Bài tập chủ đề 5 trang 76 Khoa học tự nhiên 9 Cánh diều

Bài 1

Trả lời câu hỏi bài 1 trang 76 SGK KHTN 9 Cánh diều

Hình 1 biểu diễn tỉ trọng khai thác năng lượng ở Việt Nam vào năm 2019.

Hình 1. Cơ cấu khai thác năng lượng ở Việt Nam năm 2019

a) Nguồn năng lượng đang được khai thác chiếm tỉ trọng lớn nhất ở nước ta là gì?

b) Các nguồn năng lượng tái tạo đang được khai thác chiếm tỉ trọng bao nhiêu phần trăm?

Phương pháp giải:

Quan sát hình ảnh 1 và trả lời các câu hỏi được nêu.

Lời giải chi tiết:

a) Nguồn năng lượng đang được khai thác chiếm tỉ trọng lớn nhất ở nước ta: Than mỏ (39,7%)

b) Các nguồn năng lượng tái tạo đang được khai thác chiếm tỉ trọng 15,1%.

Bài 2

Trả lời câu hỏi bài 2 trang 76 SGK KHTN 9 Cánh diều

So với thuỷ điện thì sản xuất điện gió có ưu điểm và khó khăn gì? Theo em, địa hình nước ta có nhiều ưu thế trong việc sử dụng gió để sản xuất năng lượng điện hay không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức về năng lượng từ gió trang 72 trong SGK và vận dụng hiểu biết của bản thân, từ đó học sinh trả lời câu hỏi được nêu.

Lời giải chi tiết:

So với thuỷ điện thì sản xuất điện gió có ưu điểm và khó khăn như sau:

Địa hình nước ta có nhiều ưu thế trong việc sử dụng gió để sản xuất năng lượng điện:

1. Bờ biển dài: Việt Nam có bờ biển dài ven biển, cùng với hơn 3,000 km bờ biển chính, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng gió để sản xuất năng lượng điện.

2. Thời tiết gió mùa: Nước ta thường có thời tiết gió mùa ở các vùng ven biển, nhất là vào mùa đông và mùa hè, khi gió thổi mạnh và ổn định, làm tăng hiệu suất sản xuất năng lượng từ gió.

3. Địa hình núi non: Các vùng núi non tạo ra các thung lũng và đồi núi, tạo ra các địa hình đa dạng và biến đổi gió, tạo điều kiện thuận lợi cho việc lắp đặt các cột giàn gió hoặc máy phát điện gió.

Tóm lại, với bờ biển dài, thời tiết gió mùa và địa hình đa dạng, Việt Nam có nhiều ưu thế trong việc sử dụng gió để sản xuất năng lượng điện.

Bài 3

Trả lời câu hỏi bài 3 trang 76 SGK KHTN 9 Cánh diều

Người ta muốn xây dựng một trung tâm điện mặt trời. Biết rằng cứ 1 m² bề mặt pin quang điện nhận được ánh sáng mặt trời sẽ sinh ra công suất 40 W. Hỏi để thu được tổng công suất 2 400 MW (tương đương công suất của nhà máy thuỷ điện Sơn La) thì diện tích bề mặt pin quang điện tổng cộng là bao nhiêu? Từ kết quả tính được, nêu hạn chế hoặc khó khăn của việc khai thác và sử dụng năng lượng mặt trời.

Phương pháp giải:

Tính diện tích bề mặt pin quang điện qua biểu thức

Lời giải chi tiết:

\[S\, = \,\frac{{{{2400.10}^6}}}{{40}}\, = \,{6.10^7}\,{m^2}\, = \,6000{\rm{ }}ha\]

Hạn chế của việc khai thác và sử dụng nguồn năng lượng Mặt trời

- Phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết, khí hậu, vị trí địa lí. Những yếu tố này quyết định tới lượng ánh sáng và thời gian chiếu sáng trong ngày của Mặt Trời.

- Hơn nữa, chi phí thiết bị, lắp đặt còn cao và hoạt động của các thiết bị này không ổn định. Muốn thu được lượng lớn năng lượng mặt trời, cần phải có một khu vực rộng (cỡ hàng trăm hecta) để đặt các tấm pin quang điện, các tấm pin quang điện này cũng rất dễ hư hỏng và sau khi hết thời gian sử dụng có thể tạo ra lượng rác thải lớn.

Bài 4

Trả lời câu hỏi bài 4 trang 76 SGK KHTN 9 Cánh diều

Theo em, tiết kiệm năng lượng điện có lợi ích gì cho gia đình, xã hội và môi trường? Hãy đưa ra các biện pháp tiết kiệm năng lượng phù hợp với điều kiện gia đình, nhà trường và địa phương em, đồng thời thiết kế một áp phích để tuyên truyền tới mọi người.

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức về sử dụng hiệu quả năng lượng và bảo vệ môi trường trang 75 trong SGK và vận dụng hiểu biết của bản thân, từ đó học sinh trả lời câu hỏi được nêu.

Lời giải chi tiết:

- Tiết kiệm năng lượng điện có lợi ích gì cho gia đình, xã hội và môi trường như sau:

• Tiết kiệm những khoản chi cho tiêu thụ điện ở trong gia đình

• Giảm được chi phí cho xây dựng nguồn điện, giảm bớt điện năng phải nhập khẩu, có nhiều điện phục vụ cho sản xuất đời sống

• Với môi trường: Giảm bớt khí thải và chất gây ô nhiễm môi trường. Có tác dụng bảo vệ môi trường.

- Biện pháp tiết kiệm năng lượng phù hợp với điều kiện gia đình, nhà trường và địa phương em.

• Tận dụng gió và ánh sáng tự nhiên.

• Tắt các thiết bị điện khi không sử dụng.

• Giảm bớt tiêu thụ năng lượng điện trong giờ cao điểm.

• Lựa chọn các thiết bị có hiệu suất hoạt động cao để giảm tối đa năng lượng hao phí.

• Sử dụng hiệu quả nhiên liệu bằng cách làm cho nhiên liệu được đốt cháy hoàn toàn như: cung cấp đủ oxygen cho quá trình cháy, tăng diện tích tiếp xúc của nhiên liệu với oxygen; đồng thời tận dụng triệt để nhiệt lượng do quá trình cháy tạo ra để phù hợp với nhu cầu sử dụng.