Bài 14. Quyền và nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên - SBT Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 12 Cánh diều

Câu 1

Trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, công dân có quyền nào dưới đây

A. Tham gia các hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu.

B. Sống trong môi trường trong lành.

C. Đóng góp nghĩa vụ tài chính.

D. Tố cáo các hành vi vi phạm.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: A. Tham gia các hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu.

Câu 2

Để bảo vệ môi trường, hành vi nào dưới đây của công dân bị nghiêm cấm

p>A. Bồi thường thiệt hại theo quy định.

B. Trồng cây phủ xanh đất trống.

C. Xử lí rác thải nơi tập kết.

D. Chôn lấp chất độc, chất phóng xạ.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: D. Chôn lấp chất độc, chất phóng xạ.

Câu 3

Trong bảo vệ môi trường, hoạt động của người dân ở làng nghề cần phải đảm bảo yếu tố nào dưới đây?

A. Nộp thuế bảo vệ môi trường.

B. Thúc đẩy trao đổi hàng hoá.

C. Có hệ thống thu gom nước thải.

D. Xây dựng khu tập kết hàng hoá.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: C. Có hệ thống thu gom nước thải.

Câu 4

Hành vi nào dưới đây không thể hiện quyền và nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

A. Hưởng ứng Giờ Trái Đất, gia đình nhà anh D đã tắt đèn điện trong một giờ.

B. Bạn H đã cùng lớp mình tham gia dọn vệ sinh khu vực xung quanh trường học.

C. Ông Q thường sử dụng xung điện trong đánh bắt cá.

D. Anh V đã xây dựng khu chứa nước thải của trang trại.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: C. Ông Q thường sử dụng xung điện trong đánh bắt cá.

Câu 5

Hành vi nào dưới đây không thể hiện quyền của công dân trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

A. Tố cáo các hành vi xâm phạm đến môi trường.

B. Tiếp nhận các thông tin về thực trạng môi trường.

C. Khai thác tài nguyên thiên nhiên theo quy định.

D. Đốt chất thải rắn ở nơi công cộng.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: D. Đốt chất thải rắn ở nơi công cộng.

Câu 6

Công dân tích cực tham gia các hoạt động như Giờ Trái Đất, dọn dẹp vệ sinh đường phố, tố cáo các hành vi xâm phạm đến môi trường là thực hiện

A. quyền của công dân trong bảo vệ môi trường.

B. nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường.

C. quyền và nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường.

D. trách nhiệm của công dân trong bảo vệ môi trường.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: C. Quyền và nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường.

Câu 7

Hành vi nào dưới đây là đúng về nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

A. Nộp thuế bảo vệ môi trường đối với nước thải sinh hoạt.

B. Tự giác tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường.

C. Không phải bồi thường thiệt hại do hành vi xâm phạm đến môi trường.

D. Không cần thu gom các chất thải vì đã có nhân viên vệ sinh môi trường.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: B. Tự giác tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường.

Câu 8

Ý kiến nào dưới đây không đúng về quyền và nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

A. Bảo vệ môi trưởng và tài nguyên thiên nhiên là trách nhiệm của toàn dân.

B. Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là quyền và lợi ích của công dân.

C. Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là nhiệm vụ hàng đầu của công dân.

D. Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là nghĩa vụ của mỗi công dân.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: C. Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là nhiệm vụ hàng đầu của công dân.

Câu 9

Hành vi nào dưới đây là thực hiện không đúng quyền và nghĩa vụ trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

A. Ngăn chặn mọi hành vi liên quan đến bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

B. Cung cấp các băng chứng về hành vi vi phạm trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

C. Nộp thuế bảo vệ môi trường trong hoạt động kinh doanh theo quy định của pháp luật.

D. Tìm hiểu các thông tin về bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên ở địa phương.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: A. Ngăn chặn mọi hành vi liên quan đến bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

Câu 10

Khi thực hiện quyền và nghĩa vụ trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, công dân cần tránh làm gì?

A. Tích cực tìm hiểu các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

B. Sản xuất mọi loại hàng hoá không cần tính đến việc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

C. Đảm bảo tiếng ồn trong phạm vi cho phép theo quy định của pháp luật.

D. Vận chuyển và phân loại các chất thải ở nơi tập kết.

Lời giải chi tiết:

Đáp án đúng là: B. Sản xuất mọi loại hàng hoá không cần tính đến việc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

Câu 11

Đọc thông tin

30 NĂM LÀM SẠCH KÊNH Ô NHIỄM

Giữa Thành phố Hồ Chí Minh, nơi đô thị sầm uất bậc nhất của cả nước, có một cụ ông suốt 30 năm nay vẫn hằng ngày lặn lội, cần mẫn vớt rác dưới dòng kênh hội thổi Cầu Mê (quận 11). Đó là ông Phạm Văn Tân (77 tuổi), ngụ đường Lạc Long Quân, phường 3, quận 11, Thành phố Hồ Chí Minh.

Là người gắn bó từ bé với dòng kênh này, ông cho biết, ngày xưa, khi dân cư thưa thớt, dòng kênh sạch đến mức có thể tắm được. Nhưng từ ngày đô thị hoá, nhiều hộ dân chuyển đến đây sinh sống đã xả thẳng rác thải xuống, bịt kín đồng kênh, nước tù đọng hội thối nồng nặc. Thấy con kênh bị ô nhiễm nặng, ảnh hưởng nhiều đến người già và trẻ nhỏ nên từ những năm 1980, ông Tân đã tình nguyện đ vớt rác khai thông dòng kênh đen.

(Theo Vũ Lam, ngày 17/12/2021)

a) Em có suy nghĩ gì về việc làm của ông Tân?

b) Việc làm của ông Tân có ý nghĩa gì đối với mỗi người trong việc thực hiện bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

Lời giải chi tiết:

a) Suy nghĩ về việc làm của ông Tân:

- Hành động của ông Tân thể hiện tinh thần trách nhiệm cao trong việc bảo vệ môi trường.

- Suốt 30 năm, ông Tân đã miệt mài vớt rác, dọn dẹp kênh rạch, góp phần cải thiện môi trường sống cho cộng đồng.

- Việc làm của ông Tân là tấm gương sáng cho chúng ta noi theo về ý thức bảo vệ môi trường.

b) Ý nghĩa của việc làm của ông Tân:

- Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho mỗi người.

- Góp phần xây dựng cộng đồng văn minh, sạch đẹp.

- Khuyến khích mọi người chung tay bảo vệ môi trường sống.

Câu 12

Lời giải chi tiết:

Dựa vào những hiểu biết về quyền và nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên, em hãy giải đáp thắc mắc cho các nhân vật dưới đây

a. Cuối tuần này, khu dân cư nhà H tổ chức ngày “Chủ nhật xanh". Do đó, các gia đình được tuyên truyền, vận động tham gia hoạt động dọn dẹp vệ sinh đường phố. H băn khoăn, không biết mình có cần tham gia không vì gia đình đã có bố mẹ tham gia cùng mọi người.

b. Mỗi lần mẹ nhờ D đi chợ, mẹ luôn yêu cầu D mang theo chiếc làn đi để đựng các đồ đã mua. D thắc mắc khi mua đồ người bán đã cho túi nilon để xách và có thể treo đồ lên xe, vậy tại sao mẹ cứ lại nhắc mình cầm lần đi.

Câu 13

Sau khi phát hiện ông S có hành vi khai thác trái phép 30 m gỗ thuộc rừng nguyên sinh khi chưa có sự đồng ý của chính quyền địa phương, bà C có ý định tổ cáo thì bị ông S chửi bởi. Đồng thời, ông 5 còn cho người đe doạ, ngăn cản bà C thực hiện việc tố cáo của mình.

a) Em có nhận xét gì về hành vi của ông S?

b) Theo em, bà C nên làm gì để bảo vệ quyền của mình trong bảo vệ tài nguyên thiên nhiên?

Lời giải chi tiết:

a) Nhận xét về hành vi của ông S:

- Hành vi của ông S là vi phạm pháp luật, cụ thể là Luật Bảo vệ và phát triển rừng.

- Khai thác trái phép gỗ trong rừng nguyên sinh là hành vi gây tổn hại đến tài nguyên rừng và hệ sinh thái.

- Hành vi của ông S có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

b) Bà C nên:

- Tố cáo hành vi của ông S với cơ quan chức năng có thẩm quyền như UBND địa phương, Chi cục Kiểm lâm hoặc đường dây nóng bảo vệ rừng.

- Thu thập bằng chứng về hành vi vi phạm của ông S như hình ảnh, video, hoặc lời khai của những người chứng kiến.

- Hợp tác với cơ quan chức năng trong quá trình điều tra và xử lý vi phạm.

Câu 14

Gia đình của anh K có một khu vưởng rộng 500 mỏ đất trồng rau màu và cây ăn quả. Để bảo vệ cây trồng, anh K thường xuyên sử dụng thuốc trừ sâu không rõ nguồn gốc phun cho cây cối vào buổi sáng. Việc làm của anh K khiến cho nhiều gia đình xung quanh hát phải mùi thuốc sâu dẫn tới đau đầu và cơ thể mệt mỏi.

a) Theo em, việc làm của anh K đã vi phạm nội dung nào trong quyền của công dân về bảo vệ môi trường?

b) Nếu là người dân sống gần nhà anh K, em sẽ làm gì?

Lời giải chi tiết:

a) Vi phạm nội dung quyền:

- Vi phạm quyền hưởng thụ môi trường sống trong lành, an toàn theo Điều 55 Hiến pháp 2013.

- Việc sử dụng thuốc trừ sâu không rõ nguồn gốc có thể gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân xung quanh.

b) Nếu là người dân sống gần nhà anh K:

- Trao đổi trực tiếp với anh K về tác hại của việc sử dụng thuốc trừ sâu không rõ nguồn gốc.

- Đề xuất anh K sử dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh an toàn cho môi trường như sử dụng thuốc sinh học, bẫy côn trùng, v.v.

- Liên hệ với cơ quan chức năng địa phương để xử lý nếu anh K không hợp tác.

Câu 15

Trên địa bàn xã A có một khu rừng quốc gia do cán bộ kiểm lâm quản lí. Gần "cấm trại hoặc khai thác gỗ, săn bắt động vật. Để nâng cao ý thức pháp luật của người dân trong bảo vệ rừng, Uỷ ban nhân dân xã A đã kết hợp với cán bộ kiểm "làm tổ chức buổi tuyên truyền về Luật Bảo vệ và phát triển rừng. Bà N muốn tham gia buổi tuyên truyền do Uỷ ban nhân dân xã tổ chức, nhưng chồng bà lại không | đồng ý với lí do gia đình mình không có nghĩa vụ bảo vệ rừng.

a) Em có đồng tình với ý kiến của chồng bà N không? Vì sao?

b) Nếu là bà N, em sẽ làm gì để chồng hiểu và thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

Lời giải chi tiết:

- Bảo vệ rừng là trách nhiệm của toàn dân, không chỉ riêng gia đình bà N.

Mọi công dân đều có quyền tham gia bảo vệ rừng và hưởng thụ lợi ích từ rừng.

- Buổi tuyên truyền là cơ hội để bà N tìm hiểu thêm về Luật Bảo vệ và phát triển rừng và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.

b) - Giải thích cho chồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ rừng đối với môi trường và cuộc sống.

- Chia sẻ những thông tin về Luật Bảo vệ và phát triển rừng và lợi ích của việc tham gia bảo vệ rừng.

- Mời chồng tham gia buổi tuyên truyền cùng để nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường.

Câu 16

Cùng kinh doanh dịch vụ ăn uống như ông C, bà B luôn quan tâm tới việc phân loại rác thải ngay trong cửa hàng để đảm bảo các chất thải khi đưa về nơi tập kết "đan xử lí theo đúng quy trình. Tuy nhiên, cửa hàng ăn của ông C thường để lẫn lần thức ăn thừa, giấy và chai lọ nhựa. Khi được nhắc nhờ thì ông C cho rằng mình đã chỉ trả chi phí dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lí chất thải theo quy định của pháp luật nên không cần quan tâm tới công việc đó.

a) Em hãy nhận xét lời nói, việc làm của bà B và ông C.

b) Nếu là ông C, em sẽ làm gì để bảo vệ môi trường?

Lời giải chi tiết:

a) Nhận xét lời nói, việc làm của bà B và ông C:

-  Bà B luôn quan tâm tới việc phân loại rác thải ngay trong cửa hàng để đảm bảo các chất thải khi đưa về nơi tập kết được xử lý theo đúng quy trình. Hành động này thể hiện trách nhiệm cao đối với môi trường, tuân thủ quy định pháp luật và góp phần bảo vệ môi trường.

-  Ông C thường để lẫn lộn thức ăn thừa, giấy và chai lọ nhựa. Khi được nhắc nhở, ông cho rằng mình đã trả chi phí dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải theo quy định của pháp luật nên không cần quan tâm tới việc phân loại rác. Quan điểm và hành vi này của ông C là sai lầm, thiếu trách nhiệm, gây khó khăn cho công tác xử lý rác thải và có thể gây hại cho môi trường.

b) Nếu là ông C, em sẽ thực hiện các biện pháp sau:

- Phân loại rác tại nguồn: Tuân thủ việc phân loại rác thải tại nguồn thành các loại như rác hữu cơ, rác vô cơ, rác tái chế để giúp công tác xử lý rác thải hiệu quả hơn.

- Tuyên truyền, giáo dục: Tìm hiểu thêm về tầm quan trọng của việc phân loại rác thải và tuyên truyền cho nhân viên và khách hàng hiểu rõ, cùng nhau thực hiện.

- Sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường: Lựa chọn sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường, giảm thiểu rác thải nhựa, tăng cường tái sử dụng và tái chế.

Câu 17

Để tiết kiệm năng lượng, anh N muốn lắp bình nóng lạnh năng lượng mặt trời cho gia đình. Tuy nhiên, vợ anh N không đồng ý và cho rằng chỉ cần lắp bình nóng lạnh loại bình thường như mọi gia đình khác.

Nếu là anh N, em sẽ làm gì để giúp vợ mình hiểu về quyền và nghĩa vụ bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

Lời giải chi tiết:

Nếu là anh N, em sẽ:

- Giải thích cho vợ hiểu về lợi ích của việc sử dụng bình nóng lạnh năng lượng mặt trời như tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí điện, và bảo vệ môi trường.

- Cung cấp các tài liệu, bài viết, video về việc bảo vệ môi trường và những lợi ích của việc sử dụng năng lượng tái tạo.

- Đưa ra các ví dụ thực tế từ những gia đình hoặc cộng đồng đã lắp đặt và sử dụng bình nóng lạnh năng lượng mặt trời thành công.

- Nếu có thể, dẫn vợ tham quan các nơi sử dụng bình nóng lạnh năng lượng mặt trời để có cái nhìn thực tế hơn.

Câu 18

Gần đây, ông H thấy thuyền khai thác cát của anh M thường xuyên hoạt động vào ban đêm trên con sông của địa phương. Qua tìm hiểu, ông H được biết thuyền của anh M đang khai thác cát trái phép.

a) Theo em, hành vi khai thác cát trái phép của anh M có thể dẫn đến hậu quả như thế nào?

b) Nếu là ông H, em sẽ làm gì để bảo vệ cát ở địa phương?

Lời giải chi tiết:

a) Theo em, hành vi khai thác cát trái phép của anh M có thể dẫn đến hậu quả sau:

- Sạt lở bờ sông: Khai thác cát trái phép làm thay đổi dòng chảy, gây sạt lở bờ sông, ảnh hưởng đến đất đai và tài sản của người dân.

- Hủy hoại hệ sinh thái: Gây hủy hoại hệ sinh thái dưới nước, ảnh hưởng đến các loài động thực vật và môi trường sống của chúng.

- Ô nhiễm môi trường: Tăng nguy cơ ô nhiễm nước, ảnh hưởng đến nguồn nước sạch của người dân.

b) Nếu là ông H, em sẽ:

- Báo cáo cho chính quyền: Thông báo ngay cho chính quyền địa phương hoặc cơ quan chức năng về hành vi khai thác cát trái phép của anh M.

- Giám sát và cung cấp thông tin: Cung cấp thông tin, hình ảnh, bằng chứng để cơ quan chức năng xử lý vi phạm.

- Tuyên truyền: Tuyên truyền cho người dân về tác hại của việc khai thác cát trái phép và khuyến khích họ tham gia bảo vệ môi trường.

Câu 19

Khi đang chăm sóc vườn điều của gia đình, chị G phát hiện một con vật bị thương. Chị G đã mang con con vật đó về nhà chăm sóc và nuôi dưỡng. Sau khi tìm hiểu, biết đó là cu li . một trong những loài động vật quý hiếm, chị G đã không mang đến trung tâm cứu hộ, bảo tồn và phát triển sinh vật để bản giao mà tiếp tục thực hiện việc nuôi và nhốt cu li tại nhà để tìm người bán.

a) Em có nhận xét gì về hành vi của chị G?

b) Theo em, hành vi đó sẽ dẫn đến tác hai và hậu quả gì trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của công dân trong bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên

Lời giải chi tiết:

a) Hành vi của chị G là vi phạm pháp luật vì chị đã nuôi nhốt động vật quý hiếm trái phép và có ý định buôn bán loài động vật này, điều này là trái với quy định về bảo vệ động vật hoang dã và quý hiếm.

b) Theo em, hành vi đó sẽ dẫn đến tác hại và hậu quả sau:

- Gây nguy cơ tuyệt chủng: Hành vi nuôi nhốt và buôn bán động vật quý hiếm sẽ làm gia tăng nguy cơ tuyệt chủng của loài đó.

- Vi phạm pháp luật: Hành vi này vi phạm các quy định về bảo vệ động vật hoang dã, có thể bị xử phạt nặng.

- Mất cân bằng sinh thái: Làm mất cân bằng sinh thái và ảnh hưởng xấu đến môi trường tự nhiên.

Câu 20

Công viên gần khu vực nhà S đang sinh sống đã có những thùng phân loại rồi được đặt ở các vị trí khác nhau để thu gom và phân loại rác theo quy định. Nhưng S phát hiện một số người dân vẫn còn nhầm lẫn bỏ bánh kẹo, nước uống và giấy lộn vào trong một thùng.

Nếu là S, trong tình huống này em sẽ làm gì để mọi người thực hiện đúng nghĩa vụ bảo vệ môi trường?

Lời giải chi tiết:

Nếu là S, trong tình huống này em sẽ:

-  Nhắc nhở và hướng dẫn người dân phân loại rác đúng cách khi thấy họ bỏ rác không đúng thùng.

- Tổ chức hoặc tham gia các hoạt động tuyên truyền về việc phân loại rác và bảo vệ môi trường tại khu vực công viên.

-  Đề xuất với ban quản lý công viên gắn thêm biển hướng dẫn phân loại rác tại các thùng rác để mọi người dễ dàng nhận biết.

- Tạo thói quen và văn hóa phân loại rác trong cộng đồng bằng cách làm gương và khuyến khích mọi người cùng thực hiện.

Câu 21

Bạn D là thành viên của tổ tự quản bảo vệ môi trường ở địa phương. Để thực hiện trách nhiệm của mình, bạn D thưởng xuyên nhắc nhở mọi người thực hiện tốt các quy định chung về bảo vệ môi trường. Nhưng gia đình nhà bà G lại thường xuyên phản đối và không đồng ý với hoạt động của bạn D và tổ tự quản.

a) Em hãy nhận xét hành vi của bạn D và gia đình bà G.

b) Nếu là bạn D, em sẽ làm gì để gia đình bà G thực hiện nghiêm túc việc bảo vệ môi trường?

Lời giải chi tiết:

a) Nhận xét hành vi của bạn D và gia đình bà G

 - Hành vi của bạn D là đúng đắn, thể hiện trách nhiệm cao với môi trường, thường xuyên nhắc nhở mọi người thực hiện tốt các quy định về bảo vệ môi trường.

-  Hành vi của gia đình bà G là sai trái, không đồng ý với hoạt động bảo vệ môi trường của bạn D và tổ tự quản, thể hiện sự thiếu trách nhiệm và không tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường.

b) Nếu là bạn D, em sẽ:

-  Giải thích cho gia đình bà G về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và những lợi ích lâu dài cho cộng đồng.

- Tìm hiểu lý do gia đình bà G phản đối và cố gắng giải quyết những khúc mắc của họ.

-  Kết hợp với chính quyền địa phương để tuyên truyền, giáo dục và thuyết phục gia đình bà G tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường.

-  Tạo sự gắn kết và thân thiện, tham gia các hoạt động cộng đồng để gia đình bà G cảm thấy gần gũi và sẵn sàng hợp tác hơn trong việc bảo vệ môi trường.