Soạn bài chuyện cũ trong phủ Chúa Trịnh trang 60 SGK Văn 9

1.  Thói ăn chơi xa xỉ, vô độ của chúa Trịnh và các quan lại hầu cận trong phủ 

+ Chúa cho xây dựng nhiều cung điện, đình đài ở các nơi để thỏa thích “đi chơi, ngắm cảnh đẹp”, ý thích đó không biết bao nhiêu cho vừa vì “việc xây dựng đình đài cứ làm liên tục”, hao tiền tốn của.            

+ Những cuộc dạo chơi của chúa ở Tây Hồ được miêu tả tỉ mỉ: diễn ra lại thường xuyên (“tháng ba bốn lần”), huy động rất đông người hầu hạ  (“binh lính dân hầu vòng quanh bốn mặt hồ” - mà Hồ Tây thì rất rộng, các nội thần, các quan hộ giá, nhạc công...), bày đặt nhiều trò giải trí lố lăng và tốn kém (các nội thần ăn mặc giả đàn bà bày hàng bán quanh với hồ, thuyền ngự dạo trên hồ, chốc chốc lại ghé vào bờ mua bán, dàn nhạc cúc bố trí khắp nơi quanh hồ để tấu nhạc làm vui....)

+ Việc tìm thu, thực chất là cướp đoạt những của quý trong thiên hạ  (chim quý, thú lạ, cây cổ thụ, những hòn đá hình dáng kì lạ, chậu hoa, kĩ cây cảnh) về tô điểm cho nơi ở của chúa. Tác giả miêu tả kĩ công phu đưa theo một cây đa cổ thụ “từ bên bắc chở qua sông đem về”, phải một cơ binh ớ hàng trăm người mới khiêng nổi. Kết thúc đoạn văn miêu tả này, tác giả nói: “Kẻ thức giả biết đó là triệu bất thường”. Vì nó như báo trước sự suy vong tất yếu của một triều các đại chỉ biết chăm lo đến chuyện ăn chơi hưởng lạc trên mồ hôi, nước mắt xã hội và cả xương máu của dân lành. Và quả thực điều đó sẽ xảy ra không lâu về  sau khi Thịnh Vương mất.

2. Bọn quan lại hầu cận trong phủ Chúa đã “thừa gió bẻ măng” nhũng nhiễu, vơ vét của dân bằng nhiều thủ đoạn

Thủ đoạn của chúng mà tác giả kế ở đây là hành động vừa ăn cướp, vừa la làng, người dân như thế là bị cướp của tới hai lần, bằng không thì cũng phải tự tay hủy bỏ của quý của mình. Đó là điều hết sức vô lí, bất công. Bọn hoạn quan vừa vơ vét để ních đầy túi tham, vừa được tiếng mẫn cán trong việc nhà chúa.