Lý thuyết về sử dụng bản đồ

BÀI 2. SỬ DỤNG BẢN ĐỒ

I. MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP BIỂU HIỆN CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐỊA LÍ TRÊN BẢN ĐỒ

Phương pháp kí hiệu

- Đối tượng thể hiện: các đối tượng địa lí phân bố theo những điểm cụ thể.

- Hình thức: dùng các kí hiệu khác nhau (hình học, chữ, tượng hình) đặt đúng vào vị trí phân bố của đối tượng trên bản đồ.

- Khả năng thể hiện: thể hiện số lượng, quy mô và chất lượng của đối tượng địa lí.

Phương pháp đường chuyển động

- Đối tượng thể hiện: các đối tượng di chuyển trong không gian.

- Hình thức: các mũi tên.

- Khả năng thể hiện: thể hiện kiểu loại, khối lượng hay tốc độ di chuyển của đối tượng.

Phương pháp chấm điểm

- Đối tượng thể hiện: các đối tượng phân tán trong không gian.

- Hình thức: các điểm chấm.

- Khả năng thể hiện: thể hiện được giá trị, số lượng, mức độ phân bố,… đối tượng địa lí.

Phương pháp khoanh vùng

- Đối tượng thể hiện: đối tượng phân bố tập trung (hoặc phổ biến) trên 1 không gian lãnh thổ nhất định.

- Hình thức: nền màu, nét chải hoặc kí hiệu đặc trưng cho đối tượng biểu hiện.

- Khả năng thể hiện: thể hiện không gian phân bố các đối tượng địa lí.

Phương pháp bản đồ - biểu đồ

- Đối tượng thể hiện: đối tượng địa lí là tổng cộng giá trị theo từng lãnh thổ (đơn vị hành chính).

- Hình thức: các dạng biểu đồ khác nhau (tròn, cột,…).

- Khả năng thể hiện: thể hiện giá trị tổng cộng của đối tượng địa lí trên 1 đơn vị lãnh thổ, đồng thời thể hiện sự phân bố đối tượng đó trong không gian.

II. SỬ DỤNG BẢN ĐỒ TRONG HỌC TẬP VÀ ĐỜI SỐNG

Các bước sử dụng bản đồ trong học tập:

- Bước 1: Lựa chọn nội dung bản đồ.

- Bước 2: Đọc chú giải, tỉ lệ bản đồ và xác định phương hướng trên bản đồ.

- Bước 3: Đọc nội dung bản đồ.

=> Các bước sử dụng bản đồ trong đời sống cũng tương tự, nhưng sự phát triển của các thiết bị thông minh trang bị bản đồ số, hệ thống định vị toàn cầu GPS đã giúp việc sử dụng bản đồ thuận tiện hơn.

III. MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA GPS VÀ BẢN ĐỒ SỐ TRONG ĐỜI SỐNG

- GPS là một hệ thống các vệ tinh bay xung quanh Trái Đất theo một quỹ đạo chính xác và phát tín hiệu có thông tin xuống Trái Đất.

- Hệ thống GPS thường được kết nối với bản đồ số và phát triển trên môi trường internet, tạo thành hệ thống bản đồ trực tuyến, được tích hợp sẵn trên máy tính hoặc các thiết bị điện tử thông minh.

- Ứng dụng của GPS và bản đồ số trong đời sống:

+ Xác định vị trí người dùng hoặc các đối tượng địa lí trên bề mặt Trái Đất.

+ Tìm đường đi.

+ Giám sát lộ trình, tốc độ di chuyển các phương tiện giao thông trên bản đồ trực tuyến,…