình hay cố ý, anh ta ngồi đẽo cày giữa đường. Kết cục từ một khúc gỗ có ích trở thành một mẩu gỗ vô dụng bởi anh không bảo vệ được chính kiến của mình, nghe hết lời người này đến lời người khác. Giá mà anh ta nghiên cứu thật kĩ những yêu cầu cần đạt của sản phẩm mình đã chọn thì sẽ không đến nỗi làm người khác phì cười. Miệng đời không xấu, chưa hẳn người qua đường có ý phá anh ta nhưng mỗi người có một cảm nhận riêng theo từng góc độ của họ. Khi việc anh làm phơi ra trước mặt mọi người thì lẽ đương nhiên mọi người có quyền góp ý cho anh không ngần ngại. Có những ý kiến tốt song có người ích kỷ muốn anh ta không làm được, không tin vào bản thân mà cố ý nói hại trêu chọc anh.

Có thể nói, hành động của anh đẽo cày không sai khi chịu và biết lắng nghe ý kiến của người khác. Nhưng do anh không chịu suy nghĩ chín chắn, kết hợp giữa ý kiến của mình với ý kiến tham khảo nên đã gây ra tình trạng kể trên.

Nếu có chủ kiến thì vốn trí thức và bản lĩnh sẽ giúp anh phân tích cái lợi và cái hại cho mình. Tri thức là sự hiểu biết, trình độ nhận thức để giải quyết công việc một cách nhanh chóng và hiệu quả dựa trên những cơ sở sẵn có trong mỗi con người. Bản lĩnh song không được là ngu ngốc, thiếu logic của từng ý kiến để chắt lọc thật chính các những điều hay, đưa tới kết luận và hành động. Một khi đã quyết định làm thì dám chịu trách nhiệm với bản thân rồi rút kinh nghiệm chứ không bạ đâu làm đấy.

Trong cuộc sống hiện đại mà không phải lúc nào ta cũng nhận được sự giúp đỡ thân thuộc. Vì vậy mỗi con người phải có chính kiến của mình. Mặc dù ta vẫn phải tiếp nhận ý kiến của người khác nhưng phải biết chọn lọc, không thể để ý kiến đó chi phối và lấn át lý tưởng của bản thân. Anh chàng trong chuyện chẳng những thiếu lập trường mà còn thiếu hiểu biết về công việc mình đang làm nên ai nói gì cũng nghe thành ra thất bại. Câu chuyện khuyên mọi người phải biết học hỏi một cách chủ động và phải có chủ kiến của mình trong bất cứ hoàn cảnh nào và lĩnh vực nào.

Nếu phải làm một công việc mang tính tập thể có ý nghĩa quan trọng, đòi hỏi trình độ cao, ta cũng không nên quá đề cao ý kiến của bản thân và đây là việc có ý nghĩa không phải cho riêng mình. Song không vì thế mà ta yên lặng, hãy mạnh dạn nói lên ý kiến suy nghĩ của mình vì có thể nó có ích cho kết quả chung, giúp ta nhẹ nhõm và tự tin hơn vào bản thân năng lực, trí tuệ cũng như hoàn thiện hơn và điều quan trọng hơn là được mọi người yêu quý, tin cậy và thán phục. Nhưng ngược lại kết quả xấu làm ảnh hưởng đến bản thân và cuộc sống.

Cuộc đời chúng ta chỉ sống được một lần duy nhất nên phải đẽo một cái cày thật hoàn hảo để không cảm thấy hối tiếc. Hãy học từ những sai lầm của người khác, bạn sẽ không bao giờ hối hận.